۲) تعریف و تعیین شاخصهای اندیاکی
فرض براین است که در یک مسالهی نرم شاخص تعریف میشود. این شاخصها از مبانی نظری باید استخراج شوند. معمولاً توصیه میشود حداکثر تعداد شاخصها دو مورد باشد، چون در غیر این صورت جمع آوری دادهها سخت میشود.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
چنانچه تعداد شاخصها بیش از حد انتظار باشد، روشهای زیر را میتوان برای کاهش تعداد شاخصها به کار برد:
الف) نظرسنجی از خبرگان برای اولویتبندی (مرتبط بودن) شاخصها
در این حالت معمولاً شاخصهای نامربوط حذف میشوند. روش حذف میتواند سلیقهای یا با بهره گرفتن از همبستگی بین شاخصها باشد. به این ترتیب که شاخصهای با همبستگی بالا به عنوان یک شاخص تلقی میشوند.
ب) طبقهبندی کردن شاخصها
در این روش از خبرگان نمرات اثرگذاری هر شاخص را در انجام تحقیق استخراج میکنیم، سپس با بهره گرفتن از روشهای تحلیل عاملی (FA) یا یکی دیگر از تکنیکهای خوشهبندی به کاهش شاخصها میپردازیم.
ج) اندازهگیری شاخصها و تشکیل ماتریس تصمیم
اگر rij میزان شاخص i ام ا گزینهی i ام باشد، ماتریس تصمیم یا ماتریس بازده یا جدول توافقی دارای فرم عمومی بصورت زیر خواهد بود.
۴) آمادهسازی
آمادهسازی ماتریس تصمیم به این معنی است که دادهها یا مدل را قابل حل کنیم. شاخصهای کیفی موجود در ماتریس تصمیم، محدودیت آنالیزی ایجاد میکنند، پس باید آنها را کمی کرد. به طور کلی برای زیباسازی ماتریس تصمیم میتوان به نکات زیر توجه کرد:
* تبدیل شاخصهای کیفی به کمی
روشهای مختلفی برای تبدیل شاخصهای کیفی به کمی میتوان تعریف کرد، ولی اعتبار تبدیلها بر اساس دو شاخص اعتبار[۳۵] و پایایی[۳۶] سنجش میشود. بنابراین توصیه میشود که از طیف لیکرت در تحلیل آماری و از طیف دو قطبی در فنون MADM استفاده شود. طیف دو قطبی برای فنون MADM عبارت است از:
اگر xij افزایشی باشد:
بسیار زیاد زیاد متوسط کم بسیار کم
| | | | | | | | | |
۱۰ ۹ ۷ ۶ ۵ ۳ ۱ ۰
اگر xij کاهشی باشد:
بسیار کم کم متوسط زیاد بسیار زیاد
| | | | | | |
۱۰ ۹ ۷ ۵ ۳ ۱ ۰
طیف دو قطبی یعنی اولاً صفر و ۱۰ نمیدهیم و ثانیاً فاصلهها باید به تناسب تعداد مقیاسها مساوی باشد.
* همگونسازی شاخصها
ماتریس تصمیم در صورتی آماده حل است که واحد اندازهگیری شاخصها یکسان باشد. برای یکسانسازی شاخصها (همگونسازی) روشهای مختلفی پیشنهاد میشود که مهمترین آنها بیمقیاس کردن[۳۷] آنهاست. سایر روشهای همگونسازی دارای اشکال ریاضی میباشند.