مقیاس اندازه گیری مورد استفاده در پرسشنامه این تحقیق، مقیاس پنج گزینه ای طیف لیکرت و از نوع فاصله ای میباشد. این مقیاس از مجموعهای منظم از گویه ها که به ترتیب خاصی تدوین شده است، ساخته میشود. این گویه ها، حالت خاصی از پدیده مورد اندازه گیری را به صورت گویههایی که از لحاظ ارزش اندازه گیری، دارای فاصلههای مساوی است عرضه می کند. پاسخدهنده میزان موافقت خود را با هر یک از گویه ها در یک مقیاس درجهبندی شده نشان میدهد.
روش امتیازبندی در پرسشنامه، بسیار ساده بوده و برای هر یک از گزینههای موجود، نمرات بدین ترتیب اختصاص می یابد:۵ برای «خیلی زیاد»، ۴ برای «زیاد»، ۳ برای «نظری ندارم»، ۲ برای «کم» و ۱ برای «خیلی کم» در نظر گرفته شده است
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
جدول ۳-۳ مقیاس بکارگرفته شده در پژوهش
طیف اندازه گیری | خیلی کم | کم | متوسط | زیاد | خیلی زیاد |
ارزش | ۱ | ۲ | ۳ | ۴ | ۵ |
۳-۱۰ روایی و پایایی ابزار
۳-۱۰-۱ روایی پرسشنامه
بطور کلی، روایی[۱۰۸] (اعتبار) یک آزمون، بستگی به این نکته دارد که تا چه میزان، آنچه را که مدعی اندازهگیری آن است، اندازه میگیرد.
بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری نمیتوان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت.
ابزار اندازه گیری ممکن است برای اندازه گیری یک خصیصه ویژه دارای اعتبار باشد، در حالی که برای سنجش همان خصیصه بر روی جامعه دیگر از هیچ گونه اعتباری برخوردار نباشد. روایی، انواع گوناگون دارد که در این تحقیق، «روایی محتوا[۱۰۹]» مدنظر میباشد. ملاک ارزیابی محتوا، قضاوت گروهی از متخصصان هر یک از رشتههاست که در مورد دقت و صحت آن داوری کنند.
برای سنجش اعتبار محتوای پرسشنامه از نظرات متخصصان، اساتید دانشگاهی و کارشناسان خبره استفاده شده است. در این مرحله با انجام مصاحبه های مختلف و کسب نظرات افراد یادشده، اصلاحات لازم به عمل آمده است. آزمون اعتبار عاملی پرسشنامه نیز با کمک تحلیل عاملی تأییدی و با بهره گرفتن از نرم افزار لیزرل انجام گرفت و تمامی پرسشنامه ها در این مرحله نیز مورد تأیید قرار گرفتند. مجموع این نتایج بیانگر آن هستند که پرسشنامه های این تحقیق دارای اعتبار و روایی مناسبی می باشند.
۳-۱۰-۲ پایایی پرسشنامه
پایایی[۱۱۰] (قابلیت اطمینان) که از آن به اعتبار، دقت و اعتمادپذیری نیز تعبیر میشود، عبارت است از اینکه اگر یک وسیله اندازهگیری که برای سنجش متغیر و صفتی ساخته شده، در شرایط مشابه در زمان یا مکان دیگر مورد استفاده قرار گیرد، نتایج مشابهی از آن حاصل شود. به عبارت دیگر از خاصیت تکرارپذیری و سنجش نتایج یکسان برخوردار باشد. پایایی دلالت بر آن دارد که ابزار اندازهگیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی بدست میدهد.
ضریب آلفای کرونباخ[۱۱۱] یک از متداولترین روشهای اندازه گیری اعتمادپذیری یا پایایی پرسشنامه هاست.
روایی پرسشنامه توسط چندین تن از اساتید و کارشناسان تأیید شده است و جهت اندازهگیری پایایی این پرسشنامه نیز اقدام به توزیع مقدماتی پرسشنامه در بین ۳۰ نفر از افراد جامعه آماری گردید. نتیجه حاصل شده توسط برنامه نرمافزاری spss که آلفای کرونباخ را ۸۳/۰ نشان میدهد پایایی پرسشنامه را کاملاً تأیید میکند.(۸۲۶/۰=Alpha)
ضریب آلفای کرونباخ متغیرها برابر ۹۱/۰ و ضریب آلفای کرونباخ متغیرهای پژوهش بدین ترتیب بدست آمد: رهبری تحول آفرین(تحولگرا) ۹۳۲/۰ ، رهبری تبادلی(تعاملگر) ۷۲۲/۰ ، رهبری عدم مداخلهگر ۸۳۹/۰ ، رضایت شغلی ۷۷۰/۰ ، فراموشی سازمانی هدفمند ۷۹۴/۰ بدست آمد که نشانگر پایایی و قابلیت اعتماد ابزار تحقیق می باشد.
۳-۱۱ روشهای تجزیه و تحلیل دادههای تحقیق
پس از اینکه پژوهشگر روش تحقیق خود را مشخص کرد و با بهره گرفتن از ابزارهای مناسب، دادههای مورد نیاز را برای آزمون فرضیههای خود جمع آوری نمود، اکنون نوبت آن است که با بهرهگیری از تکنیکهای آماری مناسب که با روش تحقیق، نوع متغیرها و … سازگاری دارد، دادههای جمع آوری شده را دسته بندی و تجزیه و تحلیل نماید و در نهایت فرضیههایی را که تا این مرحله او در تحقیق مورد استفاده قرار داده را در بوته آزمایش قرار دهد و تکلیف آنها را روشن سازد تا سرانجام بتواند پاسخ یا راهحلی را برای پرسشی که مطرح شده، بیابد.
به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از روشهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده میشود.
۳-۱۱-۱ آمار توصیفی
در این تحقیق از روشهای آمار توصیفی برای گردآوری و طبقه بندی داده های جمعیت شناختی استفاده میشود. در آمار توصیفی مشخصه های آماری نظیر فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار، جنسیت، سن، سابقه کار، نوع قرارداد، تحصیلات، حوزه خدمتی و وضعیت تأهل افراد نمونه نشان داده میشود.
۳-۱۱-۲ آمار استنباطی
آمار استنباطی در واقع از آزمون های مختلفی که انجام میشود بدست می آید که این آزمون های شامل موارد زیر است:
۳-۱۱-۳ آزمون ها
به منظور آزمون فرضیه ها، ابتدا از آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن و با بهرهگیری از نرمافزار SPSS برای سنجش همبستگی بین متغیرها استفاده شد. سپس فرضیه ها، با توجه به مدل معادلات ساختاری و با بهره گرفتن از نرمافزار Lisrel آزمون شدند.
۳-۱۱-۳-۱ آزمون کالموگروف - اسمیرنوف
قبل از به کارگیری آزمونهای همبستگی ابتدا باید از نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق اطمینان حاصل کنیم. برای بررسی نرمال بودن مؤلفههای از آزمون کالموگروف-اسمیرنوف استفاده میشود که یک نوع آزمون ناپارامتریک میباشد. محاسبه آماره این آزمون توسط نرمافزار SPSS امکان پذیر است.
۳-۱۱-۳-۲ آزمون همبستگی اسپیرمن
به منظور آزمون فرضیه ها، ابتدا از آزمون همبستگی رتبه ای اسپیرمن با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS برای سنجش همبستگی بین متغیرها استفاده شده اسن
۳-۱۲ مدل سازی معادلات ساختاری
به منظور سنجش روابط علی فرضیه ها ذکر شده بودند، از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده میشود. این کار علاوه بر این که قدم نهایی تحلیل عاملی تأییدی است که پیش تر روی مقیاس های سنجش تحقیق انجام گرفته بود، از طریق شاخص های برازش مدل، اعتبار مدل مفهومی پیشنهاد شده را نیز نشان می دهد.