تسری این نظریه به حوزه مدیریت منابع انسانی باعث شد پژوهش های زیادی پیرامون این موضوع که سازمان های موفق چگونه منابع انسانی شان را مدیریت می نمایند، انجام پذیرد. همچنین، ارتقای جایگاه سازمانی واحد منابع انسانی و توجه خاص به وظایف سنتی مدیریت منابع انسانی از قبیل آموزش مستمر، فرایند گزینش و فرهنگ سازمانی مرهون این نظریه می‌باشد. برخلاف نظریه نهادی، صاحب نظران رویکرد مبتنی بر منابع معتقداند که استراتژی و سیستم مدیریت منابع انسانی چیزی نیست که قابل تقلید از سایر سازمان ها باشد. زیرا، استراتژی و سیستمی که در یک سازمان موفق بوده، ممکن است در سازمان دیگر به علت عدم انطباق با استراتژی سازمانی و سایر عوامل محتوایی به ویژه منابع انسانی آن، ناکارآمد باشد(شولر و جکسون^[۲۲]، ۲۰۰۵، ص ۱۳).

۲-۲-۳-۲) رویکرد رفتاری

رویکرد رفتاری ریشه در نظریه نقش داشته و بر وابستگی متقابل رفتارهای نقش که می‌توانند موانعی را برای یک سیستم سازمانی ایجاد نمایند، تمرکز دارد. بنا به تعریف کتز و کان، رفتارهای نقش^[۲۳] اقدامات واکنشی یک فرد در مقابل رفتارهای تکراری سایرین بوده ، به گونه ای که پیامدهای آن اقدامات قابل پیش‌بینی باشد. از نقطه نظر این رویکرد، مدیریت منابع انسانی ابزاری برای مدیریت رفتار کارکنان است. این فرض وجود دارد که استراتژی های متفاوت، الزامات رفتاری متفاوتی را می طلبند. ‌بنابرین‏، وظیفه مدیریت منابع انسانی آن است که با بهره گیری از استراتژی های منابع انسانی: اولاً رفتارهای مورد نیاز برای اجرای استراتژی های شرکت را شناسایی نمایند. ثانیاًً، فرصت لازم برای کارکنان برای خوگرفتن به آن رفتارها را ایجاد نماید. ثالثاً، تضمین نماید که کارکنان از شایستگی های لازم برخوردارند و در نهایت انگیزش کافی را در کارکنان برای ایفای نقش های موردنیاز ایجاد نماید(شولر و جکسون، ۲۰۰۵، ص ۱۲).

در رویکرد رفتاری این فرض وجود دارد که هدف از اقدامات مختلف منابع انسانی، شناسایی و تحت نظارت درآوردن نگرش ها و رفتارهای کارکنان می‌باشد. اینکه کدام یک از این ویژگی ها و رفتارها می‌تواند کارآمد باشد به ویژگی های مختلف سازمان از جمله استراتژی آن بستگی دارد. وظیفه مدیریت استراتژیک منابع انسانی آن است که با توجه به تفاوت در رفتارهای نقش مورد نیاز سازمان، استراتژی های مناسبی را به منظور شناسایی و تقویت آن رفتارها ارائه نماید. این رفتارهای نقش می‌تواند دارای ابعاد تفاوتی باشد از قبیل رفتار تکراری در مقا بل رفتار مبتنی بر نوآوری، ریسک پذیری کم در مقابل ریسک پذیری زیاد و عدم انعطاف در مقابل انعطاف پذیری در برابر تحول(صیادی و محمدی، ۱۳۸۸، ص ۴۸).

۲-۲-۳-۳) رویکرد سیستم های سایبرنتیک^[۲۴]

برخلاف رویکرد رفتاری که سازمان را به مثابه سیستمی بسته پنداشته که می بایست هسته فنی را در مقابل تغییر و تحولات محیطی محافظت نمود؛ بر اساس این رویکرد، سازمان ها سیستم هایی باز بوده که با محیط خود در تعامل می‌باشند. با بهره گرفتن از این الگو، آن ها معتقد بودند که دو نوع مسئولیت کلی برای مدیریت استراتژیک منابع انسانی وجود دارد: مدیریت شایستگی و مدیریت رفتار. مدیریت شایستگی^[۲۵] عبارت است از اتخاذ مجموعه استراتژی ها و اقداماتی که تضمین دهد مهارت های مورد نیاز برای اجرای استراتژی های سازمان وجود دارد. این امر شامل شناسایی، جذب، گزینش، به کار گماری و به کارگیری کارکنانی است که از دانش، مهارت ها و توانمندی های لازم برای اجرای استراتژی های سازمان برخوردارند. مدیریت رفتار^[۲۶] تضمین می‌دهد افرادی که اکنون با توجه به شایستگی هایشان در سازمان هستند، در راستای استراتژی سازمان فعالیت می‌کنند(صیادی و محمدی، ۱۳۸۸، ص ۵۰).

۲-۲-۳-۴) رویکرد کارگزار/هزینه مبادله^[۲۷]

این رویکرد یکی از جدیدیترین رویکردهای حوزه ادبیات مدیریت استراتژیک منابع انسانی بوده که بر استفاده از مبادله به عنوان ابزاری برای کنترل رفتار تأکید دارد. رویکرد کارگزار /هزینه مبادله به بررسی مشکلات مبادلات انسانی به ویژه در زمینه‌های اقتصادی و مالی می پردازد. بر اساس این نظریه، عوامل انسانی در کنار عوامل محیطی، سازمان ها را وا می دارند به منظور کاهش هزینه مبادلات شان بجای مبادله با بازار، درصدد درونی نمودن مبادلات شان باشند. در این بین، دو دسته عوامل بر سر راه مبادلات انسانی وجود دارد: محدودیت عقلایی و فرصت گرایی. محدودیت عقلایی بیانگر این حقیقت است که افراد برای پردازش اطلاعات با محدودیت هایی مواجه هستند. فرصت گرایی نیز اشاره ‌به این واقعیت دارد که افراد به دنبال منافع شخصی خود بوده و برای دستیابی به اهداف شان به هر عملی از جمله حیله و نیرنگ دست خواهند زد. نکته کلیدی در رویکرد کارگزاری / هزینه مبادله تأکید بر این موضوع است که کارکنان انگیزه قوی ای برای از زیر کار در رفتن (کاهش عملکردشان) و سواری مجانی (اتکا به تلاش سایر اعضای گروه کاری) دارند. آن ها تمایلی به افزایش عملکردشان ندارند مگر آنکه شرایط کاری به گونه ای باشد که بتوانند میزان مؤثربودن شان را به صورت خاص نشان دهند و بدانند که سهم آن ها از این کمک به چه میزان خواهد بود. ‌بنابرین‏، نقش استراتژی و اقدامات مدیریت منابع انسانی می بایست این باشد که امکان ارزیابی عملکرد هر یک از کارکنان را به صورت مشخص و نظام پاداش متناسب با عملکرد فردی را فراهم آورد(صیادی و محمدی، ۱۳۸۸، ص ۵۱).

۲-۲-۳-۵) رویکرد قدرت/وابستگی منابع

این رویکرد که از آن به عنوان نظریه سیاسی مدیریت منابع انسانی نیز یاد می شود، یکی از نظریات بسیار جذاب این رشته بوده که در عین حال کاربرد مستقیمی در ادبیات مدیریت استراتژیک منابع انسانی نداشته است. نظریه قدرت / وابستگی منابع بر روابط قدرت در درون و مابین سازمان ها توجه ویژه ای دارد و معتقد است در تمامی سازمان یک جریان قدرت وجود دارد که تضمین کننده انجام وظایف در سازمان ها است. در این جریان، میزان قدرت افراد و یا واحدهای سازمانی تابع میزان کنترل آن ها بر منابع قدرت ارزشمند و کمیاب (از قبیل پول، تکنولوژی، مهارت و …) است(صیادی و محمدی، ۱۳۸۸، ص ۵۲).

رویکرد وابستگی منابع دو تأثیر را بر حوزه مدیریت استراتژیک منابع انسانی بر جای گذاشت: اول اینکه، این رویکرد باعث شد که نگاه فنی و مکانیکی نسبت به مدیریت استراتژیک منابع انسانی و اینکه تدوین استراتژی منابع انسانی تابع یک رویکرد عقلایی و منطقی است، تعدیل گردد. دوم اینکه، این رویکرد اثبات کرد مدیریت منابع انسانی از این قابلیت برخوردار است که به عنوان شریک استراتژیک سازمان ایفای نقش نماید. مدیریت استراتژیک واسطه ای است که به وسیله آن منابع انسانی می‌توانند به عنوان منبع برتری رقابتی سازمان عمل نمایند و استراتژی منابع انسانی، ابزار استفاده از این منبع قدرت به شمار می ­آید. البته، تحقق این امر به کارآمدی مدیریت استراتژیک منابع انسانی بستگی دارد(صیادی و محمدی، ۱۳۸۸، ص ۵۳).

۲-۲-۳-۶) رویکرد نهادی گرایی^[۲۸]

• • خلاقیت از دیدگاه اجتماعی امری جامعه شناختی و گروهی دانسته می شود و جامعه شناسان پیشنهاد می‌کنند که در این سطح برای خلاقیت باید زمینه سازی کرد (موغلی و مالکی طبس، ۱۳۸۸ ؛۹۹).

۲-۴-۲٫ خلاقیت فردی:

در پژوهش هایی که ‌در مورد خلاقیت فردی صورت گرفته است محققان به بررسی خصوصیات یا مشخصه‌ های فردی افراد در سه سطح ویژگی های شناختی، خصیصه های فردی و رویدادهای زندگی پرداختند. ویژگی های شناختی به روش های تفکر افراد که شامل الگوهای ذهنی، خصیصه ها و سازوکارهایی که راهنما و هدایت کننده فعالیت یا فرآیندهای ذهنی افراد است، اشاره می‌کند. محققان در این سطح به خلاقیت به عنوان یک نوع از تفکر، استدلال، پیوندهی یا توانایی حل مشکل نگاه می‌کنند. خصیصه های فردی شامل ارزش، سرشت و وضعیت های انگیزشی افراد می شود. این خصوصیات بر اهدافی که فرد آن ها را انتخاب و ‌در مورد آن ها فکر می‌کند، تاثیر می‌گذارد. رویدادهای زندگی شامل تجربیات اتفاقاتی می شود که برای فرد در طی زمان رخ می‌دهد. ارتباط بین این سطوح پیچیده می‌باشد و ممکن است از فردی به فرد دیگر تفاوت کند و هیچ کس نمی تواند همه این خصوصیات را با هم داشته باشد. به همین دلیل محققان این سه سطح را با هم ادغام نمودند و خلاقیت فردی را به چهار بعد خلق ایده، تعمق در ایده، گشودگی و تشویق ایده های اکتشافی و گوش دادن به ندای درون تقسیم کردند؛ خلق ایده شامل سلاست، انعطاف پذیری، ابتکار، توجه به جزئیات و تفکر استعاره ای می شود. تعمق در ایده شامل تجزیه و تحلیل کردن، ترکیب، تشخیص و اصلاح، مشاهده ارتباطات، توانایی برطرف کردن ابهام و درک پیچیدگی می شود. گشودگی و تشویق ایده های اکتشافی شامل احساس زیبا شناختی، سطوح بالای کنجکاوی، سرزنده بودن، قابلیت تصویرپردازی و خیال پردازی، قبول خطرپذیری و به دنبال هیجان بودن، نشان دادن احساسات باز، حساسیت درباره مسئله و شوخ طبعی می شود. گوش دادن به ندای درن شامل آگاهی از قدرت ابتکار، ثبات قدم، خودکنترلی، نشان دادن رفتارهای وظیفه گرا، استقلال فکر، خود هدایتی و درون نگری می شود (ویدرگور^[۹۴]، ۲۰۱۳؛ ۱۲۹).

۳-۴-۲٫ فرایند خلاقیت:

اندیشمندان و صاحب‌نظران خلاقیت و نوآوری مدل های متعددی را به صورت فرآیندی ارائه نموده اند. به طور خلاصه می توان مراحل انواع مدل های خلاقیت و نوآوری را در جدول زیر نشان داد (صدقیانی و دهقان، ۱۳۸۹ ؛۳۵).

جدول ۴-۲ مراحل خلاقیت

هشتم
هفتم
ششم
پنجم
چهارم
سوم
دوم
اول
مراحل خلاقیت

اندیشمند

–

–

–

–

اثبات

اشراق

نهفتگی

آمادگی

والاس (۱۹۲۶)

–

اجرای ارزیابی

تولید ایده

تحلیل انتقادی راه حل ها

فرموله کردن راه حل ها

بررسی اطلاعات

تحلیل نیاز

مشاهده نیاز یا مسئله

روسمن (۱۹۳۱)

–

–

انتخاب ایده

ارزیابی

توسعه ایده یابی

ایده یابی

آماده سازی

تعریف مسئله

اسبورن (۱۹۵۳)

–

ارزیابی

اجرا

انتخاب ایده

ایده یابی

تعریف مسئله

تجزیه و تحلیل

پذیرفتن موقعیت

کوبرگ و بگنال (۱۹۷۸)

–

–

–

عرضه

تصفیه

آزمایش

اشراق

جمع‌ آوری اطلاعات

آلبرشت (۱۹۸۷)

–

–

–

–

اثبات

بینش

کشف ناگهانی

مرور ناخودآگاه

کونتز واودانل (۱۹۸۸)

–

اجرا

تکمیل کردن

ارزیابی

عمل کردن

واقعیت جاری

بینش

ادراک

فریتز (۱۹۹۱)

–

–

پذیرش یابی

راه حل یابی

ایده یابی

مسئله یابی

واقعیت یابی

هدف یابی

پارنز (۱۹۹۲)

–

–

–

–

اجرا

عملی بودن ایده ها

پردازش ایده ها

تولید ایده

سایمون (۱۹۹۲)

–

–

–

ارزیابی پیامد

اثبات

تولید ایده ها

آمادگی

کشف مسئله

آمابیل (۱۹۸۳)

اجرا

ارزیابی

بهبود ایده ها

جمع‌ آوری ایده ها

تولید ایده

تجزیه و تحلیل

مشاهده

محیط زندگی

بلسک (۱۹۹۶)

(صدقیانی و دهقان، ۱۳۸۹).

۴-۴-۲٫ موانع خلاقیت

امروزه اکثر قریب به اتفاق صاحب‌نظران و تئوریسین های خلاقیت و نوآوری معتقدند: همه افراد کم و بیش ذاتاً خلاق هستند، اما اگر در جامعه ای افرادی دیده می‌شوند که اصلاً قدرت خلاقیت ندارند و یا عده ای خلاقیت بیشتری از خود نشان می‌دهند، علتش این است که افراد مختلف به طور غیر ارادی ممکن است از بدو تولد در شرایطی قرار گرفته باشند که موانع کمتری برای رشد و شکوفایی استعداد بالقوه خلاقیت وجود داشته است.

موانع خلاقیت عبارتند از : موانع محیطی، موانع سازمانی، موانع فرهنگی و موانع فردی شامل موانع ادراکی و احساسی یا هیجانی.

الف) موانع محیطی خلاقیت

– تأثیرات عوامل اقتصادی محیط: چنانچه فرد یا سازمانی بیش از حد تحت تأثیر عوامل اقتصادی محیط مثل نرخ بهره، تعرفه ها، نرخ ارز و … قرار گیرد، انگیزه لازم برای کارهای خلاق را از دست می‌دهد.

– تأثیرات عوامل بازار و عرضه کنندگان: توجه بیش از حد به رکود و رونق بازار یا افزایش مواد و کاهش عرضه کنندگان و … به مرور در فرد یا سازمان قالب های ذهنی ای ایجاد می‌کند که مانع خلاقیت می‌شوند و همواره امور خلاق و تصمیمات مربوط به آن را تحت لوای آن قالبش بررسی می‌کنند.

– ویژگی و مشخصات صنعت مربوطه: امکان نوآوری و خلاقیت در بعضی از صنایع به دلایل خاصی از قبیل نوع تکنولوژی یا نو بودن آن رشته و … بیشتر است؛ مثال بارز آن صنعت کامپیوتر است.

– سیاست های دولت: بسیاری از سیاست های دولت می‌تواند به یک مانع برای خلاقیت ختم شود؛ مثل تشویق نکردن واحدهای تحقیق و توسعه R&D ، مبتکران و مخترعین و … .

– عوامل فرهنگی: به عنوان نمونه ترس از انحراف از قراردادهای اجتماعی می‌تواند یکی از بزرگترین موانع خلاقیت گردد.

– قوانین و مقررات: بعضی از قوانین و مقررات می‌تواند صدمه روحی و مالی شدیدی به افراد خلاق کشور زده و عملاً مانع بزرگی برای رشد خلاقیت گردد؛ مانند قانون ثبت اختراعات ناقص یا غلط.

– نظام آموزش و پرورش سنتی: نظام آموزش مبتنی بر تفکر عمودی یا منطقی که در آن گفتار و کردار فی البداهه کودک تبدیل به گفتار و کردار استاندارد و کلیشه ای می‌گردد؛ نظام آموزشی که در آن معلم مطالبی را عرضه می‌کند و شاگرد خوب آن است که عین آن مطالب را تحویل دهد، آموزشی که روش یادگیری خاصی را تعیین کرده و آن را اجباری می‌کند و به طور کلی نظام آموزشی که کودکان را جام های خالی می‌داند که معلم باید آن ها را پر کند؛ یکی از بزرگترین موانع خلاقیت هستند.

ب) موانع سازمانی خلاقیت

– عدم دسترسی به اطلاعات: احصار اطلاعات در سطوح بالا یا پایین سازمان یکی از موانع یادگیری و خلاقیت سازمان می‌باشد که عمدتاًً ناشی از بی صلاحیتی و عدم تخصص کارکنان و گزینش رابطه ای و یا نظام ارزیابی و تشویق غلط سازمان است.

‌بنابرین‏ ‌می‌توان گفت، تنظیم هیجان عاملی کلیدی و تعیین­کننده در بهزیستی روانی و کارکرد اثربخش است (گرنفسکی و کریج، ۲۰۰۶) که در سازگاری با رویدادهای تنیدگی­زای زندگی نقش اساسی ایفا می­ کند (گروس، ۱۹۹۹؛ تامپسون،۱۹۹۴؛ گرنفسکی و کریج، ۲۰۰۶) تا جایی که باید گفت بر کل کیفیت زندگی فرد اثر می­ گذارد.

۲-۲-۲-۱- راهبردهای تنظیم هیجان

گروس (۲۰۰۷) راهبردهای تنظیم هیجان را این گونه شرح می­دهد:

انتخاب موقعیت^[۴۰]: اولین رویکرد پیشگام در تنظیم هیجان، انتخاب موقعیت ‌می‌باشد. این نوع تنظیم هیجان شامل انجام فعالیت­هایی است که انتظار ما از موقعیت را افزایش یا کاهش می­دهد. انتخاب موقعیت به درک خصوصیات مشترک اجزاء موقعیت­های پویا و پاسخ­های هیجانی مورد انتظار برای این خصوصیات نیاز دارد و این مستلزم ارزش­گذاری رشدی برای به دست آوردن این فهم ‌می‌باشد. نگاه به گذشته، شکاف عمیق بین تجربه و به خاطر آوردن ایجاد می­ کند. و نگاه به آینده، باعث می­ شود پاسخ­های هیجانی اشتباه برآورد شوند. این تمایلات برای نگاه به گذشته و آینده باعث می­شوند بیان مناست این موقعیت­ها برای اهداف انتخاب موقعیت، مشکل شود.

اصلاح موقعیت^[۴۱]: موقعیت­های استنباط هیجانی به طور بالقوه و به صورت قطعی، پاسخ­های هیجانی را هدایت نمی­کند. تلاش برای اصلاح مستقیم موقعیت، در­ فرد ادامه می­یابد تا فشار هیجانی شکل نیرومندتری از تنظیم هیجان را تشکیل دهد. مثلا حضور و مداخله یک فرد خاص به عنوان حمایت­کننده در اصلاح موقعیت میزان بازشناسی افراد را افزایش خواهد داد.

گسترش توجه^[۴۲]: انتخاب موقعیت و اصلاح موقعیت به فرد امکان شکل­دهی موقعیت را می­ دهند. به هر حال، این شکل­دهی تنظیم ‌هیجانات را بدون تعییر واقعی محیط امکان­ پذیر می­ نماید. موقعیت­ها ابعاد زیادی دارند و گسترش توجه شامل این است که چگونه افراد توجهشان را به یک موقعیت معطوف ‌می‌کنند تا بر هیجاناتشان تسلط یابند. از راهبردهای گسترش توجه به عنوان یک روش درونی انتخاب موقعیت ‌می‌توان به حواس­پرتی^[۴۳](توجه را از روی یک بعد به ابعاد دیگر موقعیت منتقل می­ کند) و تمرکز^[۴۴](توجه را روی خصوصیات هیجانی موقعیت معطوف می­ کند) اشاره کرد.

تغییر شناخت^[۴۵]: برای تنظیم هیجان نیاز است که ادراکات با معنی دریافت شود تا افراد ظرفیتشان را برای مدیریت موقعیت، ارزیابی کنند. تغییر شناخت شامل ارزیابی موقعیت، تغییر هیجان، تغییر تفکر درمورد موقعیت و مدیریت ظرفیت بر اساس نیازها ‌می‌باشد.

تعدیل پاسخ^[۴۶]: در مقایسه با فرایندهای دیگر تنظیم هیجان، تعدیل پاسخ آخرین مرحله فرایند تنظیم هیجان ‌می‌باشد. تعدیل پاسخ، تأثیرگذاری بر پاسخ­دهی فیزیکی، تجربی یا رفتاری را در حد ممکن و به طور مستقیم شامل می­ شود. داروها، تمرین آرمیدگی، الکل و سیگار و حتی تغذیه نیز می ­توانند برای تعدیل تجربه هیجانی استفاده شوند.

۲-۲-۲-۲- ساختار عصب­روانشناسی تنظیم هیجان

بدن انسان نسبت به استرس­های هیجانی با مجموعه ­ای از عوامل پیچیده پاسخ می­دهد. حسگرهای انسان، تحریک استرسی وارد آمده را برای پردازش و شناخت به مغز ‌می‌آورد. اطلاعات حسگرها برای درک اولیه، به تالاموس^[۴۷] مغز وارد شده و اطلاعات خروجی از دو مسیر مستقیم و غیر مستقیم، از تالاموس به ترتیب وارد آمیگدال^[۴۸] و قشر حسی^[۴۹] مغز می­شوند. مسیر مستقیم مخصوص واکنش های سریع، اما با بار اطلاعاتی محدود است، ولی مسیر غیر مستقیم پس از تبدیل اطلاعات به اشکال قابل شناخت، با بار اطلاعاتی غنی­تر و جزئیات بیشتر، سیگنال­هایی به دیگر بخش­ها ارسال می­ کند.

در واکنش­های هیجانی، اطلاعات از دو مسیر هیپوکامپ^[۵۰] و قشر ارتباطی^[۵۱] مغز وارد هسته­های جانبی آمیگدال شده، سپس این بخش سیگنال­هایی به هسته­های قاعده­ای و کمکی و مرکزی ارسال می­ کند. خروجی هسته مرکزی آمیگدال، لوکوس سرولئوس و نواحی از مغز میانی^[۵۲] را فعال می­ کند. بخش های نام برده به و سیله اعصاب دستگاه خودکار، واکنش­های هیجانی مانند فرار و گریز، افزایش نرخ تنفس و ضربان قلب را کنترل می­ کند.

قشر پیش­پیشانی^[۵۳] مجموعه ­ای هدفمند از مکانیسم­های عصبی است که مجموعه ­ای از مدارهای پاسخ را برای عمل فراهم ‌می‌آورد. قشر پیش­پیشانی به جای این که پاسخ را به وجود آورد؛ شیوه پاسخ را برای زمان مناسب و تحلیل تحریک­های پیچیده نگه می­دارد. بدین ترتیب، با تعامل دو طرفه قشر پیش­پیشانی و تالاموس و دریافت اطلاعات از قشر حسی مغز، فرد برای مواجهه با تحریک­های بعدی آماده می­ شود. تعامل دو طرفه قشر پیش پیشانی و آمیگدال، پاسخ هیجان را کنترل می­ کند.

گروس (۲۰۰۷) تنظیم هیجان از دیدگاه عصب­روانشناسی از سه منظر مورد مطالعه قرار داده است.

الف) انگیزش برای کسب پاداش و دوری از درد^[۵۴] :

انگیزش برای کسب پاداش و دوری از درد مشابه دو راهبرد انتخاب موقعیت و اصلاح موقعیت ‌می‌باشد. اشخاصی که هیجان­هایشان را از طریق انتخاب یا خلق موقعیتی که افزاینده هیجان­­های مثبت و کاهنده هیجان­های منفی است تنظیم ‌می‌کنند در واقع از این نظام انگیزشی بهره می­ گیرند، وظایف این نظام در مغز به عهده­ قطعه گیجگاهی^[۵۵]، بادامه^[۵۶]، قطعه پیشانی^[۵۷] و سینگولیت قدامی^[۵۸] ‌می‌باشد.

ب) دستکاری اهمیت پاسخ^[۵۹]:

دستکاری اهمیت پاسخ و تظاهرات چهره­ای هیجان هر دو شبیه به راهبرد تعدیل پاسخ عمل ‌می‌کنند. دستکاری اهمیت پاسخ­های هیجانی دلالت بر تعدیل یک پاسخ هیجانی تولید شده دارد.

ج) تظاهرات چهره­ای هیجان^[۶۰]:

تظاهر چهره­ای دلالت بر نشان دادن هیجان بر روی چهره در غیاب تجربه پدیده هیجان­آور دارد. قطعه پیشانی و گیجگاهی مغز وظایف دستکاری اهمیت پاسخ­ها را بر عهده دارند و وظایف تظاهر چهره­ای هیجان بر عهده نظام حرکتی^[۶۱] و قطعه پیشانی ‌می‌باشد. جدول ۲-۱ عوارض ناشی از آسیب­دیدگی هرکدام از مناطق مغزی عهده­دار تنظیم هیجان را در هرکدام از سه حوزه ذکر شده نشان می­دهد.

جدول ۲-۱ مناطق آسیب­دیده مغز و نقص در تنظیم هیجان (گروس، ۲۰۰۷)

منطقه آسیب­ دیده

حوزه مورد مطالعه

نقص تنظیم هیجان

قطعه گیجگاهی، قشر پیشانی حدقه­ای، قشر پیش پیشانی پشتی حدقه­ای

انگیزش کسب پاداش و دوری از درد

فقدان آگاهی از پاداش­های اجتماعی

قشر پیشانی حدقه­ای

فیلتر معیوب اطلاعات هیجانی

قشر پیشانی حدقه­ای

ناتوانی در افزایش هیجان­های مثبت

یادگیری وارونه معیوب

قشر پیشانی حدقه­ای

قشر پیشانی حدقه­ای

پاسخ معیوب به وحشت­های پیش‌بینی­پذیر

قطعه گیجگاهی، بادامه، قشر پیشانی حدقه­ای

دستکاری اهمیت پاسخ

رفتارهای منحرف جنسی

رشاء و ارتشاء، اختلاس، تصرف غیرقانونی در وجوه دولتی، پولشویی، اختفا اموال ناشی از جرم منظور

جاسوسی و افشای اسرار

تحریک مردم به تجزیه‌طلبی، جنگ و کشتار و درگیری

ماده ۴

نحوه رسیدگی به جرایم سیاسی و مقررات مربوط به هیات منصفه مطابق قانون آیین دادرسی کیفری است

ماده ۵

تشخیص سیاسی بودن اتهام با دادسرا یا دادگاهی است که پرونده در آن مطرح است متهم می‌تواند در هر مرحله از رسیدگی در دادسرا و تا پایان جلسه اول دادرسی در دادگاه نسبت به سیاسی بودن اتهام ایراد کند.

مرجع رسیدگی کننده طی قراری در این مورد اظهار نظر می‌کند. مقررات مربوط به صدور و اعتراض این قرار تابع مقررات آیین دادرسی کیفری است.

ماده ۶

موارد زیر نسبت به متهمان و محکومان جرائم سیاسی اعمال می‌گردد

الف: مجزا بودن محل نگهداری در مدت بازداشت و حبس از مجرمان عادی

ب: ممنوعیت پوشاندن لباس زندان در طول دوران بازداشت و حبس

پ: ممنوعیت اجرای مقررات ناظر به تکرار جرم

ت: غیرقابل استرداد بودن مجرمان سیاسی

ث: ممنوعیت بازداشت و حبس به صورت انفرادی به جز در مواردی که مقام قضایی بیم تبانی بدهد آن را برای تکمیل تحقیقات ضروری بداند لکن در هر حال مدت آن نباید بیش از ۱۵ روز باشد

ج: حق ملاقات و مکاتبه با بستگان درجه اول در طول مدت حبس که حق حق دسترسی به کتب، نشریات، رادیو و تلویزیون در طول مدت حبس

منابع

الف) کتب

1. 1. قرآن

1. 1. نهج البلاغه

1. 1. اصغری، سید محمد، ( ۱۳۷۸ ) ، بررسی تطبیقی جرم سیاسی، تهران، اطلاعات.

1. 1. بحرانی، محمد ، (بی‌تا)، اسس النظام السیاسی عند الامیه، بی‌جا، بی‌تا.

1. 1. پیمانی، ضیاءالدین، ( ۱۳۷۷ ) ، جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی؛ چ۳، تهران: نشر میزان.

1. 1. پیوندی، غلامرضا،( ۱۳۸۸ ) ، جرم سیاسی، چاپ دوم ، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی،

1. 1. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ( ۱۳۷۸ ) ، ترمینولوژی حقوق، جلد چهارم، چاپ اول، انتشارات گنج دانش

1. 1. جوهری، اسماعیل‌بن حماد، الصحاح،( ۱۴۲۰ ق ) ، تهران، دار الکتب،چاپ اول، ، ج ۲ و ۶٫

1. 1. حر عاملى، محمدبن حسن، (۱۴۰۹ق) ، وسایل الشیعه، قم، مؤسسه آل‌البیت(ع) .

1. 1. حسینى روحانى، سیدصادق، (۱۴۱۲ق)، فقه الصادق (ع)، قم، دارالکتاب.

1. 1. حلّى، محمد‌بن منصور‌بن احمد، (۱۴۱۰ق)، السرائر الحاوی لتحریر، چ دوم‌، قم، انتشارات اسلامى

1. 1. حلی، جعفربن الحسن، الشرائع ،( ۱۴۰۹ )، جلد اول ، تهران، نشر استقلال، دوم،

1. 1. حلی، جعفربن الحسن، مختصر النافع، ( ۱۴۱۰ ق ) ، تهران، نشر مؤسسه بعثت،

1. 1. حلی، جعفربن الحسن، ( ) نکت النهایه، جلد سوم ، قم، جامعه مدرسین، بی‌تا،

1. 1. حلی، حسن‌بن یوسف، ( بی‌تا ) ، تحریر الاحکام، مشهد، مؤسسه آل ‌البیت(ع)، سنگی، ج ۲٫

1. 1. حلی، حسن‌بن یوسف،( ۱۴۰۷ ق ) قواعد الاحکام جلد ۳٫، ، قم، جامعه مدرسین، ،

1. 1. حلی، حسن‌بن یوسف،( ۱۴۱۳ ق ) ،مختلف الشیعه، قم، جامعه مدرسین، اول، ، ج ۹٫

1. 1. راغب، حسین‌بن محمد،( ۱۴۲۴ ) .المفردات، دمشق، دار القلم، اول،

1. 1. ساریخانی ، عادل، ( ۱۳۸۴ ) ، جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی، انتشارات دانشگاه قم

1. 1. سپهوند، امیر خان، ،جرایم علیه اشخاص، ( ۱۳۸۶ ) ، تهران، نشر مجد ، چاپ اول

1. 1. سنگلجی، محمد ، (۱۳۸۴ ) ، قضا در اسلام، ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ چهارم

1. 1. شکوری، ابوالفضل ، ( ۱۳۷۷) ، فقه سیاسی اسلام، قم ، مؤسسه بوستان کتاب، چاپ دوم

1. 1. شهید ثانی، زین‌الدین‌بن علی،( ۱۴۱۳ ق ) ، مسالک الافهام، قم، مؤسسه المعارف الاسلامیه، اول، ج ۲

1. 1. طباطبایى‌ حائرى، سیدعلى‌بن محمد ریاض، ( ۱۴۱۸ق ) ، المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل،قم، مؤسسه آل‌البیت(ع)

1. 1. طبرى، ابوالحسن على‌بن محمد، (۱۴۰۵ق)، احکام القرآن، چاپ دوم، بیروت، دارالکتب العلمیه.

1. 1. طوسی، ابوجعفر محمدبن حسن بن علی،( ۱۳۵۱ ) المبسوط فی فقه امامیه،‌انتشارات مکتب مرتضویه، ، جلد ۸

1. 1. طوسی، محمدبن الحسن،( ۱۳۸۷ ) ، المبسوط، تهران، مکتبه المرتضویه، ، جلد ۷٫

1. 1. طیب، سیدعبدالحسین، (۱۳۷۸)، طیب البیان فی تفسیرالقرآن، چاپ دوم ، تهران، اسلام .

1. 1. جنیدی، عبدالملک ،( ۱۳۵۲ ) ، الموسوعیه الجنائیه، جلد ۴، قم

1. 1. عمید‌زنجانی، عباسعلى (۱۴۲۱ق‌)، فقه سیاسی، چ چهارم‌، تهران، امیرکبیر‌.

1. 1. عوده، عبدالقادر،( ۱۴۱۳ق ) ، التشریع الجنائی الاسلامی؛ ج۱ و ۲، بیروت: مؤسس‍هالرساله، الطبع‍ه الثانی‍ه عشر،

1. 1. قرشی، سید علی اکبر، ( ۱۳۷۴ ) ،قاموس قرآن ، جلد ۵ ، تهران ، دارالکتب الإسلامیه.

1. 1. مکارم شیرازى، ناصر و دیگران (۱۳۷۴)، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامیه.

1. 1. گرجی، ابوالقاسم ،( ۱۳۸۳ ) ، جزوه آیات الاحکام، انتشارات دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی،

1. 1. محمدی، ابوالحسن،( ۱۳۷۴) ، ترجمه حقوق کیفری اسلام ترجمه حدود و تعزیرات، محقق حلی و مسالک الفهام شهید ثانی ، چاپ اول،

1. 1. محمصانی ، صبحی‌رجب, گلستانی، اسماعیل, گلستانی، مینا ، ( ۱۳۸۶ )، فلسفه قانونگذاری در اسلام. ، تهران ، آثار اندیشه

1. 1. مرعشی نجفی، سید شهاب‌الدین،( ۱۴۲۴ ق ) ، احکام السرقه، چاپ اول، قم، کتابخانه مرعشی،

1. 1. مرعشی، سیدمحمدحسن، (۱۳۷۳)، دیدگاهای نو در حقوق کیفر اسلام، تهران، نشر میزان.

1. 1. معین، محمد، ( ۱۳۸۷ ) ، فرهنگ فارسی، تهران، انتشارات سرایش، چاپ یازدهم

1. 1. مغربى، نعمان‌بن محمد، (۱۳۸۵)، دعائم الإسلام، چ دوم ، قم ، مؤسسه آل‌البیت(ع).

1. 1. مقداد ، فاضل ،( ۱۳۸۳ )،کنزالعرفان فی الفقه القران، مترجم بخشایش ، عبدالرحیم، قم

1. 1. منتظرى، حسینعلى، (۱۴۰۹ق)، مبانی فقهی حکومت اسلامی، ترجمه محمود صلواتى و ابوالفضل شکورى، قم، کیهان‌.

1. 1. طباطبایی ، سید محمد حسین ، (۱۳۸۷) ، ترجمه موسوی همدانی ،سید محمد باقر، المیزان فى تفسیرالقرآن، چاپ پنجم، قم، انتشارات اسلامى.

1. 1. موسوی بجنوردی، حسن، ( ۱۳۸۲ ) القواعد الفقهیه، جلد سوم ، انتشارات قم

1. 1. موسوی خمینی ، روح ا… ، ( ۱۳۶۹ )، تحریر الوسیله ، جلد دوم ، انتشارات قم

1. 1. نجفی، محمدحسن،( ۱۴۰۴ ق) جواهر الکلام، چاپ ششم تهران، المکتبه الاسلامیه ،، جلد چهل و سوم و چهل و یکم

1. نوری طبرسی، میرزاحسین، ( ۱۴۰۸ق ) ، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل‌البیت(ع) .

ب) مقالات

۱- حائری ، سید محمد ، تعریف جرم سیاسی ،شبکه اینترنتی آفتاب www.aftabir.cam

۲-۲-۴-۲ عوامل مؤثر بر پیشرفت و افت تحصیلی

میزان پیشرفت تحصیلی یکی از ملاک‌های کارایی نظام آموزشی است. ‌بنابرین‏ تحلیل عوامل مربوط به آن اساسی‌ترین موضوعات تحقیقی در نظام آموزش و پرورش، در گرو عوامل بیشماری است که می‌توان آن‌ ها را در مقوله‌ی‌ کلی عوامل مربوط به تفاوت‌های فردی و عوامل مربوط به مدرسه و نظام آموزش و پرورش بررسی نمود. به عبارتی پیشرفت تحصیلی گاه به علت ویژگی‌های شخصیتی، شاخص‌های ذهنی، اجتماعی، عاطفی و اخلاقی دانش‌آموزان است که می‌تواند متأثر از عوامل مربوط به خانواده باشد و گاه به علت کارکردهای مدرسه و نظام آموزش و پروش البته این دو تا حدی با یکدیگر در تعامل هستند(پور شافعی، ۱۳۸۰).

پژوهشگرانی که به دنبال کشف عوامل مرتبط با عملکرد تحصیلی بالا بوده‌اند به آرایه‌هایی از متغییرها، که عملکرد تحصیلی را تحت تأثیر قرار می‌دهند دست یافته‌اند. در رابطه با عوامل محیطی،‌تا کنون به وجود عوامل محیطی نیرومند و مؤثر زیادی بر پیشرفت تحصیلی پی برده شده است: فورد^[۷۲] (فورد و توماس^[۷۳]، ۱۹۹۷) در یک مطالعه شاخص‌های زیر را برای کم‌آموزان برشمردند: داشتن روابط معلم- شاگردی مثبت پایین، حمایت کم از طرف همکلاسی‌ها، بی‌انگیزگی و بی‌علاقگی در مدرسه. هر یک از عوامل ذکر شده به تنهایی و نیز در تعامل با یکدیگر بر میزان پیشرفت تحصیلی فرد اثر می‌گذارد.

به طور کلی بررسی جوامع پیشرفته نشان می‌دهد که همه ی این کشورها از نظام آموزشی مؤثر و کارآمد برخوردار بوده اند. یکی از جلوه های نظام آموزشی موفق میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان آن

1. 1. – Mcleod ↑

1. 1. – Shelling ↑

1. 1. – Hershen senn ↑

1. 1. – Mourino ↑

1. 1. – Adler ↑

1. 1. – Curry,F ↑

1. 1. – Gazda ↑

1. 1. – Frank ↑

1. 1. – Gibson ↑

1. 1. – Mitchell ↑

1. 1. – Rajerz ↑

1. 1. – Slavson ↑

1. 1. – Bennett ↑

1. 1. – Kaplan, M. ↑

1. 1. – Yaloum, I.D ↑

1. 1. ۱- Sharf ↑

1. 1. -Eliss ↑

1. 1. – Faulty thinking ↑

1. 1. – Consequence=C ↑

1. 1. – Activating events=A ↑

1. 1. – Beliefs=B ↑

1. 1. – Dispute=D ↑

1. 1. – Stimulus=S ↑

1. 1. – Response=R ↑

1. 1. – Irrational beliefs=IB ↑

1. 1. – Rational beliefs=RB ↑

1. 1. – Dryden ↑

1. 1. – Vernon ↑

1. 1. – Papen ↑

1. 1. – Corsini. R ↑

1. 1. – Thompson ↑

1. 1. – Dryden ↑

1. 1. – Dryden ↑

1. 1. – Mac Claren ↑

1. 1. – Vernon ↑

1. 1. – Overholser ↑

1. 1. – Bek ↑

1. 1. – Ziegler, D.J. ↑

1. 1. – Paterson ↑

1. 1. – Abrams & Dengelegi ↑

1. 1. – Cognitive Behavior Therapy(CBT) ↑

1. 1. – Cognitive Behavior Therapy(CBT) ↑

1. 1. – Meichen baum, D. ↑

1. 1. – automatic thought ↑

1. 1. – Postmodern ↑

1. 1. – meta emotional ↑

1. 1. – flexibility ↑

1. 1. – rigidity ↑

1. 1. – evaluation ↑

1. 1. – functional ↑

1. 1. – unfunctional ↑

1. 1. – self- enhancing ↑

1. 1. – self- definiting ↑

1. 1. – absolutistic ↑

1. 1. – preferential ↑

1. 1. – unarticulated ↑

1. 1. – Rational Coping Self- statement ↑

1. 1. – Semantic Methods ↑

1. 1. -Smith ↑

1. 1. – Pope.W.Alice.Machale.M.S&Edward.W ↑

1. 1. -Franch and Wargo, C. ↑

1. 1. . Feedback ↑

1. 1. – Canfield, Jack ↑

1. 1. . Burns, R.B. ↑

1. 1. . Mc Kay & Fanning ↑

1. 1. . Franken ↑

1. 1. . Wilhite ↑

1. 1. . Susan Harter ↑

1. 1. – Schreiber, E. H ↑

1. 1. – Garton, B. L., Dyer, J. E., & King, B. O. ↑

1. 1. . Ford ↑