برای اهمیت و ضرورت این تحقیق میتوان به متدولوژی آن نیز اشاره نمود. این تحقیق از نوع توصیفی – پیمایشی می‌باشد که برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده خواهد شد. پرسشنامه های مذکور توسط مهرانگیز داوودی ممقانی جهت امکان سنجی پیاده سازی آموزش مجازی در دانشگاه الزهرا(س) ، ساخته شده است که با تأیید صاحب نظران و کارشناسان آماری از روایی لازم برخوردار می‌باشد . پایایی این پرسشنامه‌ها نیز با نرم افزارSPSS محاسبه شده است. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه اساتید برابر با ۸۶% و برای پرسشنامه دانشجویان برابر با ۸۴% بوده است.
قوت مبانی نظری و دانشی در حیطه فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی به طور اعم، و آموزش مجازی به طور اخص، که این تحقیق از آن ها استفاده خواهد نمود، می‌تواند دلیلی دیگر برای اهمیت آن با شد . پیرامون مباحث فناوری های جدید و همچنین آموزش مجازی منابع بی شماری چه به صورت کتاب، مقاله یا پژوهش در دست می‌باشد که می‌توانند پایه های نظری این تحقیق را شکل دهند.در زمینه پیاده سازی آموزش مجازی نیز در ارگان های مختلف تحقیقات زیادی انجام گرفته است که به عنوان راهنمای عمل تحقیق می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
به طور کلی با توجه به مزایای بر شمرده شده در خصوص آموزش مجازی در دانشگاه ها و مزایای دیگری که در مبنای نظری بیشتر شرح داده خواهد شد، لازم است تا یک برنامه ریزی دقیق آموزشی همراه با آماده سازی زمینه و زیر ساخت های لازم در جهت بهره گیری از این نوع نظام آموزشی داشته باشیم و این امر میسر نخواهد شد مگر اینکه تحقیقات وسیع و گسترده ای در زمینه استفاده از این روش آموزشی صورت گیرد.به همین جهت در این پژوهش سعی ما بر آن است تا با کمک به مسئولین و برنامه ریزان آموزشی در راستای ایجادبستری مناسب به منظور ایجاد هرچه بیشتر دانشگاه های مجازی و بهره برداری مناسب از این نوع سیستم آموزشی، سهمی هر چند کوچک در این زمینه داشته باشیم.
اهداف تحقیق:
۱)مشخص کردن مؤلفه های آموزش مجازی
۲)امکان سنجی پیاده سازی آموزش مجازی در دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه طباطبایی
۳) مشخص نمودن میزان آمادگی دانشجویان برای شرکت در آموزش مجازی
۴) مشخص نمودن میزان آمادگی اساتید برای پیاده سازی آموزش مجازی در دانشکده مذکور
۵) ارائه راهکارهای مفید و مناسب در زمینه پیاده سازی آموزش مجازی در دانشکده مذکور
سوال های تحقیق:
-
- آیا امکان راه اندازی آموزش مجازی در دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی وجود دارد؟
-
- میزان آمادگی دانشجویان برای آموزش مجازی تا چه اندازه است؟
-
- میزان آمادگی اساتید دانشکده برای پیاده سازی آموزش مجازی تا چه اندازه است؟
-
- نظرات اعضای هیئت علمی دانشکده در خصوص آموزش مجازی چیست؟
- نگرش دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده در خصوص آموزش مجازی چیست؟
تعاریف واژگان و مفاهیم تحقیق:
الف: تعاریف نظری
-
- فناوری[۹]:فناوری چیزی بیش از دانش و مهارت های مربوط به رایانه و کاربرد آن است. فناوری دانشی است که برای برآورده کردن نیازی مشخص یا مسئله ای خاص، مفاهیم و مهارت ها را از دیگر رشته ها با بهره گیری از مواد، انرژی و ابزار از جمله رایانه ،به کار می‌گیرد. در واقع فناوری کاربرد دانش بشری است و آن را می توان به عنوان ابزار، دانش ، فعالیت ها یا یک فرایند در نظر گرفت.(زمانی،۱۳۸۳،ص ۵۱)
-
- فناوری اطلاعات و ارتباطات[۱۰] : به مجموعه ای از ابزارها و وسایل (سخت افزارها)، روش ها و برنامه ها (نرم افزارها) ، دانش و مهارت های استفاده از آن برای دسترسی ، تولید ، ذخیره سازی ، پردازش و انتقال اطلاعات با استفاده ازتجهیزات رایانه ای ارتباط از راه دور گفته می شود.(شریفی،۱۳۸۳،ص۴۱)
-
- آموزش مجازی[۱۱] : به هر نوع دوره آموزشی اطلاق می شود که به شکلی غیر از روش های سنتی و رودرو انجام می‌گیرد ودسترسی به آموزش را در هر زمان و هر مکان با بهره گرفتن از فناوری اطلاعات و ارتباطات، به فراگیر می‌دهد. محتویات دروس از طریق اینترنت و با بهره گرفتن از ویدئووتصاویر فعال دو طرفه انتقال می‌یابد.(جعفری،۱۳۸۱،ص ۱۰)
-
- آموزش الکترونیکی[۱۲] : عبارت است از ارائه محتوای آموزشی و تجربیات اساتید مجرب هر رشته ازطریق تکنولوژی الکترونیکی به دانشجویان علاقه مند که بتوانند در هر نقطه از جهان از این آموزش بهره مند گردند.(همتی،۱۳۸۰،ص ۲)
-
- آموزش از راه دور[۱۳] : آموزشی که به وسیله رسانه های الکترونیکی یا چاپی ارائه می‌گردد و دانشجو و استاد هر کدام در شرایط مکانی و زمانی جداگانه ای هستند و کنترل بیشتر دست یادگیرنده است.
-
- آموزش از طریق شبکه [۱۴] : آموزش هایی که روی اینترنت و با بهره گرفتن از امکانات وب جهان گستر ارائه می‌شوند و بااستفاده از مرورگر، قابل دسترسی هستند. در بسیاری ازاین نوع آموزش ها از یک نوع تحصیل گر استفاده می‌کنند.( جعفری،۱۳۸۱،ص ۱۱)
-
- آموزش مجازی همزمان[۱۵] : آموزش آنلاین یک درس در یک زمان خاص در کلاس مجازی توسط یک مدرس برای فراگیران متعدد است. با این نوع آموزش فراگیران می‌توانند به صورت آنلاین با هم به تعادل بپردازند، سوال کنند و به نظریه پردازی بپردازند.(Sulliran,2002,p.9)
-
- آموزش مجازی غیر همزمان[۱۶] : در این آموزش فراگیران با بهره گرفتن از امکانات در نظر گرفته شده مستقل از زمان و مکان، آموزش می بینند. فراگیر در هر زمان می‌تواند به امر یادگیری بپردازدو درس های ارائه شده را از طریق اینترنت بر اساس سرعت یادگیری خود دریافت نمایند.
-
- دانشگاه مجازی [۱۷] : دانشگاهی است که فعالیت های آموزشی ، پژوهشی و خدماتی خود را با بهره گرفتن از تکنولوژی های ارتباطات و کامپیوتر بدون محدودیت های زمانی و مکانی انجام می‌دهد. (جعفری،۱۳۸۱،ص۱۰)
-
- اینترنت : شبکه رایانه ای بزرگ است که شبکه های کوچک تر و رایانه ای مستقل را در جهان با بهره گرفتن از مودم و خط تلفن، به هم وصل می‌کند.
- امکان سنجی [۱۸] : بررسی امکانات، تجهیزات و شرایط لازم، برای اجرا و پیاده سازی برنامه های مورد را گویند.(حسن زاده،۱۳۸۱،ص ۲۱)
ب: تعاریف عملیاتی
“
