در حالی که برای مطالعات میدانی با حضور در دانشگاه و مراجعه به هر یک از گروههای آموزشی مورد مطالعه و با مطالعه اسناد و مدارک مربوط به ارزیابی عملکرد سالهای گذشته به جمع آوری اطلاعات پرداختهایم.
۳-۶ فرایند ارزیابی عملکرد گروههای آموزشی در این تحقیق
جامعه آماری مورد نیاز در این تحقیق مربوط به دو بخش شامل ۱۸ رشته آموزشی کارشناسیارشد و ۵۰ رشته آموزشی کارشناسی سال تحصیلی ۹۱-۹۰ میباشد که در غالب پنج دانشکده گروهبندی شدهاند.
هر یک از این گروه ها دارای ویژگیهایی چون تعدادپرسنل آموزش، تعداد دانشجو، اعتبارات و تجهیزات میباشد.
فرایند ارزیابی شامل مراحل زیر است:
۱- شناسایی اهداف ارزیابی
۲- تعیین ورودیها و خروجیها
۳- انتخاب مدلهای DEA برای رسیدن به اهداف ارزیابی
۴- انتخاب نرمافزار برای حل مدلها
۳-۶-۱ شناسایی اهداف ارزیابی
هدف این پایاننامه ارائه مدل DEAجهت ارزیابی عملکرد گروههای آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر میباشد. با تعیین گروههای آموزشی کارا به عنوان الگویی برای گروههای آموزشی ناکارا پیشنهادهای لازم جهت بهبود عملکرد گروههای آموزشی ناکارا ارائه دهد. به طور کلی اهداف زیر در این ارزیابی مورد توجه است:
ارزیابی عملکرد گروههای آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر.
تعیین گروههای آموزشی مرجع برای گروههای آموزشی فاقد کارایی نسبی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر.
تعیین کارایی نسبی گروههای آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر.
تعیین منابع ناکارآمدی گروههای آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر.
رتبهبندی گروههای آموزشی دارای کارایی نسبی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر.
۳-۶-۲ تعیین ورودیها و خروجیها
همانطور که قبلاً توضیح داده شد، روش تحلیل پوششی داده ها برای مجموعهای از واحدهای تصمیمگیرندهDMU مورد بررسی، با بهره گرفتن از اطلاعات مربوط به میزان نهادهها و ستاندههای این گروههای آموزشی و مدل به کار گرفته که بر اساس اهداف اندازهگیری و شرایط گروههای آموزشی طراحی شده است، سطح پوششی یا مرز کارایی را تشکیل میدهد، سپس میزان کارایی گروههای آموزشی ناکارا را نسبت به سطح کارایی به دست آمده، میسنجد.
برای وزن دهی، ابتدا وزن های لازم برای ارزش گذاری مشخص شد و در نهایت برای هر یک از ورودی ها و خروجی های هر دانشکده یا گروه آموزشی، یک عدد قطعی محاسبه شد که برای اجرای مدل استفاده شود. در این پژوهش برای وزن دهی از متغیرها از آئین نامه ارتقای مرتبۀ اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و آییننامههای دانشگاه آزاد اسلامی استفاده شده است.
۳-۶-۲-۱ نهادهها
متغیرهای نهاده شامل: تعداد پرسنل آموزش، تعداد دانشجو، اعتبارات و تجهیزات میشود.
تعداد پرسنل: عبارت است از تعداد پرسنل کادر دفتری و اجرایی گروه های آموزشی که شامل تعداد استادان و کارمندان می شود. تعداد استادان عبارت است از تعداد استادان در پایه های مختلف (پایه استادان عبارت است از پایهای که هر سال در صورت رعایت حداقل استانداردهای آموزشی و پژوهشی به اعضای هیات علمی اعطا میگردد) لازم به توضیح است که وزن استادان بر اساس پایه آن ها متفاوت محاسبه گردیده است جدول ۳-۱ اوزان مرتبه استادان را برحسب پایه علمی آن ها مشخص می کند.
جدول ۳-۱: اوزان مرتبه استادان
مرتبه علمی
شاخص
مربی
استادیار
دانشیار
استاد
وزن تخصیص داده شده
۵
۱۰
۱۵
۲۰
تعداد دانشجویان: عبارت است از تعداد دانشجویان در هر مقطع تحصیلی با احتساب ارزش وزن اختصاص دادهشده به هر مقطع.
جدول ۳-۲: اوزان دانشجویان هر مقطع
مقطع تحصیلی
شاخص
کاردانی
کارشناسی
کارشناسی ارشد
وزن تخصیص داده شده
۱
۲
۴
اعتبارات و تجهیزات: در واقع به اعتبارات، ساختمان و لوازم اداری و اتوماسیون در گروه اشاره دارد که میتوان از آن به عنوان موقعیت یک گروه و هزینه فرصت استفاده از یک گروه قلمداد کرد. ارقام مربوط به ارزش دفتری تجهیزات را میتوان از طریق واحدهای حسابداری که توسط کارشناسان خبره دایره ساختمان نیز انجام میپذیرد و دارای ضریب اطمینان بالایی از لحاظ ارزش ریالی است، تهیه کرد.
۳-۶-۲-۲ ستاندهها
متغیرهای ستانده شامل: متغیرهای آموزشی (تعداد فارغالتحصیلان مقاطع مختلف، تعداد دانشجویان مشروطی) و متغیرهای پژوهشی (تعداد کتب، تعداد مقالات و تعداد طرحهای پژوهشی) است.
تعداد فارغالتحصیلان: عبارت است از تعداد فارغالتحصیلان در هر مقطع تحصیلی با احتساب ارزش وزن اختصاص دادهشده به هر مقطع.
تعداد دانشجویان مشروطی: از شاخصهایی است که با کاهش آن مطلوبیت حاصل می شود در صورتی سازمان به دنبال ماکزیمم کردن بقیه خروجی ها است این خروجی باید مینیمم گردد. در این متغیر نیز از وزن دهی استفاده می شود.
تعداد کتب: تعداد کتابهای چاپ شده اعم از تألیف و ترجمه است که هر کدام دارای وزن مخصوص به خود هستند.
جدول ۳-۳: اوزان نوع کتب
نوع کتاب
شاخص
تألیفی
ترجمه
وزن تخصیص داده شده
۱۰
۵
تعداد مقالات: شامل مقالات ISI، علمی پژوهشی، غیر ISI، علمی ترویجی، همایش بین المللی، ملی و سایر میباشد که بر اساس جدول زیر وزن دهی شده است.
جدول ۳-۴: اوزان نوع مقالات
نوع مقالات
شاخص
ISI
غیر ISI
علمی پژوهشی
علمی ترویجی
همایش بین المللی
همایش ملی
سایر
وزن تخصیص داده شده
۴
۳
۳
۲
۲
۱
۰٫۵
طرحهای پژوهشی: اجرای طرحهای پژوهشی توسط اساتید یکی دیگر از شاخصهای در نظر گرفتهشده برای ارزیابی عملکرد میباشد. این طرحهای پژوهشی میتواند به صورت درون دانشگاهی و برون دانشگاهی باشد.
۳-۶-۳ انتخاب مدلهای DEA برای رسیدن به اهداف ارزیابی
در این مرحله با توجه به اهداف ارزیابی گروههای آموزشی مدلهای مناسب انتخاب میشود. در این پژوهش جهت ارزیابی عملکرد گروه های آموزشی و تعیین کارایی و ناکارایی آنها، و رتبه بندی واحد های کارا از مدل اندرسون و پترسون استفاده شده است. با این تکنیک امتیاز واحدهای کارا میتواند از یک بیشتر شود به این ترتیب، واحد های کارا نیز مانند واحد های غیر کارا میتوانند رتبه بندی گردند.
Min = θ
(۳-۱)
S.t
۳-۶-۴ انتخاب نرمافزار برای حل مدلها
نرمافزارهایی برای حل مدلهای DEA ارائه شده است که میتوان از نرمافزارهایGAMS, WINQSB, DEAP نام برد. در این تحقیق به خاطر آشنایی با نرمافزار GAMS و سادگی استفاده از این نرمافزار و هم چنین کامل بودن جوابهای آن، از این نرمافزار برای حل مدلهای این تحقیق استفاده شده است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱ مقدمه