فرهنگ سازمانی عبارت است از فلسفه ای که خط مشی سازمان و رفتارهای سازمان را به سوی کارکنان و مشتریان هدایت میکند یا مفروضات و باورهای بنیادی ویژه های که بین اعضاء سازمان مشترک بوده که به کمک آن ها کارها و فعالیتهای روزمره سازمان انجام می پذیرد و سرانجام فرهنگ سازمانی را می توان وجود سیستمی از معانی و مفاهیم مشترک، بین افراد و اعضای سازمان دانست. (سهیلی، ۹۷:۱۳۷۹). صاحبنظران مختلف برای طبقه بندی فرهنگ سازمانها و تشخیص نوع فرهنگ سازمان، شاخصهای مختلفی را ارائه کردهاند که از جمله آن ها عبارتند از دنیل دنیسون که فرهنگ سازمانی را به چهار گروه فرهنگ مأموریتی، فرهنگ انعطاف پذیر، فرهنگ بوروکراتیک و فرهنگ مشارکتی تقسیم کردهاست. از دیدگاه فیزی نیز چهار نوع فرهنگ سازمانی وجود دارد که عبارتند از فرهنگ مبتنی بر وظیفه،موفقیت، قدرت و حمایت ( شهرکی پور، ۱۵۲:۸۹) در این راستا چارلز هندی نیز از اساطیر یونان به عنوان نمادهایی برای معرفی چهار نوع سازمان و مدیریت فرهنگ های مرتبط با هر یکاستفاده کردهاست این چهار فرهنگ عبارتند از: فرهنگ زئوس (باشگاهی)، فرهنگ آپولویی (ایفای نقش)، فرهنگ آتنایی (وظیفه گرایی)، و فرهنگ دیونیسوس (اصالت) میباشد. (هندی، ۱۳۱:۱۳۸۴ ) مقصود از فرهنگ سازمانی، سیستمی از استنباط مشترک است که اعضاء نسبت به یک سازمان دارند و همین ویژگی موجب تفکیک دو سازمان از یکدیگر میشود. کریس آرجریس، فرهنگ سازمانی را نظامی زنده میخواند و آن را در قالب رفتاری که مردم در عمل از خود آشکار میسازند، راهی که بر آن پایه به طور واقعی میاندیشند و احساس میکنند و شیوهای که به طور واقعی با هم رفتار میکنند تعریف میکند. (استیفن رابینز، ۱۳۷۴: ۱۶۸) که میتواند بر سکون سازمانی مؤثر واقع شود.
سکوت سازمان را خودداری کارکنان از بیان ارزیابی های رفتاری، شناختی و اثر بخش در مورد موقعیت های سازمان تعریف میکنند (پیندر و هارلوس ۲۰۰۱). (موریسون و میلیکان ۲۰۰۷) نیز سکوت سازمانی را به عنوان پدیده ای اجتماعی در نظر می گیرند که کارکنان در آن از ارائه نظرات و نگرانیهای خود در مورد مشکلات سازمانی امتناع می ورزند. سکوت توسط بسیاری از ویژگی های سازمانی تحت تأثیر قرار میگیرد که شامل فرایندهای تصمیم گیری، فرایندهای مدیریت فرهنگ و ادراکات کارکنان از عوامل مؤثر بر سکوت است.
از عوامل مؤثر در پیدایش سکوت سازمانی می توان به متغییرهای محیطی و سازمانی و تعدادی متغییرهای فردی اشاره کرد. برداشت های مشترک گسترده در میان کارکنان مبنی بر این که صحبت کردن درباره مسائل یا موضوعات کاری عبث یا خطرناک است. وقتی چنین فضایی وجود داشته باشد ،واکنش اصلی کارکنان در سازمان ، به جای اظهار عقاید و ایده ها ، سکوت خواهد بود. سکوت سازمانی بر کیفیت تصمیم گیری ، تغییر سازمانی و واکنش ها و رفتارهای کارکنان تأثیر گذار است ( موریسون ۲۰۰۰). در حالی که پدیده سکوت کارکنان، سازمان ها را در بر میگیرد هنوز بررسی علمی کمی درباره سکوت کارکنان انجام گرفته است و همچنین عناصر تاثیر گذار بر آن و میزان تاثیر آن ها در حاله ای از ابهام قرار دارد. با توجه به آنکه سبک رهبری و فرهنگ سازمانی در تعاملات و تصمیم گیری سازمان…. نقش به سزایی را ایفا می کند پس پرداختن به این عناصر از اولویت های بررسی در سازمان و میزان تاثیر هریک بر سکوت سازمانی مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش دو عامل که می توان بر شکل گیری و ایجاد آوا و یا سکوت سازمانی مؤثر واقع شود، در نظر گرفته شده است و میزان تاثیر هر یک تعیین خواهد شد، شایسته است پس از میزان تاثیر گذاری هریک برنامه ریزی های لازم برای رفع آن ها و یا بهبود آن ها در نظر گفته شود.
۱-۴ اهداف تحقیق
۱-۴-۱ هدف کلی
-
- شناسایی رابطه سبک رهبری و اثرات آن بر سکوت تدافعی در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
-
- شناسایی رابطه سبک رهبری و اثرات آن بر سکوت مطیع در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
-
- شناسایی رابطه سبک رهبری و اثرات آن بر سکوت دیگر خواهی در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
-
- شناسایی رابطه فرهنگ سازمانی و اثرات آن بر سکوت تدافعی در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
-
- شناسایی رابطه فرهنگ سازمانی و اثرات آن بر سکوت مطیع در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
- شناسایی رابطه فرهنگ سازمانی و اثرات آن بر سکوت دیگر خواهی در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
۱-۵ فرضیهآموزشها و فرضیه اهم
-
- سبک رهبری بر شکل گیری سکوت تدافعی در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب تاثیر گذار است.
-
- سبک رهبری بر شکل گیری سکوت مطیع در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب تاثیر گذار است.
-
- سبک رهبری بر شکل گیری سکوت دیگر خواهی در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب تاثیر گذار است.
-
- فرهنگ سازمانی بر شکل گیری سکوت تدافعی در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب تاثیر گذار است.
-
- فرهنگ سازمانی بر شکل گیری سکوت مطیع در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب تاثیر گذار است.
- فرهنگ سازمانی بر شکل گیری سکوت دیگر خواهی در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب تاثیر گذار است.
۱-۶ قلمرو تحقیق
قلمرو موضوعی: این پژوهش در حوزه منابع انسانی میباشد.
قلمرو مکانی: شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
قلمرو زمانی: از ابتدای فروردین ماه ۱۳۹۳ الی ابتدای مهرماه ۱۳۹۳
۱-۷ پرسشنامه و جامعه آماری
در نمونه گیری چنانچه حجم جامعه آماری زیاد نباشد، کل جامعه آماری مورد مطالعه قرار داده خواهد شد. ولی چنانچه حجم جامعه آماری زیاد باشد،نمونه معرفی و سپس انتخاب می گرددو در نهایت نتایج حاصل از آن به کل جامعه آماری تعمیم داده می شود. در اینجا جامعه آماری کارکنان و کارشناسان شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب میباشند.
روش نمونه گیری ، نمونه گیری تصادفی میباشد. فرمول کوکران یکی از پرکاربردترین روشها برای محاسبه حجم نمونه آماری است. حجم جامعه : ۱۸۰ نفر و تعداد نمونه ۱۲۰ نفر محاسبه شده است فرمول اصلی محاسبه حجم نمونه کوکران نیز به صورت زیر است:
پرسشنامه در بین از ۱۲۰ از مدیران ارشد خواهد شد. روش نمونهگیری، نمونهگیری تصادفی میباشد. حجم نمونه آماری است. حجم جامعه : ۱۸۰ نفر و تعداد نمونه ۱۲۰ نفر محاسبه شده است.