اهمیت نسبی
تجربه وقضاوت تاحدودی همسو با یکی از فعالیتهاست
۵
اهمیت شدید
تجربه و قضاوت به شدت با یکی از فعالیتها همسوست
۷
اهمیت بارز یا خیلی شدید
یکی از فعالیتها بسیار بیشتر از فعالیت دیگر مورد توجه قرار میگیرد و غالب بودن در عمل ظاهر میشود
۹
اهمیت فوقالعاده
برتری آشکار یک فعالیت بر دیگری ، بالاترین ترتیب ممکن قابل تایید است.
۲و۴و۶و۸
برای حالاتی که درجه اهمیت بین مقادیر بالاست
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
گاه لازم می آید که از نظر عددی ، قضاوت میانهای را انجام دهد از آنرو که واژه مناسبی برای شرح آن وجود نداشته باشد
در این مقایسه برای هر یک از تفاوتهای مربوط به مقایسه دوتایی عناصر مشابه در هر سطح از سلسله مراتب براساس معیار موجود در سطح بالا، ارزش ۱ تا ۹ در نظر گرفته شده است.
وقتی یک عنصر را در یک ماتریس با خودش مقایسه میکنیم به عنوان مثال در ماتریس مورد مثال A1 ، A1 نتیجه ۱ خواهد شد پس قطر ماتریس را عدد ۱ پر کرد. همیشه اولین عنصر از یک جفت (عنصر واقع در ستون چپ ماتریس) را با دومین عنصر (واقع در ردیف بالا) مقایسه کنید و آنگاه با بهره گرفتن از مقیاس جدول ارزش عددی آنرا تخمین بزنید. در اینصورت ارزش معکوس برای مقایسه دومین عنصر سمت چپ با اولین عنصر ردیف اول بکار برده میشود. برای مثال ، اگر دو عنصر مورد مقایسه سنگ باشد و سنگ اول (عنصر واقع در ردیف ستون چپ) ۵ بار سنگینتر از سنگ دوم (دومین عنصر ردیف بالا) باشد. عدد ۵ را در ردیف اول ستون دوم وارد کنید و عدد ۵/۱ را در ردیف دوم ستون اول قرار دهید. (یعنی سنگینی سنگ دوم ۵/۱ برابر سنگ اول است) (قدسی پور ، ۱۳۸۱).
۳-۸-۱-۳- استخراج اولویتها از جدولهای مقایسه گروهی
برای استخراج اولویتها صرفاً جدولهای مقایسه گروه را در نظر میگیریم، برای تعیین اولویت از مفهوم نرمالسازی و میانگین موزون استفاده میشود. برای نرمالسازی روش های متعددی وجود دارد. در AHP برای نرمال کردن اعداد جدولهای مقایسهای از روابط زیر استفاده میشود.
که در آن rij مولفه نرمال شده است. و i و j دو سیستم مورد مقایسه میباشند. و aij مؤلفه مربوط به مقایسه آنهاست. پس از نرمال کردن از مقادیر هر سطر میانگین موزون گرفته میشود. مقادیر حاصل از میانگین موزون نشان دهنده اولویت ( درجه اهمیت ) هر گزینه رقیب ( سیستم ) است.
۳-۸-۱-۴- انتخاب بهترین گزینه
برای انتخاب بهترین گزینه لازم است که مقادیر اولویت هر یک از گزینهها در مقادیر متناظر معیارهای مربوط به خود ضرب شوند تا میانگین موزون هر گزینه بدست آید.
۳-۸-۱-۵- نرخ سازگاری
اهمیت AHP علاوه بر ترکیب سطوح مختلف سلسله مراتب تصمیم و در نظر گرفتن عوامل متعدد ، در محاسبه نرخ سازگاری ( C.R ) است. نرخ سازگاری مکانیزمی است که سازگاری مقایسات را مشخص میکند و نشان میدهد که تا چه اندازه میتوان به اولویتهای حاصل از اعضای گروه و یا اولویتهای جدولهای ترکیبی اعتماد کرد. مطالعه آقای ساعتی نشان داده است که اگر نرخ سازگاری ( C.R ) کمتر از ۱۰/۰ باشد میتوان سازگاری مقایسات را پذیرفت. در غیر اینصورت باید مقایسات مجدداً انجام گیرد. برای مقایسه نرخ ناسازگاری تحقیقات متعددی انجام گرفته است که بهترین روش آن استفاده از بردار ویژه است.
بردار ویژه ابزاری است برای تعیین اولویت ماتریسهای ناسازگار. در اینجا به منطق ریاضی تعیین نرخ سازگاری اشارهای نمیشود ولی از فرایند آن برای محاسبه C.R استفاده میشود. عملیات انجام شده به شرح زیر است:
الف) با بهره گرفتن از منطق نرمال سازی و میانگین موزون اولویت هر یک از سیستمها مشخص میشود که در مراحل قبل توضیح داده شد.
ب) بردار مجموع وزنی ( WSV ) محاسبه شود در اینجا مقادیر اصلی مقایسات در اولویت سیستمها ضرب میشود و در نهایت مجموع هر سطر حاصل میگردد.
ج) بردار سازگاری C.V محاسبه شود. این بردار با تقسیم هر یک از مولفههای WSV بر اولویت سیستمها نسبت به فاکتورها حاصل میگردد.
د) مقدار max محاسبه شود (مقدار max عبارت است از میانگین C.V ).
ه ) شاخص سازگاری ( CI ) : پرفسور ساعتی نشان داده است که شاخص سازگاری برای مقایسات براساس رابطه زیر تعریف میشود :
در اینجا n بیان کننده تعداد گزینههای رقیب است.
و نرخ سازگاری C.R عبارت است از :
که در آن R.I نشان دهنده مقدار شاخص تصادفی است. این شاخص از جدول زیر که توسط ساعتی و هارکر تهیه شده است استخراج میشود (آذر و معماریان ، نشریه دانش مدیریت، شماره ۲۷ و ۲۸ ، ۱۳۷۳).
جدول ۳-۵- جدول نرخ سازگاری