پیر شدن دستگاه های قلب و عروقی و تنفسی در اوایل و اواسط بزرگسالی معمولا بدون توجه به آن و به تدریج صورت میگیرد. علائم تغییر به احتمال زیاد در اواخر بزرگسالی آشکار میشوند و افراد مسن را نگران میکنند زیرا آن ها می دانند که این دستگاهها برای کیفیت و طول عمر حیاتی هستند. با افزایش سن عضله قلب سخت تر می شود و برخی از سول های آن می میرد در حالی که سلول های دیگر بزرگ می شود نتیجه آن ضخیم شدن جداره بطن چپ است. از این گذشته جداره شریان به علت پیری طبیعی و عمدتاً اگر فرد دچار تصلب شرائین شود خشک شده و مقداری رسوب در آن انباشته می شود و بالاخره حساسیت عضله قلب نسبت به علائم ارسالی سلول های ضربان ساز درون قلب که هر انقباض را راه ادازی میکند کمتر می شود(آرکینگ[۶۱]، ۱۹۹۱؛وایت برن[۶۲]، ۱۹۹۶،۱۹۹۹ ؛ نقل از برک[۶۳]، ۲۰۰۱).
سه عامل خطرزایی که باید با آن ها سر کرد:
سه عامل خطر زای اصلی بیماری قلبی را که نمی توان تغییر داد یا از میان برداشت عبارتند از: سن، مرد بودن و سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودرس(اگر بیماری قلبی در مردان زودتر از ۵۵ سالگی و در زن ها پیش از ۶۵ سالگی بروز کرده باشد) شناخت این سه عامل بسیار دارای اهمیت است، زیرا اگرچه نمی توان این عوامل را تغییر داد اما بر وخامت سایر عوامل خطر زایی که نمودار عوامل خطرزای شما را تشکیل میدهند و قابل تعدیل یا از میان برداشتن هستند تاثیر میگذارند(انجمن قلب آمریکا، ۱۹۹۶).
۱-۱-۱-۲-۲-سابقه خانوادگی
اگر یکی یا هر دو والدین و یا یکی از افراد خانواده نزدیک شما در سنین جوانی دچار سکته قلبی شده است یا خواهر و برادری دارید که به سرخرگ تاجی قلب مبتلا باشد احتمال زیاد دارد که شما به این بیماری دچار شوید. در برخی از پژوهش های علمی بیماری های سرخرگ تاجی زودرس در خویشاوندان نزدیک تنها و مهم ترین وسیله پیشبینی مبتلا شدن به بیماری سرخرگ تاجی قلب است هر چقدر تعداد اقوام نزدیک شما که در این شرح حال خانوادگی می گنجد بیشتر باشد یا هنگام شروع حمله قلبی جوان تر باشد اهمیت عامل خطرزا بیشتر است. معمولا بیماری های سرخرگ تاجی ارثی است و در خانواده ادامه مییابد(انجمن قلب آمریکا، ۱۹۹۶).
۲-۱-۱-۲-۲-جنسیت
اکنون ثابت شده است که سکته قلبی در مردان بیش از زنان روی میدهد وهمچنین مردان نسبت به زنان در سنین پایین تری به سکته قلبی دچار میشوند و بیش از زن ها از سکته قلبی جان می سپارند ولی بیماری های قلبی برای زنان نیز خطر جدی است و بالاترین علت مرگ در زن هاست. برای اینکه دریابیم چرا مرد ها در ابتلا به بق نسبت به زن ها از موقعیت آسیب پذیری برخوردارند لازم است عوامل خطرزای آن ها را با هم بسنجیم. در سال های جوانی و میان سالی اندازه کلسترول خون، وزن نسبی بدن و فشار خون زن ها نسبت به مردها پایین تر است ولی همین طور که به سن زن ها افزوده می شوداین کیفیت که دقیقا با آترواسکلروز و بیماری های قلبی وابسته است رفته رفته افزایش مییابد تا کم و بیش به حدود مردها میرسد(انجمن قلب آمریکا، ۱۹۹۶).
۳-۱-۱-۲-۲-سن
پژوهش ها نشان داده است که صرف نظر از جنسیت احتمل خطر بیماری سرخرگ تاجی قلب و سکته قلب با افزایش سن ارتباط مستقیم دارد. افزایش سن در مردان از ۴۵ سال و زن ها از ۵۵ سال به بالا خود عامل خطرزا برای بیماری های سرخرگ تاجی است و تنها ۵ درصد از کل قربانیان بیماری های قلبی زیر ۴۰ سال عمر دارند. حدود ۴۵ درصد پایین تر از ۶۵ سال و بیش از نیمی از تمام کسانی که قربانی سکته قلبی می شوند۶۵ ساله یا مسن تر هستند.صرف نظر از عوامل خطرزای دیگر احتمال بروز سکته قلبی هر ۱۰ سال افزایش مییابد(انجمن قلب آمریکا، ۱۹۹۶). عوامل اصلی خطرزای دیگری که می توان آن ها را مهار کرد:
۴-۱-۱-۲-۲-سیگار
بسیاری از مردم از ارتباط میان کشیدن دخانیات و مشکلات بهداشتی آگاه هستند. غالبا بر این باورند که دود سیگار تنها عامل خطرزای سرطان ریه است اما با همان نسبت بزرگترین عامل خطرزای سکته قلبی و مغزی نیز به شمار میآید. درحقیقت کسانی که سیگار می کشند بیشتر از بیماری سرخرگ تاجی قلب جان می سپارند.کسانی که سیگار می کشند ۲ تا ۴ برابر دیگران در معرض مرگ های ناگهانی هستند(انجمن قلب آمریکا، ۱۹۹۶).
۵-۱-۱-۲-۲-فشارخون بالا
در کل جهان کلا ۶۲ درصد وارد سکته مغزی و ۴۱ درصد موارد بیماری های قلبی با فشار خون بالاتر از میزان بهینه ارتباط دارد و اعتقاد بر این است که این افزایش فشارخون عامل بیش از ۷ میلیون مرگ و میر سالیانه است. با صنعتی شدن جوامع و تغییر سبک زندگی از روستایی به شهری فشارخون متوسط به وضوح بالا می رود. یکی از نگرانی های عمده در کشورهایی که درآمد پایین یا متوسط دارند این است که احتمالا تعداد زیادی از موارد فشارخون شناسایی نشده و بنابرین درمان نمی شود. این مسئله ممکن است تا حداقل تا حدودی میزان بروز بالاتر سکته های قلبی نسبت به سکته های مغزی را توجیه کند (انجمن قلب آمریکا، ۱۹۹۶).
۶-۱-۱-۲-۲-عدم فعالیت بدنی
نداشتن تحرک بدنی- نپرداختن به ورزش منظم یکی از عوامل اصلی خطرزای ایجاد بیماری سرخرگ تاجی قلب است.از سوی دیگر در پیدایش دیگر عوامل خطرزا بیماری سرخرگ تاجی قلب مانند پاقی مفرط، افزایش فشارخون با پایین بودن اندازه کلسترول سنگین نیز نقش مهمی دارد. از این روست که ورزش غالبا بخش مهمی از برنامه بازتوانی قلب و عروق را تشکیل میدهد. نقش ورزش در پیشگیری اولیه- پیشگیری پیش از دچار شدن به بیماری سرخرگ تاجی قلب مهم است. همچنین برای پیشگیری مرحله دوم یا کسانی که هم اکنون به بیماری دچار ستند کمک بزرگی اشت. مردان و زنانی که به بیماری سکته قلب یدچار شده اند اما توان تمرین های بدنی خود را افزایش دادهاند در مییابند که قادرند بدون بروز دردهای قفسه سینه مدت زیادی ورزش کنند و میتوانند انواع بیشتری از فعالیت ها را بدون ناراحتی چندان انجام دهند. اگر کسانی که به بیماری قلب و عروق دچارند ولی به طور منظم ورزش میکنند به سکته قلبی دچارش وند شرایط خوب جسمانی آن ها به آن ها کمک میکند که بیشتر و آسانتر از کسانی که فعالیت بدنی ندارند جان سالم به در ببرند(انجمن قلب آمریکا، ۱۹۹۶).
۷-۱-۱-۲-۲-بیماری قند
بیماری قند، عدم توانایی بدن در تولید انسولین یا واکنش مناسب در برابر آن است. انسولین بدن را قادر میسازد که گلوکز را به مصرف برساند. بیماری قند احتمال آسیب رسیدن به کلیه ها، کوری و بیماری دستگاه عصبی و عروق را بالا میبرد و نیز خطر ابتلا به بیماری قلب و عروق را به شدت بالا میبرد. در پژوهش فرامینگهام روشن شده است که وجود بیماری قند احتمال دچار شدن به بیماری قلب و عروق را دوچندان میکند. بیش از ۸۰ درصد از کسانی که بیماری قند دچار هستند به علت یکی از انواع ناخوشی های قلب و عروق جان می سپارند(انجمن قلب آمریکا، ۱۹۹۶).
۸-۱-۱-۲-۲-چاقی