-
-
- صرفهجویی در مقیاس و پایین بودن هزینه معاملات: به دلیل انجام عملیات مختلف، مانند تحقیقات بازار و انجام معاملات در حجم زیاد و ایجاد صرفهجویی در مقیاس، هزینه های مربوطه در صندوقها در مقایسه با سرمایهگذاری مستقیم توسط افراد کاهش مییابد. این مزیت در بازارهایی مانند ایران، که جمع آوری و پردازش اطلاعات دقیق و کافی از شرکتها برای عموم سرمایهگذاران و حتی حرفهایهای بازار تا حد زیادی دشوار، زمانبر و پر هزینه است، میتواند مورد توجه اغلب سرمایهگذاران باشد.
-
- انعطافپذیر و تنوع: وجود تعداد زیاد و انواع مختلف صندوقها با دامنه وسیعی از اهداف سرمایهگذاری، از محافظهکارانه تا متهورانه ، که حق انتخاب و انعطافپذیری بالایی در سرمایهگذاری به مشتریان میدهد.(پورزمانی،۱۳۸۹)
۲-۵-۴ معایب صندوق های مشترک سرمایهگذاری
-
- مدیریت حرفهای همان طور که مدیریت حرفهای یکی از مزایای صندوقهای سرمایهگذاری است یکی از معایب آن نیز به شمار میرود. چون مدیران حرفهای ممکن است به فکر منافع خود باشند و همواره در جهت بهتر شدن بازده سرمایهگذاران عمل نکنند.
-
- هزینه ها: صندوقهای سرمایهگذاری تنها به این علت به وجود نیامدهاند که زندگی شما را آسانتر کنند. هر صندوقی به دنبال کسب سود برای موسسان آن» میباشد. صنعت صندوقهای مشترک سرمایهگذاری در مخفی کردن هزینه ها در لابهلای عبارات پیچیده استادی تمام دارند.
- رقیق سازی: به علت تنوعسازی زیادی که صورت گرفته است بازده عالی شرکتهای مختلف صندوق در میان انبوه شرکتها گم میشود و اثر کمی بر عایدی کل صندوق دارد. رقیق سازی ممکن است حاصل فزاینده بزرگ شدن صندوقهای موفق نیز باشد. به این صورت که مدیریت با پولهای زیاد و جدید سرازیر شده به صندوق مواجه میشود ولی نمیتواند زمینههای سرمایهگذاریهای موفق قبلی را پیدا کند و همان بازدهی را از پولهای جدید به دست میآورد.(دلخوش،۱۳۸۹)
۲-۵-۵ ریسک سرمایهگذاری در صندوق های مشترک سرمایهگذاری
سرمایهگذاران باید به همه ریسکهای سرمایهگذاری در صندوق از جمله ریسکهای زیر توجه ویژه مبذول دارند.
-
- ریسک کاهش ارزش داراییهای صندوق: صندوقها عمدتاًً در سهام شرکتها سرمایهگذاری میکنند و ارزش سهام هر شرکت در بازار تابع عوامل متعددی از جمله وضعیت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، صنعت موضوع فعالیت و وضعیت خاص آن شرکت است. لذا قیمت سهام در بازار میتواند کاهش یافته و در اثر آن صندوق و سرمایهگذاران آن متضرر شوند.
-
- ریسک نکول اوراق مشارکت: اوراق مشارکت شرکت ها بخشی از داراییهای صندوق را تشکیل میدهد. اگرچه صندوق در اوراق مشارکتی سرمایهگذاری میکند که سود و اصل آن توسط یک مؤسسه معتبر تضمین شده است. ولی این احتمال وجود دارد که ناشر و ضامن به تعهدات خود در پرداخت به موقع اصل و سود اوراق مشارکت مذکور، عمل ننمایند.
- ریسک نوسان بازده بدون ریسک: در صورتی که نرخ سود بدون ریسک (نظیر سود علیالحساب اوراق مشارکت دولتی) در انتشارهای بعدی توسط ناشر افزایش یابد، قیمت اوراق مشارکتی که سود حداقلی برای آن ها تضمین شده است در بازار کاهش مییابد. چنانچه در این نوع اوراق سرمایهگذاری کرده باشد ممکن است متضرر شود.(جالبی،۱۳۸۷)
۲-۵-۶ کارمزد ارکان و هزینه های صندوق
مهمترین هزینه های صندوق را میتوان به شرح زیر برشمرد:
الف- کارمزد ارکان: مهمترین هزینه مربوط به صندوقهای سرمایهگذاری کارمزدی است که ارکان اجرایی و نظارتی صندوق (مدیر، متولی و ضامن) به علت خدمات ارائه شده و ریسک متحمل شده بابت ضمانت نقد شوندگی دریافت مینمایند.
ب- هزینه های دورهای:
-
- هزینه حسابرس
-
- هزینه تأسيس و تسویه
-
- هزینه مجامع و عضویت در کانونها
- سایر هزینه ها
پ- هزینه های صدور و ابطال: در حالی که هزینه های کارمزد و دورهای، از محل داراییهای صندوق پرداخت و منجر به کاهش خالص ارزش داراییهای صندوق متناسب با هزینه روزانه میشود، برخی هزینه های دیگر مربوط به زمان و تعداد فرایندهای صدور و ابطال سرمایهگذار میگردد. بنابرین، چنین هزینهای به طور مستقیم به سرمایهگذار تحمیل گردیده، سرمایهگذار با برنامهای صحیح سرمایهگذاری خود میتواند این هزینه ها را به حداقل برساند. (کرد بچه، ۱۳۹۱)
۲-۵-۷ درآمد و بازده صندوق های مشترک سرمایهگذاری
از سه راه میتوان با سرمایهگذاری در صندوقهای مشترک، درآمد کسب کرد:
الف- درآمدهایی که از طریق سود نقدی سهام صندوق و بهره اوراق قرضه موجود در صندوق به دست میآید. این درآمدها هر سال توسط صندوق بین سرمایهگذاران، به عنوان سود نقدی، توزیع میشود.
ب- اگر صندوق، اوراق بهاداری را که قیمت آن ها افزایش یافته بفروشد، بازده سرمایهای به دست خواهد آورد. بیشتر صندوقها، این درآمدها را هم به عنوان سود بین سرمایهگذاران تقسیم میکنند.
پ- اگر ارزش اوراق بهادار موجود در صندوق افزایش پیدا کند، اما مدیران صندوق آن ها را برای شناسایی بازده سرمایهای نفروشند، ارزش سهام صندوق افزایش پیدا خواهد کرد. در اینصورت، شما میتوانید سهام خود را با سود بیشتر به فروش برسانید. معمولاً صندوقها این امکان را به شما خواهند داد که به جای دریافت سودهای خود، آن ها را دوباره در صندوق سرمایهگذاری و سهام بیشتری دریافت کنید.(کردبچه،۱۳۹۱)
بازده صندوقهای سرمایهگذاری، با بهره گرفتن از ارزش خالص دارایی یا NAV ارزیابی شده و واحدهای آن قیمتگذاری میشوند.
NAV یا ارزش خالص داراییها درواقع ارزش مجموعه سرمایهگذاری صندوق تقسیم بر تعداد سهام آن است که در پایان هر روز معاملاتی با توجه به تغییرات قیمت سهام، اوراق بهادار و سودهای نقدی تعلق گرفته به آن محاسبه میشود.(جالبی،۱۳۸۷)
۲-۵-۸ صندوق های سرمایهگذاری و عدم تقارن اطلاعاتی و مدیریت سود
سرمایهگذاران نهادی اغلب به صورت «سرمایهگذاران سطح بالا» مشخص میشوند که در دستیابی به اطلاعات عملی نسبت به سرمایهگذاران فردی برتری دارند(بوش،۱۹۹۸). در مطالعات خارجی باور بر این است که سرمایهگذاران بیشتر دغدغه منافع کنونی را دارند تا اداره شرکت، زیرا اغلب سرمایهگذاران فردی محتکران کوتاه مدتی هستند که توجه کمی به سرمایهگذاری بلند مدت دارند. وقتی شرکتها کارایی کمی داشته باشند، سرمایهگذاران سازمانی با فروش سهام سعی دارند که «روی پای خود بایستند».برای ممانعت از، از دست دادن این سرمایهگذاران مدیران ممکن است به منظور افزایش سود، گزارش سودها را دستکاری کنند. در نتیجه، تعداد قابل ملاحظهای از سهامدارانی که کوته نگر و محتکر هستند شرکتها را وادار میکنند تا برای ترمیم جذابیت از دید سهامداران اطلاعات حسابداری کم کیفیت ارائه کنند.
به دلیل تناقض اطلاعات بین مدیران و سرمایهگذاران، فروت و همکاران[۵۷] (۱۹۹۲) نشان دادند که برای سرمایهگذاران، سرمایهگذاری بر اساس کارایی کوتاهمدت بیش از چشمانداز بلند مدت شرکت در نمونه کارها مقرون به صرفه اقتصادی است.