شکل ۱‑۲: مدل اولیه پژوهش
شکل (۱-۳) در زیر نشان دهنده مدل پژوهش حاضر جهت بررسی تأثیر سیستم حمل و نقل چندوجهی در ورود آن به بندر شهید رجایی با تأثیر آن بر عوامل سخت افزاری و نرم افزاری بندر با توجه به کیفیت روابط بازیگران حمل و نقل با بهره گرفتن از روش معادلات ساختاری جهت ارزیابی فرضیهها میباشد.
شکل ۱‑۳: مدل پژوهش مورد مطالعه
فرضیات پژوهش
همان طور که گفته شد هدف اصلی این پژوهش بهبود عملکرد کسب و کار بندر با ورود سیستم حملونقل چندوجهی میباشد در نتیجه پس از شناسایی متغیرهای مورد بحث به منظور تبیین مسئله پژوهش و دستیابی به اهداف مطالعه، فرضیههای پژوهش به صورت زیر مطرح میگردند.
فرضیه اول: حملونقل چندوجهی بر سخت افزار بندری تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
فرضیه دوم: حملونقل چندوجهی بر نرم افزار بندری تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
فرضیه سوم: حملونقل چندوجهی بر کیفیت روابط بازیگران تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
فرضیه چهارم: حملونقل چندوجهی بر عملکرد بندر تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
فرضیه پنجم: سخت افزار بندری بر عملکرد بندر تأثیر مثبت و معنی داری دارد.
فرضیه ششم: نرم افزار بندری بر عملکرد بندر تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
فرضیه هفتم: کیفیت روابط بر عملکرد بندر تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
پس از تبیین فرضیات پژوهش در فصول بعدی به بررسی و تحلیل نتایج فرضیات ایجاد پرداخته خواهد شد.
روش اجرا
در تجزیه تحلیل این پژوهش که داده های آن به وسیله پرسشنامه جمع آوری شده است برای تعیین روابط فرضیات مدل از فن مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. مدل معادلات ساختاری یا یک ساختار علی خاص بین مجموعهای از سازههای غیرقابل مشاهده است. یک مدل معادلات ساختاری از دو مؤلفه تشکیل شده است: یک مدل ساختاری که ساختار علی بین متغیرهای پنهان را مشخص میکند و یک مدل اندازهگیری که روابطی بین متغیرهای پنهان و متغیرهای مشاهده شده را تعریف میکند. در بحث تحلیل این مطالعه پرسشنامهای تحت مدل مفهومی و شاخصهای هر یک از متغیرهای تعریف شده تهیه و تنظیم میشود. رابطه هر یک از متغیرها نشان دهنده یک فرضیه میباشد که توسط سنجههای این پرسشنامه مورد بررسی قرار میگیرند سپس داده های گردآوری شده توسط نرم افزار این مدل مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند. نرم افزارهای مورد استفاده در تحلیل روش معادلات ساختاری عبارتاند از:
- نرم افزار لیزرل:
نرم افزار لیزرل[۳]، جهت محاسبات تحلیل عاملی و مدل معادلات ساختاری استفاده میشود. نرم افزار لیزرل مکمل نرم افزار اس پی اس اس است که در علوم انسانی و علوم اجتماعی استفاده میشود. از این نرم افزار جهت تحلیل تأییدی متغیرهای مورد مطالعه استفاده شده است. (نرگسیان, ۱۳۹۲)
- نرم افزار اسمارت پی ال اس:
پی ال اس[۴] یا کمترین توانهای دوم، به عنوان نسل دوم روشهای مدل یابی معادلات ساختاری افقهای نوینی را بروی محققان علوم رفتاری گشوده است. این رویکرد به علت وابستگی کمتر به اندازه نمونه، سنجش متغیرها، نرمال بودن توزیع و استفاده از ابزارهای جا افتاده، رویکردی مناسب برای پژوهشگران محسوب میشود. در نهایت از نرمافزار آماری اس.پی.اس.اس و آزمونهای توصیفی مربوطه، جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده خواهد شد. (داوری & رضازاده, ۱۳۹۲)
قلمرو پژوهش
قلمرو موضوعی پژوهش
موضوع اصلی پژوهش حاضر، تأثیر سیستم حملونقل چندوجهی به عنوان یک سیستم خدمات دهی لجستیک در حملونقل بر عملکرد بندر شهید رجایی میباشد. در نتیجه موضوع مورد مطالعه از دو بخش سیستم حمل و نقل چند وجهی و بهبود عملکرد بندری تشکیل میشود که هر کدام به صورت زیر شرح داده شده است.
در بخش اول قلمرو موضوعی این پژوهش به بررسی سیستم حمل و نقل چندوجهی پرداخته میشود. این مطالعه با بررسی تمامی ابعاد این سیستم نوین حمل و نقل به تشریح هر یک از ابعاد آن نیز میپردازد. سیستم حمل و نقل چند وجهی با ادغام تمامی شیوه های حمل و تحت یک بارنامه و با یک مسئولیت انجام میشود.
بخش دوم این مطالعه در رابطه با عملکرد بندری میباشد. در حال حاضر تمامی بنادر جهان کاهش هزینه های بندری و زمان از اهداف اصلی خود میدانند در نتیجه میبایست جهت نیل به این اهداف پذیرای سیستمهای نوین حمل و نقلی باشند. در نتیجه بندر شهید رجایی نیز از این قاعده مستثنا نبوده و جهت بهبود عملکرد خود نیازمند ورود به سیستمهای حمل و نقلی نوین همچون سیستم حمل و نقل چندوجهی میباشد.
قلمرو مکانی
با توجه به موضوع مورد تحقیق در این مطالعه که شامل سیستم حملونقل چندوجهی و عملکرد بندر شهید رجایی میباشد، قلمرو مکانی این پژوهش شرکتها و نمایندگیها کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران میباشد. با توجه به محدودیتهایی که از نظر دسترسی به شرکتها و توزیع پرسشنامهها وجود داشت؛ از نظر قلمرو مکانی، این پژوهش محدود به شرکتهای حملونقل در شهر بندرعباس میباشد.
قلمرو زمانی
قلمرو زمانی پژوهش حاضر را میتوان به چهار دوره به شرح زیر تقسیم نمود:
در دوره اول که بازه زمانی شهریور الی آبان ۱۳۹۲ را در بر میگیرد؛ به بررسی چالشها و مسائل موجود در سیستم حملونقلی ایران به خصوص بندر شهید رجایی و استفاده نشدن از تمامی ظرفیت خود پرداخته شد و از این طریق مسئله اصلی تحقیق شناسایی شده و موضوع پژوهش در قالب فرم پیشنهاد پژوهشی تنظیم گردیده و به گروه و دانشکده مربوطه ارائه شد.
دوره دوم انجام این پژوهش را نیز میتوان به امور مربوط به مطالعه وضع موجد سیستم حملونقل کشور ایران و نوشتن مبانی نظری پژوهش اختصاص داد. در این دوره که بازه زمانی بهمن الی اردیبهشت ماه ۹۲-۱۳۹۱ را به خود اختصاص میدهد، پیشینه و مبانی نظری پژوهش استخراج و تنظیم شد.
دوره سوم انجام پژوهش، امور مربوط به گردآوری داده ها را در بر میگیرد؛ در این دوره که در بازه زمانی خرداد الی تیر ۱۳۹۳ انجام گرفته است، با مراجعه به شرکتهای حملونقل، پرسشنامههای مربوطه میان شرکتهای مورد نظر توزیع و داده های مورد نیاز جمع آوری گردید…
نهایتاًً، دوره چهارم انجام این پژوهش که بهنوعی میتوان آن را دوره تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده و گزارشی کامل از کارها و تلاشهای انجام شده جهت انجام پژوهش نام نهاد، در بازه زمانی مرداد الی مهر ۱۳۹۳ صورت گرفته است. در این دوره، کلیه امور انجام شده و نتایج حاصل از دوره های گذشته انجام پژوهش، در قالب گزارشی منسجم، جهت دفاع از پایاننامه، به گروه و دانشکده مربوطه ارائه گردیده است.
ساختار پژوهش
محور اصلی این پژوهش بر اساس تأثیر سیستم حملونقل چندوجهی بر عملکرد بندر شهید رجایی میباشد در نتیجه این مطالعه به دنبال الزامات مورد نیاز بندر جهت ورود این سیستم لجستیکی در سیستم حملونقل ایران میباشد. ساختار مطالعه حاضر دارای هفت فصل میباشد که در ادامه هریک به طور خلاصه شرح داده شده است.