اگر آن شرکت در تجارت موفق و مثبت عمل کند در زمانهای معین سود خود را دریافت میدارید و اگر بالعکس آن شرکت موفق عمل ننماید ارزش سهام شما پایین خواهد آمد و شما بخش و یا تمام وجه خود را از دست خواهید داد.
اوراق قرضه : [۱۷]
زمانی که شما اوراق قرضه خریداری میکنید در واقع شما پول خود را به یک شرکت و یا مؤسسه دولتی و یا خود دولت برای مدت زمان معین که ترم نامیده میجشود قرض میدهید. گواهینامه اوراق قرضه پرداخت سود معین و ثابت توسط شخص و عضو صادرکننده را در مدت زمان معین تعهد میکند. مدت زمان این اوراق بین چند ماه تا چند سال میتواند متغیر باشد. اوراق قرضه در قیاس با سهام سرمایهجگذاری مطمئن تری محسوب میگردد. زیرا دارندگان اوراق قرضه نسبت به سهامداران در صورت ورشکستگی صادرکننده اوراق زودتر به پول خود میرسند.اگر چه فروش اوراق قرضه پیش از موعد مقرر جریمه ای به همراه ندارد اما ارزش اوراق قرضه منوط به نوسان نرخ سود آن خواهد بود.
تعدادی از اوراق قرضه بدین نام است:
اوراق قرضه پس انداز :[۱۸]
اوراق قرضه با کوپن:[۱۹]
سند بهادار کوتاه مدت دوستی[۲۰] :اوراق قرضه ای که سود آن در انقضای مدت یکجا پرداخت میشود.
پرداخت سود به صورت زمان بندی شده نیست و کل سود در پایان انقضای مدت یکجا پرداخت میگردد. این اوراق به صورت تخفیفی خریداری شده و ارزش آن در زمان سررسید برابر با همان ارزش اسمی خواهد بود.
اوراق قرضه شهرداری[۲۱]:
توسط دولت فروخته می شود و معاف از مالیات است. بدین معنا که شما بابت سودی که دریافت کنید مالیات نخواهید پرداخت.
اوراق قرضه تضمین شده[۲۲]:
اوراق قرضه تضمین شده ریسک سرمایه گذاری بسیار پایینی دارد اما میزان سود پرداختی آن ها نیز کمتر است.
اوراق قرضه قابل تبدیل[۲۳]:
اوراق قرضه قابل تبدیل را می توان به سهام تبدیل نمود.
اوراق قرضه پربهره و کم اعتبار[۲۴] :
این اوراق توسط کمپانیهای با اعتبار محدود صادر شده و درصد ریسک سرمایه گذاری بسیار بالایی دارند.
شرکتهای تعاونی سرمایهگذاری در سهام و اوراق قرضه [۲۵] :
این شرکت ها عموماً مجموعه ای از سرمایهگذاری های مشترک توسط گروهی از سرمایهگذاران است. مدیر این شرکت ها وجوه شما را در اوراق قرضه و سهام بازار پول و یا ترکیبی از آن ها سرمایه گذاری کرده و بهترین زمان خرید و فروش آن ها را اعلام میکند. با سرمایهگذاری مشترک با دیگر سرمایهگذاران در این شرکتها شما قادر خواهید بود تا زمینه سرمایهگذاری و فعالیت خود را در طیف وسیعتری انجام دهید که ریسک سرمایهگذاری را کمتر میسازید. اما این شرکت ها حق الزحمه دریافت نموده و شما بابت سود خود می بایست مالیات بر درآمد بپردازید.
به نظر کارشناسان اقتصادی، سرمایهگذاری خارجی ازمهمترین پدیدههای اقتصادی سده حاضر است . پس از دهه ۱۹۸۰ این پدیده جهانی از رشد بسیار بالایی برخوردار بوده و به گونهای که نرخ رشد آن از نرخ رشد دیگر شاخص های اقتصادی مانند صادرات، تجارت، تولید ناخالص ملی بیشتر بوده است . بر پایه گزارش های سالانه سازمان ملل متحد، مقدار سرمایهگذاریهای مستقیم خارجی از سال ۱۹۸۳ تا ۱۹۹۰ دارای میانگین نرخ رشد سالانه بالغ بر ۲۹ درصد است که نزدیک به سه برابر رشد سالانه صادرات جهانی در این مدت بوده است.
۲-۳- تعریف سرمایهگذاری خارجی
فرهنگ لغت حقوق بین الملل؛ سرمایهگذاری خارجی را اینگونه تعریف کردهاست : انتقال وجوه یا مواد از یک کشور ( کشور صادر کننده ) به کشور دیگر ( کشور میزبان )، جهت استفاده از تأسیسات یک بنگاه اقتصادی در کشور اخیر، در برابر مشارکت مستقیم یا غیر مستقیم در سود آن بنگاه، چگونگی بهرهگیری از این وجه در اداره یک بنگاه اقتصادی، وجه تمایز سرمایهگذاری خارجی از « تجارت خارجی» محسوب میشود.
۲-۴- شیوه های سرمایهگذاری خارجی
تقسیم بندی نوع سرمایهگذاری،از جهات گوناگون امکان پذیراست. ساده ترین گونه، انتساب به زمینههای فعالیت سرمایهگذاری است.مانند سرمایهگذاری تولیدی، بازرگانی، اعتباری، صرافی ( ارزی ) و غیره. اما اصولا” سرمایهگذاری را در دو دسته کلی قرار میدهند ؛
« سرمایه گذاری عمومی» و « سرمایه گذاری خصوصی»
الف ) سرمایهگذاری عمومی خارجی:
به آن نوع سرمایهگذاری، که توسط دولت ها به مفهوم خاص و یا توسط سازمانهای بین الملی صورت میگیرد، سرمایهگذاری عمومی گفته میشود، برخی طرحهای توسعه و یا فعالیتهای بازرگانی که به حیات اقتصادی یک کشور بستگی داده توسط دولت سرمایهگذاری میشود.
ب ) سرمایهگذاری خصوصی خارجی:
سرمایه خصوصی، یک منبع مهم برای سرمایه گذاری خارجی محسوب میشود . در کشورهای صنعتی غربی، سرمایه خصوصی بخش مهمی از سرمایهگذاریهای صورت گرفته در خارج از کشور را تشکیل میدهد. در کشورهای در حال توسعه نیز، نیاز فوری به جریان رو به تزاید سرمایه خصوصی وجود دارد. هدف اصلی اشخاص یا شرکتهای خصوصی از سرمایهگذاری در خارج تحصیل سود است. همین عنصر کسب منفعت، سرمایهگذاری خارجی را از سایر موارد تامین مالی خارجی جدا میسازد.
۲-۵-انواع سرمایهگذاری خارجی
الف ) سرمایهگذاری مستقیم خارجی:[۲۶]
سرمایه را اقتصاددانان به جیوه تشبیه میکنند که لغزان است و با کوچکترین تکانی جابجا می شودیا آن را پرندهای میپندارند که با کوچکترین صدای پایی میپرد و زودتر از آدمی از معرکه میگریزد . این « پرنده گریزپا » امروزه سهم مهمی در اقتصاد کشورهای جهان دارد، به اقصی نقاط دنیا مهاجرت میکند و گاه گفته میشود که سرمایه (( وطن )) نمیشناسد. سرمایه گذاری مستقیم خارجی به گونه رائج آن به شکل سرمایه گذاری در تولید، ساخت کالا و استخراج مواد خام انجام میشود و کشورها برای پر کردن شکاف بین پس انداز ملی و سرمایهگذاری، دستیابی به دانش فنی و زدودن تنگناهای ارزی از آن استقبال میکنند.
سازمان تجارت جهانی[۲۷] سرمایهگذاری مستقیم خارجی رابه این صورت تعریف میکند: « زمانی که یک سرمایه گذار ساکن در یک کشور ( کشور مبدأ) دارایی یی را در کشور دیگری ( کشور میزبان ) به قصد مدیریت آن دارایی خریداری میکند. سرمایهگذاری مستقیم خارجی[۲۸] اتفاق می افتد »
ب : سرمایهگذاری خارجی در سبد مالی یا سرمایهگذاری غیر مستقیم:
سرمایه گذاری خارجی در سبد مالی تمام سرمایهگذاریهای یک شخصیت حقوقی مقیم در یک کشور،در اوراق قرضه یک بنگاه مقیم در کشور دیگر را در بر میگیرد . این بنگاه در درجه نخست در پی جمع آوری سرمایه مورد نیاز خود است و لازم نیست که سود قابل توجه و پایداری به سرمایه گذار برگرداند .همه سرمایهگذاریها در زمینه اوراق مشارکت و سفته نوع غیر مستقیم سرمایهگذاری محسوب میشود.
۲-۶-تاریخچه سرمایه گذاری خارجی