پاره‌های سنگ ازو چون تخته‌های بسدست
تل‌های ریگ ازو چون توده‌های عنبرست(۸۵۰۳)
*عنبر بجوشد بر آذر؛ تشبیه تمثیلی برای مصراع اول:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

به رخ بر همی جوشد آن زلف و نه شگفت
ازیرا که عنبر بجوشد بر آذر(۲۹۰۸)
*استعاره از زلف معشوق:
گهی لاله را سازد ز سنبل
گهی ماه را درع پوشد زعنبر(۲۹۰۵)
و نیز نک ابیات: ۳۳۹۰ و ۲۴۷۵
*عنبر سای؛ کنایه از خوشبو و عطرآگین:
دولت سلطان بر هر که بتابد نشگفت
گو شود باد هوا بر سر او عنبر سای(۷۴۱۱)
*عنبربوی؛ صفت هنری آن چه که بویی شبیه عنبر دارد، کنایه از خوشبو و دلپذیر:
کدام خواجه ؟ خداوند خلق عنبر بوی
کدام خواجه خداوند دست گوهر بار(۳۲۶۷)
*عنبر سرشت؛ صفت هنری آن که سرشتی شبیه عنبر دارد و کنایه از معطر و خوشبو:
تو لاله دیدی شمشاد پوش و سنبل تاج
بنفشه دیدی عنبر سرشت و مشک آگین(۵۸۴۸)
*عنبر غبار؛ صفت هنری وکنایه از خوشبو و دل انگیز:
آسمان دیبا سلب گشت و هوا عنبر غبار
گلستان زرین درخت و آدمی سیمین مکان(۶۷۸۲)
*عنبر اشهب زایش بحرست؛ تمثیل برای بیت زیر:
تو بحر جودی و خلق تو عنبر و نه شگفت
از آن که زایش ابرست عنبر اشهب(۳۶۱(

• • اشهب: هر چیزی که رنگ آن سیاه و سپید باشد، خاکستری رنگ(معین، ۱۳۷۷: ذیل اشهب).

عنتر

• • عنتر: ابن شدادبن عمرو بن معاویه بن قراد عبسی. از مشهور ترین سوار کاران(فرسان) عرب در دوره‌ی جاهلیت وی در طبقه‌ی اول شعرا قرار دارد واز اهالی نجد می باشد. عنتره به مناعت طبع و پاک سرشتی در میان عرب اشتهار داشت. دیوان شعری را به او نسبت می دهند که بیشتر اشعار آن مصنوع است(معین، ۱۳۷۷: ذیل عنتره). با واژه‌ی عنتر ۱ تصویرتشبیهی ساخته شده است:

*مشبهٌ‌به بندگان مبارزان عدو از جهت سوارکاری و جنگاوری:
مبارزانی بر تیغ او به تیغ گذاشت
که هر یکی را صد بنده چون عنتر(۱۳۲۱)
عندلیب
← بلبل
عنقا
← سیمرغ
عنوان

• • با واژه‌ی عنوان ۲ تصویرتشبیهی ساخته شده است:

*مشبهٌ‌به نام وکنیت ممدوح(ابو یعقوب یوسف ناصرالدین) از جهت برتری:
نخست گفتم کای نام تو وکنیت تو
به خط دولت بر نامه‌ی بقا عنوان(۵۶۷۵)
ای نکته‌ی مروت را معنی
ای نامه‌ی سخاوت را عنوان(۵۶۱۰)
عود

• • با واژه‌ی عود ۴ تصویرشامل ۱ تشبیه، ۲ تشخیص و ۱ تمثیل ساخته شده است:

*صورتی از عود هندی؛ مشبهٌ‌به زلف معشوق از جهت خوشبویی:
ز بس پیچ و چین تاب و خم، زلف دلبر

آگاهی اجتماعی
مهارتهای اجتماعی
شکل(۱-۱): چاچوب نظری پژوهش برگرفته از مدل دانیل گلمن^[۱۷] ۲۰۰۷
۱-۷) روش پژوهش:
پژوهش حاضر به لحاظ موضوع از نوع پژوهشهای توصیفی- همبستگی، از دید هدف کاربردی و نوع روش پیمایشی انجام گرفته است. بر اساس جمعآوری داده ها، پژوهش از نوع بررسی مقطعی میباشد و از منظر نوع ارتباط بین متغیرها مطالعه به شیوهی تطبیقی انجام گرفته است.
۱-۸) قلمرو پژوهش:
حوزه و محدوده پژوهش معمولاً در سه بعد زمانی، مکانی و موضوعی مورد اشاره قرار میگیرد. در پژوهش حاضر نیز به ترتیب زیر قلمروهای سهگانه معرفی و تبیین شدهاند:
۱-۸-۱) قلمرو زمانی:
به لحاظ زمانی پژوهش حاضر در یک محدوده زمانی چهارماهه اول سال ۱۳۹۳ انجام گرفته است.
۱-۸-۲) قلمرو مکانی:
قلمرو مکانی پژوهش عبارت است از سازمان امور مالیاتی در سطح شهر کرمانشاه که در آنها مبادرت به توزیع پرسشنامه شده است.
۱-۸-۳) قلمرو موضوعی:
از دید مفهومی نیز پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین هوش احتماعی کارکنان و رضایت مشتریان پرداخته است.
۱-۹) نام بهرهوران پژوهش:
سازمان امور مالیاتی کرمانشاه که از نتایج اجرایی این پژوهش بهصورت کاربردی استفاده نمایند. لازم به ذکر است که سازمانهایی که در استراتژیهای خود توجه به تعهد کارکنان را لحاظ کردهاند در صورت نیاز میتوانند این پژوهش را مورد استفاده قرار دهند.
۱-۱۰) تعاریف مفهومی پژوهش:
۱-۱۰-۱) هوش اجتماعی:
هوش اجتماعی ابعاد شخصی عاطفی و اجتماعی و حیاتی هوش را مخاطب قرار میدهد، که بیشتر جنبه های شناختی هستند، که در عملکرد روزانه مؤثر است. بر این اساس میتوان تعاریف متفاوتی برای آن بیان نمود؛ از جمله: تعریف هوش اجتماعی درباره یک طبقه کلی صحبت میشود، یعنی ظرفیت انسان برای درک آنچه که در دنیا رخ میدهد و پاسخ به آن به شیوه مؤثر شخصی و اجتماعی است(لیور گود^[۱۸]،۲۰۰۹). کوپرز و وایبر^[۱۹](۲۰۰۶)، هوش اجتماعی عبارت است از خوب برخورد کردن با دیگران و بهدست آوردن همکاری آنها میباشد که این هوش شامل آگاهی موقعیتها و سیستم رفتار اجتماعی است که آن-ها را کنترل میکند و یک دانش از سبکهای تعامل و استراتژیهایی است که میتواند به یک شخص در به انجام رساندن اهدافش در برخورد با دیگران کمک کند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

هوش اجتماعی عبارت است از هوش بین فردی یا هوش اجتماعی یعنی مهارت اجتماعی که برای حفظ ارتباطات نزدیک در دوستیها، ازدواج یا ارتباط شغلی، اساسی است(دانیل گلمن،۲۰۰۷).
۱-۱۰-۲) رضایت مشتری:
طبق تعریف بلانچارد و گالووی؛ رضایت مشتری در نتیجه ادراک مشتری طی یک معامله با رابطه ارزشی است، بهطوری که قیمت مساوی است با نسبت کیفیت خدمات انجام شده به قیمت و هزینه های مشتری میباشد.
رضایت مشتری یک نتیجه است که از مقایسه پیش از خرید مشتری از عملکرد مورد انتظار با عملکرد واقعی ادراک شده و هزینهای که پرداخت میشود، بهدست میآید(اندرسون و همکاران^[۲۰]،۲۰۰۰).
۱-۱۱) تعاریف عملیاتی:
۱-۱۱-۱) هوش اجتماعی:
در این پژوهش منظور از هوش اجتماعی نمرهای از شایستگی اجتماعی شامل پردازش اطلاعات اجتماعی، مهارتهای اجتماعی و آگاهی اجتماعی است که فرد در آزمون سیلورا و مارتین و یوسن و داهل استفاده شده است، در پرسشنامه کسب کند.
پردازش اطلاعات اجتماعی؛ یعنی توانایی برای درک و فهم و پیشبینی رفتار و احساسات دیگران، پردازش راهی برای پیوند منفعلانه با ارتباط است.
آگاهی اجتماعی، درک مناسب از نگرانیها و احساسات سایرین از ارکان موفقیت در فعالیتهای اجتماعی است. حساسیت به دیگران برای کسب عملکرد موفقیت در فعالیت اجتماعی است(لطفی وهمکاران،۱۳۸۷).
مهارتهای اجتماعی؛ کارایی مهارتهای اجتماعی به توانایی فرد جهت نفوذ بر هیجانات فرد دیگر بستگی دارد. مهارت-های اجتماعی بر مدیریت روابط نفوذ ارتباطات مدیریت، تعارض رهبری، همکاری گروهی و تشریک مساعی تأثیر بسزایی دارد(حاجیزاده و فیاضی،۱۳۸۷).
۱-۱۱-۲) رضایت مشتری:
جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد، برگرفته از مقاله موکش کومار در سال ۲۰۰۹، میباشد. در پرسشنامه بکارگرفته شده برای اندازه گیری متغیرهای مورد بررسی به ترتیب متغیر ظاهر سؤالات (۵-۶-۸-۹-۱۰-۱۱-۱۷-۲۷)؛ قابلیت اطمینان سؤالات (۱۸-۱۹-۲۰-۲۱-۲۲-۲۵)؛ خاطرجمع بودن سؤالات (۱-۲-۴-۲۴-۲۶)؛ همدلی سؤالت (۷-۱۳-۲۳) که از طیف لیکرت استفاده شده است.
فصل دوم
ادبیات
و
پیشینه پژوهش
۲-۱) مقدمه:
این فصل با توجه به موضوع پژوهش و با هدف حمایت نظری از فرضیه ها در ۵ قسمت تنظیم شده است.
با توجه به اینکه پژوهش حاضر درصدد است به بررسی رابطه بین هوش اجتماعی و رضایت مشتریان(مؤدیان) در سازمان امور مالیاتی در شهر کرمانشاه بپردازد؛ لذا در بخش اول این فصل، تعاریف هوش اجتماعی مورد بررسی قرار میگیرد.
در بخش دوم فصل، رضایت مشتری مورد نقد و بررسی قرار میگیرد.
در بخش سوم میکوشیم بررسی پژهشهای صورت گرفته را تشریح کنیم و پیشینه پژوهش تجربی پژوهش برای تشریح بررسی رابطه بین هوش اجتماعی و رضایت مشتریان از دید انواع تحقیقات انجام شده در خارج از کشور و داخل کشور مورد بررسی قرار میگیرد.
در قسمت پایانی به تشریح کامل مدل مفهومی پژوهش پرداخته شده است.
۲-۲) تعاریف:
۲-۲-۱) هوش گاردنر:
هوش به معنای توان بیولوژیکی برای تحلیل انواع خاصی از اطلاعات به روشهایی خاص است(گاردنر،۲۰۰۲). طبق اظهار نظر مایر(۲۰۰۰) هوش به توانایی استدلال انتزاعی^[۲۱] و محاسبات ذهنی گفته میشود که طبق قواعد خاصی انجام میگیرد.
۲-۲-۲) استرنبرگ^[۲۲]:
با در نظر گرفتن دیدگاهی متفاوت، بر جنبه های بیولوژیکی و تکاملی تأکید میکند و اظهار میدارد که هوش به معنای توانایی های ذهنی لازم برای تطابق، گزینش و شکلدهی در هر زمینه محیطی است و موجب انعطافپذیری و حل مسأله در موقعیتهای چالشی میشود. گاردنر هوش را بهصورت مجموعهای از تواناییها تعریف میکند که برای حل مسأله و ایجاد نتایج ارزشمند در یک فرهنگ یا جامعه خاص بهکار گرفته میشوند. با در نظر گرفتن این موضوع، هوش طیف وسیعی از مهارتها و تواناییها را در بر میگیرد، که در زمینه های اجتماعی- تاریخی مختلف به شکل-های متفاوتی بهکار گرفته شده و دارای ارزش میباشند. اساساً هوش از جمله مواردی است که بسیار مورد توجه روانشناسان بوده و در طول تارخچه روانشناسی تلاش بر این بوده که ماهیت هوش، انواع آن و تغییرپذیری آن مورد بررسی قرار گیرد.وقتی درباره هوش صحبت میشود؛ ویژگیهایی چون یادگیری سریع و زیاد، محاسبات دقیق و فوری و راهحلهای جدید به ذهن خطور میکند(الفنبین ایمونز^[۲۳]،۲۰۰۶).
۲-۳) تعاریف متعدد از هوش:
به طور کلی تعریف متعددی از هوش صورت گرفته است و بر این اساس طبقات مختلفی از انواع هوش نیز مطرح شده است. اسپیرمن، ترستون، اشترن برگ و گاردنر افرادی هستند که انواعی از هوش را بر اساس تعاریفی که از آن ارائه کرده، ساختهاند. در مورد مفهوم هوش، روانشناسان آنرا به دو گروه تقسیم کردهاند: گروه اول بر این اعتقادند که هوش، از یک استعداد کلی و واحد تشکیل میشود. اما گروه دوم معتقدند انواع هوش
وجود دارد. آنچه تعریف دقیق از از هوش را دچار مناقشه میکند آن است که هوش یک مفهوم انتزاعی است و در واقع هیچگونه پایه محسوس، عینی و فیزیکی ندارد. هوش، یک برچسب کلی برای گروهی از فرآیندهاست که از رفتارها و پاسخهای آشکار افراد استنباط میشوداز نظر فیزیولوژیکی، هوش پدیدهای است که در اثر فعالیت یاختههای قشر خارجی مغز(کورتکس) آشکار میگردد و از نظر روانی نقش انطباق و سازگاری موجود زنده با شرایط محیطی و زیستی را برعهده دارد(گنجی،حمزه،۱۳۸۶،ص۲۴).
به عقیده تراستون^[۲۴]، هوش از هفت استعداد ذهنی بنیادی و مستقل از یکدیگر تشکیل میشود که از بدین قرارند: کلامی، سیالی کلامی، استعداد عددی، استعداد تجسم فضایی، حافظه تداعی، سرعت ادراک و استدلال. گیلفورد^[۲۵] این تعداد را افزایش داده و اظهار داشت: هوش دستکم از ۱۲۰ عامل تشکیل میشود.
دیویس و کسلر^[۲۶] (۱۹۹۶)، از معروفترین کسانی است که تعریف نافذی از هوش ارائه نموده است از نظر وی هوش عبارت است از توانایی کلی و جامع در فرد که باعث تفکر منطقی، فعالیت هدفمند و سازگاری با محیط میشود. در نظر وی هوش یک توانایی جامع است؛ یعنی مرکب از عناصر یا اجزایی که به طور کامل مستقل از هم نیستند و نشانه هوشمندی فرد آن است که میتواند بصورت منطقی بیندیشد و اعمال برخاسته از هوش او اعمالی هدفدار هستند و توانایی هوش به فرد این امکان را میدهد که خود را با شرایط محیط انطباق دهد(عظیمی، ۱۳۹۰).
آلفرد بینه^[۲۷]، هوش را توجه به توانایی یا استعداد کسب شناختهای تازه و سپس تراکم شناختهها در طول زندگی(یعنی کاربرد شناخت-های قبلی در حل مسائل)؛ بدین صورت تعریف میکند: مجموع استعدادهایی که با آنها شناخت پیدا میکنیم، شناختها را به یاد میسپاریم و عناصر تشکیل دهنده فرهنگ را بهکار میبریم تا مسائل روزانه را حل کنیم و با محیط ثابت و در حال تغییر سازگار شویم(عظیمی، ۱۳۹۰).

۳-۹-۲- پایایی ابزار اندازه گیری ۸۸
فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده‌ها
۴-۱- مقدمه ۹۱
۴-۲- ویژگی جمعیت شناختی پاسخ دهندگان ۹۲
۴-۳-آزمون اهمیت عوامل موفقیت مدیریت دانش در سازمان‌های دانش محور ۹۴
۴-۴-آزمون توانایی سنجش عوامل موفقیت مدیریت دانش توسط شاخص‌ها ۹۹
۴-۵- مطالعه موردی ۱۱۳
۴-۵-۱- معرفی ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ۱۱۳
۴-۵-۲- ضرورت به کار گیری مدیریت دانش در ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ۱۱۵
۴-۵-۳- آمادگی برای مدیریت دانش ۱۱۷

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۴-۵-۴-ارزیابی آمادگی مدیریت دانش در ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ۱۱۸
فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات
۵-۱-مقدمه ۱۴۲
۵-۲-خلاصه فصل‌های پیشین ۱۴۳
۵-۳-نتایج و یافته‌های تحقیق ۱۴۶
۵-۴-چارچوب نهایی شده در این تحقیق ۱۵۱
۵-۵- مقایسه نتایج پژوهش با تحقیقات قبلی ۱۵۳
۵-۶- پیشنهادات مستخرج از پایان نامه ۱۵۶
۵-۷- پیشنهاداتی برای پژوهش‌های آینده ۱۵۹
فهرست منابع ۱۶۱
پیوست‌ها ۱۷۳

جدول ۲-۱- انواع دانش ………………………………………………………………………………………………………………………۲۱
جدول ۲- ۲‏- رویکردهای فرایندی و تعاملی در مدیریت دانش …………………………………………………………۲۹
جدول ۲- ۳- مروری بر سایر چارچوب‏های مدیریت دانش ………………………………………………………………..۳۴
جدول ۲- ۴- عوامل حیاتی موفقیت مدیریت دانش مستخرج از ادبیات موضوع ……………………………….۵۵
جدول ۲-۵- عوامل حیاتی موفقیت مدیریت دانش در سازمان‌های دانش محور مستخرج از ادبیات…۶۲
جدول ۳- ۱ - عوامل و شاخص‌های موفقیت مدیریت دانش در سازمان‌های دانش محور ………………..۷۴
جدول ۳- ۲ - آزمون آلفای کرونباخ ……………………………………………………………………………………………………..۸۹
جدول ۴-۱- ویژگی‌های جمعیت شناختی خبرگان پاسخگو به پرسشنامه اول ……………………………………۹۳
جدول ۴-۲- اطلاعات قسمت اول پرسشنامه اول (اهمیت عوامل) …………………………………………………….۹۵
جدول ۴- ۳- آزمون دو جمله‌ای قسمت اول پرسشنامه اول (اهمیت عوامل) ……………………………………۹۶
جدول ۴- ۴- رتبه بندی و تعیین میزان اهمیت عوامل بر مبنای آزمون فریدمن ……………………………..۹۸
جدول ۴- ۵- توانایی سنجش شاخص‌ها برای عامل پشتیبانی و تعهد مدیریت عالی ……………………..۱۰۰
جدول ۴-۶ -توانایی سنجش شاخص‌ها برای عامل ساختار و زیرساخت‌های سازمانی ……………………۱۰۱
جدول ۴-۷-توانایی شاخص‌ها برای سنجش عامل توسعه سرمایه انسانی و اجتماعی …………………….۱۰۳
جدول ۴-۸ -توانایی شاخص‌ها برای سنجش عامل فرهنگ سازمانی ………………………………………………۱۰۴
جدول ۴-۹-توانایی شاخص‌ها برای سنجش عامل الگوبرداری و اندازه گیری عملکرد ……………………….۱۰۶

عرصه درونی همدلانه
(empathetic insideness)

مشارکت عاطفی و همدلانه در یک مکان که مستلزم تلاش آگاهانه جهت ادراک و شناخت عمیق مکان، اشتیاق برای پذیرش معانی یک مکان، علاقه و توجه صمیمانه و صادقانه به مکان، دانستن و احترام به نمادهایش و همذات­پنداری با مکان می­باشد

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

(یکی از جنبه­ های مهم بررسی مکان به روش پدیدارشناسانه است، مانند تجربه مکانی مقدس)

عرصه درونی وجودی
(existential insidense)

تجربه مکان بدون تفکر خودآگاهانه و از پیش سنجیده شده اما لبریز از معانی، حس آشنا بودن و تعلق به مکان، عمیق­ترین نوع تجربه مکان
(مانند تجربه افرادی که در خانه، زادگاه یا محلشان هستند)

(منبع: برگرفته از کتاب مکان و بی­مکانی، رلف،۱۳۸۹ و پدیدارشناسی مکان، پرتوی،۱۳۸۷)
۲-۱-۲-۲ حس­مکان^[۷]
اصطلاح حس­مکان از ترکیب دو واژه حس و مکان تشکیل شده است. واژه حس در فرهنگ لغات آکسفورد سه معنای اصلی دارد: نخست، یکی از حواس پنجگانه. دوم، احساس، عاطفه و محبت که در روانشناسی به درک تصویر ذهنی گفته می­ شود، یعنی قضاوتی که بعد از ادراک معنای شیء نسبت به خود شیء در فرد به وجود می ­آید که می ­تواند خوب، جالب و یابد باشد. سوم، توانایی در قضاوت درباره یک چیز انتزاعی(مانند: معنای حس در اصطلاح حس جهت­یابی که به مفهوم توانایی یک فرد در پیدا کردن مسیر یا توانایی مسیر در نشان دادن خود به انسان است) و در نهایت حس به معنای شناخت تام یا کلی یک شیء توسط انسان می­باشد. اما واژه حس در این اصطلاح بیش­تر به مفهوم عاطفه، محبت و تجربه کلی مکان یا توانایی مکان در ایجاد حس خاص یا تعلق در افراد است(فلاحت،۶۰:۱۳۸۵).
مکان نیز یکی از مفاهیمی است که در علوم و رشته­ های گوناگون با قرائت­های مختلف به کار برده می­ شود. “مکان بخشی از فضاست که به وسیله شخص یا چیزی اشغال شده و دارای بار معنایی و ارزشی است. اگر فضا امکان وقوع حرکت را می­دهد، مکان درنگی پدید می ­آورد. هویت یک مکان، آمیزه­ای خاص از روابط اجتماعی است و بدین خاطر همواره بدون ثبات، مجادله­ای و چندگانه می­ شود"(شعله،۱۹:۱۳۸۵). مکان­ها اهداف یا کانون­هایی هستند که حوادث و رویدادهای معنی­دار هستی خود را در آنها تجربه می­کنیم و در عین حال نقاط عزیمتی هستند که از طریق آنها به جهت­یابی در محیط نایل می­شویم و در آن دخل و تصرف می­کنیم(پرتوی،۷۱:۱۳۸۷).
حس­مکان بیانگر این است که مردم هنگام حضور در فضا چیزی فراتر از خصوصیات کالبدی و حسی را درک می­ کنند و می­توانند به روح مکان دست یابند. مفهوم حس­مکان، ماهیت مکان را مشخص می­ کند و در مکان­هایی یافت می­ شود که دارای کاراکتری مشخص و متمایز هستند (پرتوی، ۱۲۲:۱۳۸۷). حس­مکان، به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم و بیش آگاهانه آنها از محیط خود است که شخص را در ارتباطی درونی با محیط قرار می­دهد، به طوری که فهم و احساسات فرد با زمینه معنایی محیط پیوند خورده و یکپارچه می­ شود، این حس عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد خاص می­گردد. حس­مکان علاوه بر اینکه موجب احساس راحتی از یک محیط می­ شود، از مفاهیم فرهنگی مورد نظر مردم، روابط اجتماعی و فرهنگی جامعه در یک مکان مشخص حمایت کرده و باعث یادآوری تجارب گذشته و دست­یابی به هویت برای افراد می­ شود(فلاحت،۵۷:۱۳۸۵). در بیان مفهوم حس مکان، باید به این اصل توجه داشت که حس­مکان یک مفهوم عام است که بر پایه­ آن حس تعلق به مکان به عنوان یک مفهوم خاص شکل می­گیرد، بنابراین حس مکان زمینه­ ساز تعریف و شکل­ گیری حس تعلق به مکان است و بستری مناسب را برای آن فراهم می ­آورد.
حس­مکان بدین معناست که مردم تجربیاتی ورای خصوصیات فیزیکی مکان، که از طریق حس­های پنجگانه قابل حصول است، داشته باشند و نوعی حس تعلق به روح مکان پیدا کنند (Carmona,2003:91). ارزش­های فردی و جمعی بر چگونگی حس­مکان تاثیر می­گذارند و حس مکان نیز بر ارزش­ها، نگرش­ها و رفتار فردی و اجتماعی افراد در مکان مؤثر است و افراد معمولاً در فعالیت­های اجتماعی با توجه به چگونگی حس­مکان­شان شرکت می­ کنند(Canter,1971:17).
حس­مکان اشاره به رابطه فرد با محیط، و رابطه حسی بین فرد و مکان دارد و مفهومی است که جنبه­ های نمادی و احساسی را دربرمی­گیرد(Eisenhauer et al,2000:421-­۴۴۱). حس­مکان وابستگی­ها و تعلقات یک فرد یا گروه از محیط زندگی­شان را دربرمی­گیرد (Stedman,2002:561-581) و نیز شرح و توصیفی از فضای اطراف یک مکان و کیفیتی از محیط و امکان جذب به وسیله­ یک حس ناشناخته که باعث بازگشت افراد به آن مکان می­گردد را شامل می­ شود(Billing,2005:117-139). به عبارتی حس­مکان یک ساختار چند بُعدی است که اعتقادات، هیجانات و روابط مشترک از رفتارها را در یک جایگاه جغرافیایی خاص نشان می­دهد (Bradley & Stedman,2006:316-327).
حس­مکان حاصل ارتباط درونی انسان، تصورات ذهنی و ویژگی­های محیطی است. این مفهوم از یک سو ریشه در تجربه ­های ذهنی(مانند خاطره، سنت، تاریخ، فرهنگ و اجتماع) دارد و از سوی دیگر متاثر از زمینه ­های بیرونی و عینی در محیط(مانند منظره، بو وصدا) است که باعث تداعی­های مختلف از یک مکان می­ شود. بنابراین حس مکان مفهومی کلی و پیچیده از احساسات و دلبستگی انسان نسبت به محیط است که در اثر انطباق و استفاده انسان از مکان به وجود می ­آید، به این معنا که حس­مکان امری از پیش تعیین شده نبوده بلکه از تعامل انسان با مکان در زندگی روزمره ایجاد می­ شود. به این ترتیب فرد به مکانی که در آن زندگی می­ کند مجموعه ­ای از پیش تصورات دریافت شده قبلی را می­دهد، این پیش تصورات چگونگی پاسخ او به محیط را شکل می­ دهند. در بعضی مواقع فرد به مکانی که با این پیش تصورات شکل گرفته، در طول زمان شکل جدیدی می­دهد. به همین دلیل یکی از اصلی­ترین اهداف برنامه­ ریزی شهری نیز، ایجاد حس دلبستگی در افراد است، که همراه با احساسات و ادراکاتی است که مردم از طریق تجربه یک مکان به دست می­آورند (Carmona et al,2003:13-36).
حس­مکان در شدت­های متفاوتی بسته به فرد، سابقه و تجربه خود در مکان رخ می­دهد. هیچ دو نفری دارای دریافت­هایی مشابه، ارزش­هایی مشابه و احساسات مشابهی در مورد یک مکان در فضا و زمان نیستند(Norton & Hannon,1997). شدت حس­مکان فرد در نگرش­ها و رفتار فرد منعکس می­ شود. اینکه چگونه با آن مکان شناخته می­ شود، چه قدر به آن وابسته است و همچنین سطح تعهد و احساسات وی نسبت به مکان چه قدر است(Kaltenborn,1998). هر چه حس فرد از مکان قوی­تر باشد، اتصال وی به مکان نیز - بدانگونه که احساس می­ کند - بیش­تر خواهد بود.
به منظور درک بهتر مفهوم حس­مکان می­توان از مدل جان پانتر^[۸] کمک گرفت، وی سه مؤلفه را در خلق حس­مکان دخیل می­داند. مدل “حس­مکان” جان پانتر را که بر سه گانه بودن مؤلفه­ های دخیل در خلق حس­مکان دلالت دارد، می­توان از روایت­های فرعی مدل کانتر دانست، بر اساس مدل جان پانتر سه مؤلفه “محیط کالبدی"، “فعالیت” و “معنا” در خلق حس­مکان دخیل هستند که به نحو قابل ملاحظه­ای با سه مؤلفه پیشنهادی کانتر یعنی “محیط کالبدی"، “فعالیت” و “تصور ذهنی” تشابه دارند(گلکار،۵۲:۱۳۸۰-۵۱).
شکل ۲- ۲ مدل پانتر برای حس­مکان(ماخذ: Carmona & Tiesdell,2003: 99)
۳-۱-۲-۲ حس تعلق
یکی از علاقه ­مندی­های فراگیر در انسان­ها برقرار کردن و حفظ ارتباط با دیگران، نهادهای اجتماعی و خویشتن است. تعلق یکی از اجزای اتصال خویشتنِ فرد به بافت مردم، مکان­ها و اشیای پیرامون است(Hagerty et al,1992:172).
هرم نیازهای انسانی آبراهام مازلو^[۹] که بنا به گفته جان لنگ^[۱۰] در جهت تشریح “نیروهای داخلی"- زیست­شناختی، خودآگاه و ناخودآگاه- و گونه­ های نیازها از بنیادی­ترین تا عالی­ترین شکل آنهاست، در سال ۱۹۵۴ ارائه شد. مازلو در این دسته­بندی، نیازها را از قوی­ترین تا ضعیف­ترینشان به ترتیب در شش دسته نیازهای فیزیولوژیک، نیازهای ایمنی، نیازهای تعلق و دوست داشتن، نیاز به حرمت، نیاز به خودشکوفائی و نیازهای شناختی و زیباشناختی ارائه کرده است. مازلو نیازهای انسانی را در دو گروه نیازهای اساسی یا اولیه و نیازهای برتر یا عالیه دسته­بندی می­نماید. بر اساس این دسته بندی، نیازهای اساسی و اولیه انسان به ترتیب شامل: نیازهای جسمانی، نیازهای ایمنی و امنیت، نیاز به تعلق، نیاز به احترام و نیازهای برتر شامل: نیاز خودشکوفایی، نیاز به شناخت و زیبایی می­باشد. بنابراین مازلو حس تعلق را به عنوان یکی از نیازهای اساسی انسان شناسایی کرده و در رده سوم نیازمندی­های انسانی جای داده است(لنگ،۹۶:۱۳۸۶).
تحقق این سلسله مراتب نیازها از جمله نیازهای تعلق و دوست داشتن بدون شناخت جایگاه آدمی در هستی امکان پذیر نمی ­باشد، یعنی انسان با شناخت خود، نیازهای خود و ایجاد مکانی مناسب جهت اقناع این نیازها به خودشکوفایی می­رسد. وقوف و آگاهی کامل به انواع نیازها و تامین سلسله مراتب نیازها، هر کدام مستلزم بستر و مکان خاص خود می­باشد، از طرفی کمبود شایستگی­های محیط منجر به فقدان مشارکت، شخصیت­زدایی، از دست دادن شایستگی­های فردی و در نهایت عدم خود شکوفایی می­گردد(Goffman,1963:65).
هگرتی^[۱۱] و دیگران حس تعلق را تجربه مشارکت فردی در یک سیستم یا محیط که به واسطه آن فرد خود را جزئی جدایی­ناپذیر از سیستم و محیط بداند تعریف کرده ­اند. این سیستم می ­تواند یک رابطه و یا یک نهاد باشد و یک محیط می ­تواند محیطی طبیعی یا فرهنگی باشد. دو بعد شناسایی شده حس تعلق بنابر تعریف ارائه شده آنها عبارتند از مشارکت ارزشمند و تناسب یا سازگاری.
بعد اول اشاره به تجربه حس ارزشمند بودن، مورد نیاز بودن و مقبول بودن دارد و بعد دوم نیز دلالت به تجربه تجانس و متناسب بودن با مردم، گروه­ ها و محیط­های دیگر از طریق به اشتراک گذاشتن ویژگی­های مکمل یکدیگر دارد(Hagerty et al,1992:175).
حس تعلق به عنوان یکی از نیازهای اساسی انسان و یکی از اجزای تعاملات انسانی اهمیت ویژه­ای برای افراد، خانواده­ها و اجتماع دارد. هگرتی و دیگران، پس از بررسی تعاریف موجود از حس تعلق، مدل ویژه­ای را برای بیان مفهوم حس تعلق ارائه کرده ­اند.
شکل ۳- ۲ مدل ­حس ­تعلق(ماخذ: Hagerty et al:1992)
بر اساس این مدل، حس تعلق تجربه­ای روانشناختی می­باشد که متشکل از اجزای ادراکی و احساسی، در ارتباط با رفتارهای پیوند­دهنده و عملکردهای روانشناختی و اجتماعی است. آنها عوامل سازنده و سوابق مورد نیاز برای ایجاد حس تعلق را انرژی برای مشارکت، وجود تمایل برای مشارکت معنی­دار و وجود مشخصه­های مشابه یا مکمل بر شمرده­اند و معتقدند پیش از شکل­ گیری حس تعلق وجود این سوابق در افراد الزامی است. این پیش­نیازها در مطالعاتِ کمبود حس تعلق و اتخاذ تصمیمات بعدی برای حل این معضل عواملی کلیدی به شمار می­روند (Hagerty et al,1992:175). آنها همچنین از ۱) مشارکت روانشناختی، اجتماعی، معنوی و یا فیزیکی ۲) اختصاص معنا به این مشارکت و ۳) ایجاد و استحکام بخشی زیربنای اصلی پاسخ­های احساسی، ادراکی و رفتاری به عنوان نتایج شکل­ گیری این حس در افراد یاد کرده ­اند.
علاوه بر هگرتی و دیگران، مؤسسه مطالعاتی یونگ^[۱۲] سه سطح از تعلق خاطر که می ­تواند در فرد شکل بگیرد را شناسایی کرده است: فردی، جمعی و ملی. در سطح فردی حس تعلق به خانواده؛ در سطح جمعی حس تعلق به شبکه ­های گسترده­تر اجتماعی نظیر محلِ زندگی, محلِ کار, باشگاه و کلوپی که فرد در آن عضویت دارد, سبک زندگی، قومیت؛ و در نهایت در سطح ملی حس تعلق به ارزش­های مشترک و هویت ملی مطرح می­ شود. در این مدل حس تعلق در سه سطح خرد, میانی و کلان مشاهده می­ شود.
شکل ۴- ۲ سطوح مختلف حس­تعلق(ماخذ:Young Foundation,2008)
ملی:
هویت ملی
ارزش های مشترک ملی
جمعی:
شبکه های گسترده تر
محله- جایی که اهل آن هستیم
هویت کاری و حرفه ای
نهادهای مذهبی
عضویت در باشگاه های ورزشی و…
ارزش ها و انتخاب های سبک زندگی
طبقه اجتماعی- اقتصادی
قومیت
نهادها
فردی:
تعلق فردی به عنوان هویت فردی
خانواده و جایی که افراد اهل آنجا هستند

افرادی که بدن­هایی چاق دارند و اصطلاحاً بدن آن­ها استعداد چربی گیری (چرب شدن) را دارد و از نظر میزان چربی در شرایط مطلوبی قرار ندارند (چربی زیادی دارند)، میل اشتیاق زیادی به خوردن غذا نشان می­ دهند و اصولاً در طول روز گرسنه هستند.
هیکل بدنی چاق فربه (خپل) دارند، ساختار بدنی‌شان به‌طور مشخص در اطراف دستگاه گوارش توسعه می‌­یابد و شکم‌‌محور است. این افراد معمولا دارای دور کمر پهن و شانه‌­های کم‌عرض هستند، چربی فراوان سرتاسر بدنشان را فرا می­‌گیرد و امعا و احشای رشد یافته­ای دارند. دست­ها و پا­های کوتاه دارند و عریض بودن از دید از پهلو و متابولیسم پایین از سایر مشخصات فیزیکی آن­هاست.
بدن­های لخت، دارای عضلات شل، عضلات کم رشد، استخوان­بندی پهن، وجود مقدار زیادی چربی در سراسر بدن ازجمله بازو وران­ها. فرم بدنی گرد، معمولا گرد و قلمبه بوده و چاق­اند. لگن پهن و شانه­های باریک که باعث می­ شود بدن مانند گلابی بشود.
دارای سیستم گوارش بیش از حد پرورش داده شده هستند. متابولیسم کم سرعت، در کم کردن وزن خود معمولا با مشکل مواجه می­شوند. وزن معمولا به سرعت و به آسانی افزایش پیدا می­ کند.
پس از شلدون افرادی چون پارنل، هیث و کارتر طبقه بندی­های دیگری را برای تیپ بدن آوردند. از روش شلدون به علاوه کار هیث مربوط به سال ۱۹۶۴ یک روش استخراج شد که توسط هیث و کارتر در سال ۱۶۹۷ ساخته شد. این روش به نوعی متاثر از ایده پارنل بود.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳.۱.۳.۲. سوماتوتایپ هیث- کارتر
سوماتوتایپ یک روش توصیف کمی از ارائه تطبیق ریخت شناسی انسان است که این شامل نمره دهی سه ارزشی است.
در سوماتوتایپ آنتروپومتریک نمره دهی به همراه مشاهده دیداری آزمودنی یا عکس آن. ترجیحا یکی از روبرو، یکی از پشت، با کمترین لباس. نمره دهی سوماتوتایپ، فتوسکوپیک نامیده می­ شود. اگر محقق نتواند یک اندازه گیری فتوسکوپیک داشته باشد، می ­تواند از یک اندازه گیری آنتروپومتریک ترکیبی بهره جوید. بهترین حالت این است که از ترکیبی از دو روش سوماتوتایپ آنتروپومتریک و فتوسکوپیک استفاده شود. هر مولفه به دست آمده یک توصیف گر تجربی از ویژگی ساختمان بدن است. نمره دهی به صورت تئوریک از صفر شروع می­ شود و محدودیت بالایی ندارد. در آزمایش­ها نمره بیشتر از هفت بی نهایت زیاد است.
آندرومورفی: جزیی که آندرومورفی نامیده می­ شود توصیف کننده شواهد مرتبط با چاقی بدن است. صرف نظر از کجایی و چگونگی توزیع آن. آندرومورفی همچنین جنبه­ های فیزیکی مشابهت را توصیف می­ کند مثل دور بدن، حجم مرتبط با حفره شکمی و غیره.
مزومورفی: دومین جزء که مزومورفی نامیده می­ شود رشد عضلانی اسکلتی بدن را توصیف
می­ کند. مزومورفی همچنین متغیر­های فیزیکی مثل تنومندی اشکال بدن از لحاظ عضله یا استخوان، حجم مرتبط با حفره سینه­ای و توده عضلانی را توصیف می­ کند.
اکتومورفی: سومین جزء که اکتومورفی نامیده می­ شود، لاغری بدن را توصیف می­ کند. اکتومورفی همچنین توصیف­گر متغیر­های فیزیکی مثل باریک بودن بدن یا ظرافت اندام­ها در غیاب هر توده­ای از نوع عضله، چربی یا دیگر بافت­هاست.
۱.۳.۱.۳.۲. روش اندازه گیری هیث- کارتر
یک اندازه گیری واقعی و عینی و ترکیبی از هر دو شیوه­ نمایش عکس و تن سنجی برای تخمین گونه پیکری می­باشد که به ویژه در تحقیقات پزشکی مورد استفاده قرار می­گیرد. در این روش عدد یک نماینده­ی کمترین و عدد ۱۲ در مورد جزء اندومورفی و عدد ۹ برای اجزاء مزو مورفی و اکتومورفی بیانگر بیشترین ویژگی مربوطه می­باشد، بنابر این این روش دارای یک نمره­ی سه رقمی است که اولین رقم از سمت چپ نماینده­ی چاقی، دومین رقم نماینده­ی عضلانی بودن و رقم سوم نشان دهنده لاغری است. برای مثال فردی با نمره­ی ۳۷۱ (عضلانی غالب) و یا فردی با نمره­ی ۹۴۱ (چاقی غالب) است.
۲.۳.۲. پارامتر­های آنتروپومتریکی
آنتروپومتری کلمه یونانی است که از دو واژه Anthropo به معنی انسان (گونه انسان) و metry به معنی سنجش، تشکیل شده است. به طور کلی اندازه گیری ابعاد بدن در دو وضعیت صورت می­گیرد:
۱- وضعیت ساکن^[۷] (ثابت)
۲- وضعیت متحرک^[۸]
در وضعیت ثابت اندازه گیری بدن در حالتی صورت می­گیرد که بدن هیچ گونه حرکتی نداشته باشد. و این اندازه گیری را اصطلاحا آنتروپومتری استاتیک می­گویند. در وضعیت متحرک، اندازه گیری ابعاد بدن در حالت حرکت می­باشد، صورت خواهد گرفت. به این اندازه گیری آنتروپومتری دینامیک گفته می­ شود. به طور کلی آنتروپومتری شامل اندازه گیری اندازه­ های مختلفی از طول بدن، وزن و حجم اندام­ها، فضای حرکتی و زوایای حرکتی هریک از این اندازه­ها بوده و در نهایت تهیه آمار و اطلاعات منتج از آن در تعیین شکل و اندازه ابزار و وسایلی است که در محیط کار مورد استفاده این افراد قرار می­گیرد (روبرتو، ۲۰۰۸).
به طور کلی آنتروپومتری در دو زمینه کاربرد دارد:
۱- برای تطبیق و تناسب ماشین با انسان در جهت راحتی و افزایش راندمان کاربر؛
۲- جهت استاندارد سازی وسایل و تجهیزات مورد استفاده برای یک فرد یا کل جامعه.
در این زمینه علاوه بر ابعاد بدن، نوع وسایل مورد استفاده، جنس، نژاد، ساختار بدنی
(ورزشکار، چاق، لاغر)، نوع شغل، رژیم غذایی، وضعیت سلامتی، وضعیت بدن یا پوسچر، زمان (ابتدای روز، پایان روز)، تغییرات ارادی (مثل منقبض کردن عضله)، لباس و تجهیزات فردی مورد توجه قرار می­گیرد، که البته مهم­ترین آن­ها سن، جنس و تفاوت­های نژادی می­باشد. طراحی از دیدگاه آنتروپومتری شامل انطباق و هماهنگی و ابعاد و اندازه­ های بدن با ابعاد و اندازه­ های محل کار یا ابزار وسیله مورد استفاده است. آنتروپومتری در واقع بخشی از دانش ارگونومی و شاخه­ای از فیزیکال آنتروپومتری است که موضوع آن سنجش و اندازه گیری ابعاد و اندازه­ های ظاهری قسمت­ های مختلف بدن انسان است. چون دانستن ابعاد و اندازه­ های اعضای مختلف بدن برای طراحی ارگونومیکی بسیاری از وسایل زندگی ضروری است. دانش آنتروپومتری نیز با اندازه گیری و ارائه اندازه­ های مختلف بدن (مانند طول دست، عرض شانه، کتف­ها و. . . ) و تعیین میدان حرکتی با محدوده حرکت آن­ها به طراح کمک می­ کند تا به میزان زیادی بر ایمنی، سلامت و کارایی بازده طرح خود بیافزاید و از هر جهت یک طرح مناسب ارائه دهد (روبرتو، ۲۰۰۸).
اندازه­ های آنتروپومتریکی در علوم ورزشی بر دو محور عمده متمرکز می­ شود، اول تعیین ساختار بدن که در آن اموری چون قد، وزن، عرض، ضخامت، طول اندام­ها و تعیین نسبت اندام­ها و اموری از این قبیل مبادرت می­ شود. دوم تعیین ترکیب بدنی که در آن به تعیین درصد چربی ذخیره­ی بدن و وزن بدون چربی آن اقدام می­ شود. نوع پیکری نوع دیگری از به کارگیری آنتروپومتری در علوم ورزشی است که تلفیقی از دو محور قبلی است.
در تربیت بدنی و ورزش مهم­ترین هدف شناخت ساختار بدنی به وسیله اندازه گیری ابعاد بدنی، یافتن ارتباط خصایص جسمانی و ویژگی­های بدنی با عملکرد­های موفقیت آمیز ورزشی است. در هر صورت تمامی تلاش­ها در اغلب تحقیقات در صدد این هدف می­باشد که با شناسایی خصوصیات آنتروپومتریکی، ویژگی­های مطلوب هر یک از رشته­ های را معرفی نمایند.
۳.۳.۲. کاربرد آنتروپومتری در ورزش
جنبش، حرکت، کار، ورزش پاره­ای اززندگی روزمره انسان است که آدمی ازانجام آن ناگزیر می­باشد. علم درهمه جنبه­ های خود پیشرفت­های شگفت آوری کرده است وامروزه ورزش نیز علمی وسیع و پیشرفته تلقی می­ شود. آن دسته از ملت­ها که از راه­های علمی به ورزش نزدیک شده ­اند، به بالاترین حد از درجات موفقیت رسیده ­اند (بخشایش، ۱۳۸۸). آنچه که انسان را مشتاق به شناسایی تفاوت­های زیستی و جسمی در بین نوع خود کرده است، کشف رابطه­ های بین اختصاصات فیزیکی و میزان عملکرد و توانایی­هایش بوده است. زیرا شناسایی ویژگی­ها و خصایص جسمانی­اش پی به محدودیت­ها و مزایایی می­برد که می ­تواند در عملکردش ایجاد نماید. بدین ترتیب انسان به تدریج به روش­ها و وسایلی نیازمند می­ شود که خصایص جسمانی او را دقیق­تر و معتبرتر کرده است. این نیاز کم کم به تکوین علمی تحت عنوان آنتروپومتری (انسان سنجی یا بدن سنجی) می­انجامد (صادقی، ۱۳۸۸).
بررسی پیشرفت و بهبود رکوردها، مهارت ­ها، تکنیک­ها و تاکتیک­های ورزش در یک صد سال گذشته، نشانگر گسترش و بسط زیربنای علمی و دانش محققان، مربیان ورزش و معلمین تربیت بدنی است که به نحوی تنظیم و اجرای برنامه ­های تمرینی قهرمانان ورزشی را به عهده داشته اند (شفیعی، ۱۳۸۷).
برای رسیدن به نقطه اوج مهارت در صحنه­های بین المللی، عوامل گوناگونی اثرگذار می­باشند. امروزه یکی از زمینه­هایی که متخصصین ورزش را مشغول به تحقیقات روزافزون کرده است یافتن ارتباط بین ویژگی­های آنتروپومتریکی و آمادگی عمومی بدن و موفقیت ورزشی می­باشد که می ­تواند پاسخگوی این سوالات باشد: آیا همه افراد می­توانند در تمامی رشته­ها به فعالیت بپردازند و موفق گردند؟ آیا هر رشته ورزشی ویژگی­های آنتروپومتریکی خاصی را می­طلبد؟ (غلامیان، ۱۳۹۰)
در سال­های اخیر تحقیقات زیادی روی اندازه­ها و ترکیبات بدن رشته­ های مختلف ورزشی و عملکرد­های حرکتی انجام شده است. برای نمونه تحقیقات نشان می­دهد که در اجرای برخی
مهارت­ های ورزشی افراد بلند و سنگین نسبت به افراد کوتاه و سبک موفق­تر هستند و
همچنین در برخی موارد افراد کوتاه و سبک نسبت به افراد بلند یا سنگین موفق­تر هستند
(دیونیس و هبیش، ۱۹۹۶).
بنابراین آشنایی با ویژگی­های آنتروپومتریکی به مربیان کمک می­ کند تا با انتخاب افراد واجد شرایط و با رعایت اصول صحیح تمرینات و انتخاب الگو­های توسعه یافته حرکتی تا حدودی موفقیت ورزشکاران خود را در صحنه رقابت­های فشرده تضمین کرده، از طرف دیگر از بروز صدمات وعوارض ناشی از شرکت در مناسبت­های شدید جلوگیری نمایند (غلامیان، ۱۳۹۰).
۴.۲. بیومکانیک
بیومکانیک از دو واژه “بیو” و “مکانیک” تشکیل شده است. واژه مکانیک بیانگر فیزیک مکانیک است، و واژه بیو نمایانگر علوم زیستی و پزشکی است. بیومکانیک یکی از شاخه­ های علوم بشری است که انسان را در درک و شناخت قوانین فیزیکی حاکم بر عملکرد جسمانی (حرکت) موجودات زنده یاری می­ کند. به بیان دیگر، بیومکانیک دانشی است که برای برقراری ارتباط بین «حیات» و «اصول و قوانین حاکم بر اجسام»، وضع پویا^[۹]یا ایستای^[۱۰] موجودات زنده (مانند انسان) را بررسی می­ کند، مباحث حوزه مطالعات دینامیکی خود به دو بخش تقسیم می­ شود که عبارت است از: مطالعه چگونگی و یا اثر حرکت جسم (کینماتیک) و مطالعه علت حرکت جسم (کینتیک).
۱.۴.۲. تاریخچه بیومکانیک
بیومکانیک یکی از علوم چند منظوره است که با پرداختن به اصول فیزیکی و زیست شناختی، آدمی را در درک چگونگی حرکت موجودات زنده یاری می­رساند، از این رو به موازات استفاده از علم بیومکانیک برای درک چگونگی عملکرد جسمانی موجودات زنده، تلاش بی وقفه­ای در عرضه وبهبود کیفیت وسایل آزمایشگاهی و نرم افزار­ها برای ارتقای کیفی شیوه ­های تجزیه وتحلیل اطلاعات بیومکانیکی صورت گرفته است. در واقع، یکی از عوامل توسعه فعالیت­های تحقیقاتی معتبر، رشد و توسعه فناوری و به تبع آن توسعه روز افزون دانش بشر در زمینه تکمیل دستگاه­های آزمایشگاهی بوده که محققان را به کسب سریع اطلاعات از تعداد زیاد افراد شرکت کننده در تحقیقات وپردازش به موقع آن قادر ساخته است. به بیان دیگر، بیومکانیک دانشی است که برای برقراری ارتباط بین حیات و اصول و قوانین فیزیکی حاکم بر اجسام، وضع پویا یا ایستای موجودات زنده (مانند انسان) را بررسی می­ کند (صادقی، ۱۳۸۸).
بیومکانیک علمی نو و در عین حال قدیمی است. نو بودن آن را می­توان در موج گسترده تحقیقات بیومکانیکی و مقاله نویسی درباره این دانش که از دهه ۱۹۶۰ آغاز شده است مشاهده کرد. مروری بر تحقیقات سال­های قبل از ۱۹۵۰ بیانگر آن است که هرچند اطلاعات ارزشمندی با بهره گرفتن از وسایل آزمایشگاهی به دست آمده، به دلیل تعداد نمونه آماری پایین قابلیت تعمیم نداشته­اند. ارسطو بدون استفاده از دستگاه­ها و وسایل آزمایشگاهی درباره موقعیت بدن، مرکز ثقل دوندگان، و پرتاب کنندگان نظرات ارزشمندی ارائه کرده است. لئوناردو داوینچی قوانین حاکم بر چرخش اجسام را برای اولین بار ارائه کرد. ارشمیدس یونانی ارائه کننده اصل سیالات و پایه گذار اصول حاکم بر شنای مدرن شناخته می­ شود. همچنین او درباره اهرم­ها نیز مطالب اولیه را مطرح کرد. همچنین دانشمندانی چون گالیله، بورلی، و نیوتن اطلاعات لازم برای درک ابعاد مختلف حرکت انسان را برای محققین فراهم نمودند. برخی معتقدند که بورلی پدر بیومکانیک جدید است. نیوتن قوانین سه گانه حرکت را مطرح کرد و گالیله نیز سقوط آزاد را شناسایی و مورد بررسی قرار داد. در مجموع دانشمندان زیادی در رشد و توسعه علم بیومکانیک نقش داشته اند و امروز شاهد رشد روز افزون و استفاده بیشمار این دانش جدید در فعالیت­های ورزشی هستیم (صادقی، ۱۳۸۸). از طریق این علم می­توان چگونگی تاثیر عوامل مختلف بر حرکت انسان و چگونگی بهبود حرکت را مورد بررسی قرار داد. بیومکانیک اجسام را از دو دیدگاه کینماتیکی و کینتیکی مطالعه می­ کند.
۱.۱.۴.۲. کینماتیک
در بخش بررسی عوامل مرتبط با پویایی سیستم، اگر پارامتر­های مورد مطالعه به چگونگی حرکت مربوط شود در حال بررسی کینماتیکی حرکت آن سیستم خواهد بود. در واقع کینماتیک علم بررسی حرکت است که در آن تلاش می­ شود این موارد مشخص شود: حدی که سیستم می ­تواند حرکت کند، میزان سرعت، طول، مسافت و یا شتاب حرکتی که سیستم به آن دست می­یابد (جیمز، ۱۹۹۲).
۲.۱.۴.۲. کینتک
کینتیک به بحث درباره نیرو و علت حرکت می ­پردازد. کنتیک بررسی علت حرکت اجسام که در آن به تاثیر نیرو در اصلاح یا تسهیل حرکت جسم و یا ممانعت از آن اشاره می­ کند. مانند فردی که در روی یخ در حال اسکی کردن است، سرعت حرکتش ثابت خواهد ماند مگر اینکه نیرویی باعث تغییر سرعت یا جهت حرکتش شود، در کینتیک بحث آن است که تاثیر نیرو بر حرکت را اندازه گیری کند (جیمز، ۱۹۹۲).
پارامتر­های بیومکانیکی مورد نظر در این تحقیق شامل:
۲.۴.۲. آمادگی جسمانی
آمادگی جسمانی اصطلاحی با مفاهیم وسیع است که برای افراد مختلف معانی مختلفی دارد. تعاریف مختلفی از سازمان­های ورزشی و غیر ورزشی ارائه شده است که به چند مورد اشاره می­کنیم. در ابتدا به دو تعریف در موضوع فعالیت جسمانی و ورزش می­پردازیم. فعالیت بدنی به هر نوع حرکت جسمی که به وسیله عضلات اسکلتی ایجاد می­ شود و باعث مصرف انرژی می­گردد است. فعالیت ورزشی، زیر مجموعه ­ای از فعالیت بدنی است. در واقع ورزش یک فعالیت بدنی طراحی شده و دارای ساختاری است که قابلیت تکرار دارد و از نظر بهبود یا حفظ آمادگی جسمانی سودمند است (گایینی و آزمون، ۱۳۸۰). در کارگاهی در آمریکا که مراکزی در آن برای کنترل بیماری­ها برپا شده بود، آمادگی جسمانی چنین تعریف شده است: مجموعه ­ای از ویژگی­های ذاتی و یا اکتسابی که توانایی اجرای فعالیت بدنی را تعیین می­ کند. سازمان بهداشت جهانی، آمادگی جسمانی را توانایی اجرای کار عضلانی به صورت رضایت بخش تعریف می­ کند. دانشکده­ی طب ورزشی آمریکا، آمادگی جسمانی را چنین بیان می­ کند: قابلیت اجرای سطوح متوسط تا شدید فعالیت بدنی بدون خستگی بی مورد و حفظ این قابلیت در سراسر دوره­ زندگی. آمادگی جسمانی را با پاسخ به این سوال می­توان تعریف کرد که فرد تا چه حد با یک شیوه­ زندگی سازگار شده و می ­تواند آن را در زندگی پی بگیرد. به گونه­ معمول آمادگی جسمانی یک ورزشکار به مراتب بیشتر از یک غیر ورزشکار است (گایینی و آزمون، ۱۳۸۰).
۱.۲.۴.۲. ارزیابی عوامل آمادگی جسمانی در ارتباط با سلامت
۱.۱.۲.۴.۲. انعطاف پذیری
قابلیت حرکت آزادانه بدون درد و بدون محدودیت در سراسر دامنه حرکتی در یک مفصل یا گروه مفاصل را انعطاف پذیری می­گویند (زحمتکش، ۱۳۸۵). انعطاف پذیری کافی به روانی حرکت کمک کرده و سبب کاهش در مصرف انرژی هنگام تلاش عضلانی می­گردد. موفقیت در اجرای فعالیت­ها را باعث گشته و ناهنجاری­های عضلانی- اسکلتی و بعضی از آسیب دیدگی­ها را کاهش می­دهد. انعطاف پذیری مقیاسی برای دامنه حرکتی مفصل یا گروهی از مفاصل می­باشد و به وسیله شکل استخوان­ها، غضروف مفاصل، طول و قابلیت کشش عضلات و تاندون­ها و لیگامنت­هایی که مفصل را پوشش می­ دهند مشخص می­گردد. به طور سنتی انعطاف پذیری به عنوان پنجمین فاکتور آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت اغلب مورد غفلت قرار می­گیرد. با این وجود اخیرا موجی از توجه به این مسئله از سوی ورزشکاران، محققین و افرادی که به آمادگی جسمانی اهمیت می­ دهند، قرار گرفته است. دامنه حرکتی یک مفصل عاملی متغیر می­باشد. ممکن است آنقدر محدود گردد که آن اندام با عضو خم نگردد که آن خشکی یا انقباض مفصل نامیده می­ شود. ورم مفاصل دست که منجر به تغییر شکل مفصل می­ شود نوع حادی از این حالت می­باشد (زحمتکش، ۱۳۸۵). نوع دیگر انعطاف پذیری بیش از حد که به آن نرمی مفصل یا پر تحرکی می­گویند (بوچارد، ۱۹۹۵)، شکل دیگری از انعطاف پذیری است که مثالی که برای این نوع از انعطاف پذیری می­ شود گفت افرادی هستند که در سیرک­ها کار­های محیرالعقول انجام می­ دهند. ولی با این حال هر فردی با توجه به نیاز فردی خویش باید دارای مقداری انعطاف پذیری جهت کارایی بیشتر در زندگی روزمره باشد. در دانش آموزان
۷-۱۴ سال که در سنین رشد می­باشند و ساختار قامتی آن­ها نیز شکل می­گیرد نیاز به انعطاف پذیری بیش از پیش احساس می­ شود. از این رو ارزیابی انعطاف پذیری امری ضروری می­نماید.
۲.۱.۲.۴.۲. استقامت عضلانی
استقامت عضلانی به توانایی عضله یا گروهی عضلانی برای اجرای مجموعه ­ای از انقباض­های تکراری با تولید نیروی ثابت در یک دوره زمانی گفته می­ شود. برای افراد معمولی داشتن استقامت عضلانی مفیدتر از قدرت عضلانی است. متخصصان علوم ورزشی به طور کلی دو نوع استقامت را شناسایی کرده ­اند، استقامت موضعی و استقامت عمومی. استقامت موضعی مربوط به توانایی تحمل یا تکرار یک انقباض در یک عضله یا گروهی از عضلات است. استقامت عمومی تحمل فعالیت در بسیاری از عضله­های بزرگ بدن است و به استقامت قلبی- عروقی یا استقامت قلبی- تنفسی نسبت داده می­ شود. استقامت عضلانی به توانایی قلب و گردش خون، متابولیسم پایه، توانایی شش­ها، هماهنگی عصبی- عضلانی و انگیزه افراد بستگی زیادی دارد. تفاوت استقامت عضلانی با قدرت، طولانی بودن زمان انقباض عضلانی است (کوربین، ۲۰۰۵). آزمون­های استقامت عضلانی در سه گروه جای می­گیرند، این سه گروه عبارتند از: آزمون­های استقامت عضلانی پویا، آزمون­های استقامت عضلانی تکراری ایستا و آزمون­های استقامت عضلانی زمانی ایستا.
۳.۱.۲.۴.۲. قدرت عضلانی