توسعه فرهنگی از موضوعاتی است که در دهه های اخیر مورد توجه یونسکو و کشورهای در حال توسعه قرار گرفته است.فضاهای فهنگی-تفریحی نیز یکی از شاخصه های توسعه فرهنگی است و به عنوان مکان هایی جهت عرضه محصولات و تولیدات فرهنگی یک جامعه و گذران اوقات فراغت افراد از مهمترین عوامل توسعه فرهنگی به شمار میروند.به نظر تایلور فرهنگ عبارت است از ((مجموعه پیچیده ای از دانش ها،اعتقادات،هنرها،امور اخلاقی،قوانی،عادات و هرگونه توانایی دیگری که انسان به عنوان عضوی از جامعه بدست می آورد)). فرهنگ تاثیرگذار بر توسعه است،زیرا روش تفکر ملتها در قبال پیشرفت را تشکیل می دهد و ارزشهای فرهنگی نیز اهمیت ویژه ای دارند چون پایه های اصلی پیشرفت هستند و فعالیتهای اقتصادی،اجتماعی و سیاسی برمبنای آن شکل می گیرد.هر فرهنگ دارای دو نوع شاخص میباشد.یک شاخص توصیفی که بستر تاریخی همان فرهنگ شکل می گیرد و شاخص هایی که عناصر تغییر را در بر می گیرند.
بنابر تعریف یونسکو توسعه فرهنگی فرآیندی است که طی آن با ایجاد تغییراتی در حوزه های ادراکی،شناختی،ارزشی و گرایشی انسانها،قابلیت‌ها و باورها و شخصیت ویژه ای در آنها بوجود می آورد،که حاصل این باورها و قابلیت‌ها،رفتارها و کنش های خاصی است که مناسب توسعه است.اولین گام در توسعه فرهنگی ،توسعه سواد آموزی و آموزش عمومی است.افزایش شمارگان کتاب،تاسیس کتابخانه ها،افزایش تیراژ روزنامه ها و نشریات،تاسیس فضاهای فرهنگی و هنری،سینما،تئاترفتقویت رسانه های محلی،بعد کمی توسعه و بعد کیفی آن تقویت هویتهای دینی و فرهنگی،پاسداری از آداب و رسوم،زبان،ارزش ها و میراث فرهنگی غیر مادی است.
از این رو توسعه فضاهای فرهنگی به عنوان یک نیاز بسیار مهم جوامع در حال توسعه مطرح است.اکثر نظریه پردازان نیاز را فاصله بین وضع موجود و وضع مطلوب می دانند.گسترش شهرنشینی،باعث خدماتی تر شدن شهرها و رشد روند مصرف گرایی شده است.تنش های حاصل از زندگیدر چنین شهرهایی،به ویژه هنگامی که دچار سیستم ناکارآمد مدیریت شهری باشند،فرصت چندانی را برای عموم مردم در استفاده از فضاهای تفریحی و طبیعی باقی نمی گذارند.عموماً بخش عمده ای از اوقات فراغت مردم در خانه گذرانده می شود و به فعالیت های نظیر مطالعه،دید و بازدید،شنیدن موسیقی و مانند اینها اختصاص میابد.بخش دیگری از ایام فراغت با گردش در فضاهای بیرونی شهر مانند کوهستانها،سواحل دریاها و ییلاق سپری می شود.اما با توجه به مسئله مذکور و کمبود زمان لازم برای گذران اوقات فراغت در فضاهای طبیعی خارج از شهر،تامین فضاهای طبیعی و تفریحی در درون بافت شهری اهمیت ویژه ای دارد.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

فضاهای فرهنگی مکانهایی هستند که با معماری خاص خود کاربری متفاوتی دارند و بنابراین وسایل و تجهیزات خاصی نیز برای آنها در نظر گرفته می شود.فعالیتها و نیازهای فرهنگی را می توان به انواع مختلف تقسیم نمودکه عبارتند از فعالیت مذهبی،فعالیت اجتماعی،فعالیت ورزشی،فعالیت تفریحی،فعالیت هنری و فعالیت رسانه ای.
از انواع فضاهای فرهنگی-تفریحی که در کشور مابیشتر به این عنوان شناخته می شود می توان به مسجد،کتابخانه،خانه فرهنگ،فرهنگسرا،فضاهای ورزشی،فضاهای بازی،شهربازی،پارک و فضاهای سبز،سینما،موزه،نگارخانه،نمایشگاه و آمفی تئاتر اشاره نمود.توجه به گذران اوقات فراغت از زمان های گذشته از مهمترین نیازهای مردم شناخته شده است.اصلی ترین مکانهای فرهنگی-تفریحی در ایران باغ ها و گردشگاهها بوده و مساجد بعنوان مراکزی که مردم در آنجا به انجام مراسم مذهبی،عزاداری و جشن وسروز می پرداختند،شناخته می شده اند.
رشد بیش از حد شهرها و جمعیت آنها در ایران و در مقابل عدم رشد کافی فضاهای فرهنگی ، مشکلات روزافزونی را برای شهروندان به همراه داشته است.کمبود منابع مالی،کمبود نیروی انسانی متخصص در بخشهای فرهنگی ، نبود سیاست گذاری فرهنگی مناسب با فرهنگ هرمنطقه ، نبود اطلاعات به روز و کافی در زمینه های فرهنگی،نبود امکانات و خدمات فرهنگی،کمبود فضاها و امکانات آموزشی،ورزشی و تفریحی در سطح شهرها،از جمله تنگناهای توسعه فرهنگی در کشور میباشد.از اینرو فضاهای فرهنگی که از مهمترین کاربری های شهری است و با ایجاد و توسعه آنها می توان گامی موثر در جهت حل مشکلات فرهنگی و اوقات فراغت مردم برداشت،مورد توجه قرار می گیرند.
روش استفاده شده دلفی در مباحث مربوط به سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و مدیریت جایگاه ویژه‌ای دارد. در حال حاضر در کشور ما برنامه‌های کلان مانند برنامه ایران ۱۴۰۰ یا برنامه پنج ساله توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی تهیه و به اجرا گذاشته می‌شود. تدوین این برنامه‌ها عموماً شکل دیوان‌سالارانه۱ دارد و در مباحثی مانند شناسایی مسایل و اولویت‌بندی آن‌ها کمتر از نظارت متخصصان خارج از دستگاه‌های دولتی استفاده می‌شود. به نظر می‌رسد بهره‌گیری از نظرات کارشناسان هم چندان منظم و علمی باشد. در اینجاست که روش دلفی به کار می‌آید و می‌تواند به عنوان ابزاری کارآمد و سودمند به خدمت در آید.
۱ Bureaucratic
مقدمه
اکنون هنگام آن است که با عبور از مرحله نظری پژوهش به میدان تجربه و مشاهده گام نهاده شود و با بررسی آنچه به طور نظری در خصوص آن بحث گردید،صحت و سقم مباحث نظری تحقیق در برخورد با واقعیات در محیط بیرونی و واقعی سنجیده شود.ورود به مرحله تجربی پژوهش ،به امکانات،ابزارها و روشهایی نیاز دارد که باید پیش از آغاز تحقیق تجربی،بررسی شود.بدیهی است که عواملی همچون موضوع پژوهش،امکانات و اهداف تحقیق در گزینش ابزارهای اندازه گیری و سنجش،شیوه گردآوری اطلاعات،و به طور خلاصه در روش تحقیق سهم عمده ای دارندو در پژوهش باید شیوه خاصی برای بررسی تجربی واقعیت برگزیده و از ابزارهای اندازه گیری معینی کمک گرفته و آزمون های خاصی بکار گرفته شود.تناسب روش تحقیق و اجزای آن با موضوع و هدف پژوهش ، اصلی است که رعایت آن به محقق کمک می کند تا شناختی را که در برخورد با واقعیت کسب می کند و می خواهد آن را معیاری برای تائید یا اصلاح جنبه های نظری پژوهش قرار دهد با درجه بالایی از واقعیت تطبیق کند.
از این رو فصل حاصر به شناخت وضع موجود محله های تحت پوشش منطقه یک شهرداری تهران ،علی الخصوص محلات نیاوران و حصاربوعلی اختصاص یافته است که با بهره گرفتن از تکنیک ها و نیز پرسشنامه های مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل توضیح داده خواهد شد.
۳-۱- تهران
بـه لحاظ موقعیت جغرافیایی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. استقرار در دامنه های جنوبی رشته کوه های البرز، منابع سرشار و غنی آب و شرایط آب و هوایی معتدلی را به ارمغان آورده است. دامنه ها و دره های کوهپایه ای البرز شرایط ویژه ای را برای گریز از گرما و خشکی بیابان های جنوبی در اختیار قرارداده است. دشت های جنوبی به جز مناطق شوره زار و کویری، بستر مناسبی برای استقرار کشاورزی و انواع فعالیت های این بخش به شمار می آید. از نظر موقعیت مکانی با توجه به شرایط و ساختگاه تهران برای استقرار جمعیت، نوعی مرکزیت مکانی برای دسترسی و مدیریت سرزمین را در اختیار دارد. نگاهی به جغرافیای سرزمین ایران و توزیع فضایی جمعیت و الگوی سکونت، این موقعیت ویژه و ممتاز را به خوبی نشان می دهد. مشکلات متعدد زیست محیطی موجود مانند آلودگی های مختلف در محدوده تهران بیش از آن که ناشی از شرایط نامناسب مکانی باشد، از فشار مفرط و عدم توجه به توان های محیطی این بخش از سرزمین بوده است.