جمع

۳– ۳ –۳ پیدا کردن فرمولی برای برآورد حجم نمونه

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

در این پژوهش با توجه به­ اینکه متغیرهای پژوهش کیفی بوده ­اند، جهت تعیین حجم نمونه هر طبقه، ابتدا از فرمول کوکران و سپس از روش نمونه‌گیری تصادفی نسبتی استفاده شده است که روش محاسبه در ادامه گزارش شده است:
N= تعداد کل جامعه آماری= ۲۳۱۵۳
Z (?/۲) = میزان معنی­دار بودن = ۹۶/۱
P = درصد موفقیت = ۵۰%
?= ضریب خطا = ۵%
E= دقت برآورد = ۸% (بر اساس منوریان و بختایی، ۱۳۸۵)
n= / [Σ {(N-1)*E^2 + Z (?/۲) ^۲*P (P-1)}]
به ‌عنوان ‌مثال، برای تعیین حجم نمونه کتابخانه عمومی آزادی خواهیم داشت:
Z (?/۲) ^۲ = Z (25%) = ۹۶/۱
n= [(۲۷۴۲)*(۱٫۹۶) ^۲*(۰٫۲۵)]/ [(۲۷۴۱)*[(۰٫۰۸) ^۲] + (۱٫۹۶) ^۲*(۰٫۲۵)] ≈ ۱۴۲
حال جهت تعیین حجم نمونه مربوط به هر طبقه از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای- نسبتی استفاده می‌کنیم:
که در آن:
n = تعداد نمونه مورد انتخاب از جامعه مورد مطالعه
Nh = تعداد افراد جامعه در طبقه h ام
nh = تعداد نمونه مورد انتخاب از طبقه h ام
N = تعداد کل افراد جامعه
= سهم هر طبقه = عدد حاصل از نمونه‌گیری کوکران مربوط به طبقه i­ ام، تقسیم‌ بر مجموع اعداد حاصل از فرمول کوکران.
سهم کتابخانه عمومی آزادی از فرمول کوکران = ۳۸۰/۱۴۲ =۰.۱۷
و حجم نمونه‌گیری نهایی مربوط به کتابخانه عمومی آزادی:

۳ – ۴ متغیرهای پژوهش

۳ –۴ – ۱ متغیر مستقل

متغیر مستقل، متغیری است که تغییرات یا تفاوت‌هایش با تغییرات یا تفاوت‌های متغیر وابسته به شیوه‌ای قانون‌مند پیوند دارد. متغیر مستقل متغیری است که در آزمایش‌ها دست‌کاری می‌شود و اغلب متغیر آزمایشی، پیش‌بینی کننده، یا عِلّی خوانده می‌شود (ازکیا و دربان­آستانه،۱۳۸۲، ص۱۹۹). در این پژوهش، متغیرهای مستقل شامل: شرایط اقتصادی، شرایط خانوادگی، نهادهای تربیتی، موقعیت کتابخانه، نحوه مدیریت کتابخانه، دوری و نزدیکی کاربران به کتابخانه، ویژگی علمی کتابداران و خدماتی که کتابخانه‌ها ارائه می‌دهند می‌باشد که می‌خواهیم میزان تأثیری که هر یک از این متغیرهای مستقل بر روی متغیرهای وابسته می‌گذارند را اندازه‌گیری نماییم.

۳ – ۴ – ۲ متغیر وابسته

متغیرهای وابسته، متغیرهایی هستند که تابع تغییرات متغیر مستقل هستند یا در واقع، معلول آن‌ها به حساب می‌آیند (حافظ نیا،۱۳۸۲، ص۴۴). در این پژوهش، متغیرهای وابسته شامل میزان مراجعه و عدم مراجعه کاربران به کتابخانه‌های عمومی است که می‌خواهیم اثر هشت متغیر مستقل را بر روی متغیرهای وابسته بسنجیم.

۳ – ۵ روش گردآوری اطلاعات

روش‌های گردآوری اطلاعات را به‌طورکلی به دو دسته می‌توان تقسیم کرد: روش‌های کتابخانه‌ای و روش‌های میدانی. روش‌های کتابخانه‌ای بسته به نوع سند و موضوع پژوهش ممکن است با بهره گرفتن از فیش‌برداری یا جدول یا نقشه و کروکی، فرمهای شبه پرسشنامه، یا ترکیبی از همه آن‌ها انجام شود. روش‌های میدانی که از شهرت بیشتری برخوردارند و عبارت‌اند از: روش پرسشنامه‌ای، روش مصاحبه، روش مشاهده، روش آزمون و روش‌های صوتی و تصویری (حافظ نیا،۱۳۸۲، ص۱۶۴-۱۶۳).
عمده‌ترین روش گردآوری اطلاعات مورد نیاز برای انجام این پژوهش به دو صورت زیر است:
مطالعه کتابخانه‌ای: در این قسمت جهت گردآوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری و تدوین چارچوب نظری پژوهش، از منابع مختلف کتابخانه‌ای مانند کتاب‌ها، پایان‌نامه‌ها، مقالات، منابع اینترنتی و پایگاه‌های اطلاعاتی استفاده شده است. همچنین از مشاوره متخصصین و اهل فن نیز استفاده شده است.
پژوهش میدانی: در این قسمت برای گردآوری داده‌ها، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که پژوهشگر با مراجعه به ۱۷ کتابخانه عمومی شهرستان همدان به توزیع پرسشنامه‌ها بین کاربران و جمع‌ آوری پرسشنامه‌های تکمیل‌شده پرداخته است.

۳ – ۶ ابزار گردآوری اطلاعات

یکی از روش‌های بسیار متداول در گردآوری اطلاعات میدانی، روش پرسشنامه‌ای است که امر گردآوری اطلاعات را در سطح وسیع­ امکان‌پذیر می‌سازد. در پژوهش‌های توصیفی و نیز پژوهش‌هایی که از گستره جغرافیایی زیادی برخوردار باشد یا افراد جامعه آماری و نمونه آن زیاد باشند، معمولاً از روش پرسشنامه‌ای استفاده می‌شود (حافظ نیا،۱۳۸۲، ص۱۷۹).
در علوم انسانی بسیاری از پژوهش‌ها با کمک پرسشنامه انجام می‌گیرد. به دلیل اینکه در ارتباط با زمینه موضوعی محقق، پرسشنامه استاندارد وجود نداشت و نیز برخی از پرسشنامه‌ها از جامعیت بالایی برخوردار نبودند؛ محقق مجبور به ساخت پرسشنامه محقق ساخته شد.

۳ – ۶ – ۱ اجزای پرسشنامه

در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته که دارای ۳۰ سؤال و هر سؤال دارای چندین شاخص می‌باشد استفاده شده است. این پرسشنامه به بررسی عوامل مؤثر در استفاده از کتابخانه‌های عمومی می‌پردازد که در جداول زیر، سؤالات جمعیت شناختی به همراه سؤال‌های اصلی پژوهش را مشاهده می‌نمایید:
جدول ۳-۲ مشخصات جمعیت­شناختی

ردیف

مؤلفه

زیربخش