می توان گفت که بهترین وسیله برای جلب اعتماد عمومی به بیمه عملکرد سازمانهای بیمه گر است. شبکه بیمه باید به نحوی مناسب و آسان تسهیلاتش را دراختیار مردم قرار دهد.باید تلاش داشت تا بیمه بتواند جایگاه مطلوب خود را در جامعه ما پیدا کند و شاید به جرات بتوان گفت که بخش قابل ملاحظه ای از ناتوانی و ضعف صنعت بیمه به سبب عدم شناخت مردم از بیمه و به عبارتی دقیق تر نارسایی فرهنگ بیمه در جامعه است.در فرهنگ ما مردم عادت کردهاند تا وقتی احساس نیاز نکنند برای بیمه شدن پیشقدم نشوند و چون در این خصوص نیز محدودیت قانونی وجود ندارد بنابرین در اکثر مواقع مردم در زمان سلامت خود برای بیمه شدن اقدام نمی کنند و فقط در وقت بیماری و مشکلات به سوی بیمه میروند. (فلاح و همکاران-۱۳۸۹)
احتمالاً برای مردم این مسئله روشن نشده است که باید برای سلامتی هم مانند خیلی از نیازهای فردی و اجتماعی زندگی، پس انداز و سرمایه گذاری کرد. به این جهت نیاز به فرهنگ سازی یا به عبارتی توسعه فرهنگ بیمه و تامین اجتماعی در بین آحاد مردم احساس می شود به گونه ای که این فرهنگ در اعماق جامعه رسوخ و نهادینه شود. (فلاح و همکاران-۱۳۸۹)
برای ایجاد اعتماد افراد نسبت به بیمه باید شرایطی ایجاد شود تا مردم به سازمانهای بیمه ای اعتماد کنند. آن وقت است که بیمه میتواند رشدکند. خدمات رسانی به موقع سازمان منجر به پررنگ شدن حاشیه امنیتی بیمه خواهد شد و بیمارانی که به هرطریقی میتوانند از بیمه استفاده کنند احساس امنیت خواهند کرد. طبیعی است که خدمت دهی به موقع توسط ارائه کنندگان خدمات در بالا بردن این احساس در افراد نقش بسیار مهمی دارد.
خدمات رسانی به موقع، با کیفیت مطلوب نیازمند جلب رضایت ارائه دهندگان خدمت است و روشن است که رضایت مندی واحدهای ارائه کننده خدمات پزشکی شرط ضروری جهت ارتقاء و رضایت مندی بیمه
- خویش فرما به کلیه اشخاص اطلاق می شود که صاحب حرفه و مشاغل آزاد باشند.
شوندگان است. اهمیت پرداخت بدهی های معوقه این سازمان در کسب اعتماد و رضایت واحدهای ارائه کننده خدمات پزشکی و مردم و تحقق اهداف دولت در بسط و گسترش خدمات تامین اجتماعی وتامین حقوق مردم قابل توجه است.( دهقان زاده و رشیدی، ۱۳۹۲)
بخش بهداشت ودرمان از جمله بخش های مهمی است که بر سایر بخش های اقتصادی کشور تاثیر غیر مستقیم دارد چرا که نیروی انسانی به عنوان مهم ترین عامل تولید محسوب میگردد و اگر نیروی انسانی به لحاظ جسمی و فکری ، تواناتر باشد مسلماًً باعث افزایش کارایی و بهره وری در تولید و نهایتاًً تامین رفاه و آسایش بیشتر در جامعه میگردد. به این لحاظ ، بخش بهداشت ودرمان در بودجه های عمومی اکثر کشورها سهم عمده ای را به خود اختصاص میدهد و از طرفی به جهت هزینه های درمانی که ناشی از توسعه علم پزشکی و پیچیده تر شدن اقدامات تشخیصی و درمانی است مشارکت بیمه ای بین مردم و دولت به عنوان بهترین راه حل جلوه گر می شود. در واقع بیمه برای مردم یک ضرورت است. ارزنده ترین روش برای حمایت از اعضای جامعه در مقابل هزینه های سرسام آور رو به تزاید پزشکی است. بیمه تسکین دهنده دردهای مادی است و بخش مهمی از امور واجب اجتماعی درممالک توسعه یافته است.
( لواف پور، ۱۳۹۱)
طی آخرین گزارش اعلام شده تعداد کل بیمه شوندگان سازمان بیمه سلامت ایران در حال حاضر بالغ بر ۳۵ میلیون نفر می شود که نزدیک به ۵۰ درصد از کل جمعیت کشور تحت پوشش این سازمان قرار می گیرند و حدود ۳۷ هزار واحد پزشکی در سراسر ایران طرف قرارداد این سازمان هستند.
بیمه شوندگان و ارائه دهندگان خدمت دو بازوی اصلی در صنعت بیمه محسوب میشوند و بدین جهت نگرش، طرز تفکر و احساس آن ها نسبت به وضعیت سازمان میتواند نقش به سزایی در ارائه بهتر خدمات و یا قبول خدمات ارائه شده داشته باشد و از سویی مدیران به عنوان سیاستگزاران اصلی باید بدانند که افراد طرف قرارداد با آن ها چگونه دیدگاهی نسبت به وضعیت کاری آن ها دارند.( داودی،۱۳۹۰)
-۲بیمه ( تعریف و تاریخچه)
بیمه لغت خالص فارسی است که از هیچ زبانی وارد فارسی نشده و ریشه آن نیز به احتمال “بیم” به معنی ترس میباشد.فرهنگستان ایران ، بیمه را اصطلاح بانکی شمرده و در تعریف آن میگوید: عملی است که اشخاص با پرداخت پول ، مسئولیت کالا یا سرمایه یا جان خود را به عهده دیگری میگذارند و بیمه کننده در هنگام زیان باید مقدار زیان را بپردازد.اعراب برای این مفهوم واژه تامین را برگزیده اند و از قرارداد بیمه با نام ” عقد التامین” یاد میکنند. کلمه مذکور که از ریشه امن گرفته شده است به معنی آرامش و اطمینان خاطر است و یادآور این معنی است که بیمه گذار با اقدام به بیمه کردن جان یا مال خود، آرامش خاطر مییابد.
با این تعاریف می توان درک کرد که هرزمان خطر بشر را تهدید کند ( از نظر مالی یا جانی) نفس بیمه معنی پیدا میکند. ریسک دلیل وجودی بیمه است و بدون ریسک بیمه مفهوم وجودی خود را از دست میدهد. همراه ریسک و شانس عدم اطمینان از بروز حوادث وجود دارد. به این ترتیب برای ایجاد اطمینان از آنچه ممکن است رخ دهد بیمه رنگ پیدا میکند.( فلاح و همکاران ،۱۳۸۹)
استاد شهید آیت الله مطهری می نویسد: کار اساسی بیمه گر همان ایجاد تامین است. یعنی با تعهدی که میکند حالت روحی و معنوی که همان تامین است به شخص میدهد و حق بیمه در مقابل این تامین پرداخت می شود.
بیمه پدیده ای از احساس فطری جامعه گرایی بشر است. بیمه با شرکت انسان در خطرات وارد بر دیگران و یاری به آسیب دیدگان و نیازمندان در صحنه حیات اجتماعی بشر آغاز و با پیشرفت های اجتماعی که طبعاً با پیچیدگیهای ناشی از ترقی تکنولوژی و پیشرفت دانش توام است تغییر و تکامل یافت. ( فلاح و همکاران ،۱۳۸۹)
روژه بو(۱) (۱۹۹۰) می نویسد: بیمه را نباید فقط در روابطی که از قرارداد بین بیمه گر و بیمه گذار ناشی می شود خلاصه کرد. این امر مستلزم وجود یک مؤسسه سازمان یافته بر مبنای علمی است که تکنیک ویژه ای را به کار میبرد. یک مؤلف حدود صد سال پیش در فرمولی مشهور بیان کرد که ” بیمه عبارت است از جبران آثار حادثه بر دارایی فرد از طریق مشارکتی که بر اساس قوانین آمار سازمان یافته است”.
۱- Bout,Roger
برای اجرای بیمه لازم است بر مبنای علمی عمل کرد. اصولی برای اجرای آن لازم است که این اصول شامل:
۱- عمومیت(۱) ۲- در دسترس بودن (۲) ۳- قابل پرداخت بودن(۳) ۴- مقبولیت (۴) ۵- نظام اطلاعات مدیریت (۵) ۶- عدالت (۶)
بر اساس این اصول خدمات درمانی باید با کیفیت و کمیت یکسان به همه بیمه شوندگان ارائه شود تمامی بیمه شوندگان دسترسی کامل به خدمات درمانی داشته و حق سرانه فرانشیز تعیین شده در حدی باشد که بیمه شوندگان قادر به پرداخت آن باشند، همه حق دارند که تحت پوشش بیمه درمانی قرار گیرند. بنابرین بیمه های بهداشتی درمانی موجب افزایش دسترسی عادلانه مردم به مراقبت های بهداشتی میگردد. طراحی ، تنظیم ، اجراء و بهبود نظام بیمه های بهداشتی – درمانی- موضوعی است که از ابزارهای اصلی سیستم بهداشتی هر کشور و از جمله کشور ما میباشد.( خاکسار خیابانی،۱۳۹۱)
فواید اجتماعی و فردی که بیمه به ارمغان می آورد موجب می شود که درجامعه اولاً ایمنی ایجاد کند. بیمه گذار در پرتو بیمه از خطرات احتمالی آینده و نگرانیها مطمئن شده و آرامش خاطر پیدا میکند. دوماً از ضررهای احتمالی جلوگیری کرده و سوماً سبب ایجاد سرمایه می شود.