تجربه سایر کشورها در سطح خرد و کلان صنعت ورزش و استفاده از ابزارهای متنوع سهامی
کردن و خصوصی کردن صنایع مرتبط با ورزش میتواند بهعنوان یک اهرم اساسی در توسعه
پایدار ورزش کشور و رسیدن به حداکثر کارایی در اقتصاد و فراهم نمودن زمینههای اشتغال-
زایی بیشتر در نظر گرفته شود.
در بخش ادبیات و پیشینه، مفاهیم و انواع روش های خصوصیسازی، تاریخچه و ارتباط آن با
اشتغالزایی در صنعت ورزش، تئوریهای مرتبط با اشتغال و همچنین پیشینه تحقیق بررسی
خواهد شد.
۲- : مفاهیم خصوصیسازی ۲
فریدمن ۵: ((خصوصیسازی را معرف اصلاحاتی که توزیع مجدد درآمد را ضروری میسازد و
باعث تغییر در الگوی اشتغال می شود)) معرفی میکند.
فرانک لیوسی ۶: ((خصوصیسازی را انتقال منابع و فعالیتهای اقتصادی از بخش عمومی به
بخش خصوصی و بهعنوان یک سیاست دولتی)) میداند.
تامپسون ۷: ((واژه خصوصیسازی روش های مختلف و متعددی برای تغییر رابطه بین دولت و
بخش خصوصی را شامل می شود و شامل فروش داراییهای متعلق به دولت، حذف ظوابط
محدود کننده و واگذاری تولید و خدمات دولتی به بخش خصوصی میگردد)).
۵ Fridman, 1995
۶ Frank livesey, 2005
٧ Thampson, 2000
۱۴
دیکشنری اقتصادی آکسفورد: ((خصوصیسازی را به صورت انتفال مالکیت و کنترل دارائیها
یا مدیریت آن ها که قبلاً در اختیار بخش دولتی بود به بخشخصوصی، که این اموال میتواند
متعلق به دولت مرکزی یا مراکز دولتی منطقهای باشند)) تعریف میکند.
دیکشنری مکمیلان: ((خصوصیسازی را میتوان به طیف وسیعی از سیاستها از فروش
اموال دولتی تا واگذاری خدمات بخش عمومی مانند جمع آوری زباله به بخش خصوصی
اطلاق کرد. همچنین انتقال مالکیت صنایع ملی را بهطوری که حداقل ۵۰ % سهام صنایع ملی به
بخشخصوصی واگذار شود)) تعریف میکند.
رحیمی بروجردی، علیرضا: ((خصوصیسازی در شکل ظاهری عبارت از فرآیندی است که
میتوان وظایف و تأسیسات بخش دولتی را در هر سطحی به بخش خصوصی انتقال داد. اما
در مفهوم حقیقی به اشاعه فرهنگی در کلیه سطوح جامعه اطلاق می شود که دستگاه قانون-
گذاری، قضائیه، مجموعه تمام آحاد یک کشور ((باور)) کنند که ((کار مردم)) را باید به ((مردم))
واگذاشت، یعنی مردم بدون دخالت دولت قادر به انجام وظیفه و مسئولیتهای مربوط به
جامعه خود هستند و هیچ نهادی نمیتواند آن ها را از مسئولیتشان باز دارد)).
اخباری، محمد: ((خصوصیسازی در شکل کامل آن عبارت است از انتقال دائمی مالکیت و
کنترل شرکت از دولت به بخش خصوصی که با فروش دارائیهای شرکت همراه است. با
توجه به این موضوع؛ فروش سهام، تغییر مدیریت، اجاره دادن، واگذاری امتیاز فروش
محصولات و بهرهبرداری، نمونه هایی از خصوصیسازی جزئی به شمار میروند)).
کاشف، میرمحمد: ((در ورزش، خصوصیسازی، ایجاد شرایط لازم در جهت تعمیم و گسترش
تربیتبدنی در کشور با بهره گرفتن از سرمایهگذاری بخشخصوصی میباشد)).
۳- : روش های خصوصیسازی ۲
به طور کلی خصوصیسازی به دو شیوه انجام میگیرد:
۱-۳-۲ : خصوصیسازی بدون انتقال مالکیت
روش خصوصیسازی بدون انتقال مالکیت به دو دسته تقسیم میگردد:
۱۵
الف: قراردادهای مدیریتی: مدیران مجرب و کاردان در قبال دریافت کارمزد، اداره شرکت را
بهعهده می گیرند.
ب: قراردادهای اجاره: اجاره گیرنده کلیه خطرات تجاری واحد را در طول مدت اجاره می-
پذیرد و در هر شرایطی در پایان دوره اجاره، شرکت به دولت واگذار می شود(صنعتیزاده،
.(۱۳۷۵
۲-۳- : خصوصیسازی با انتقال مالکیت ۲
روش خصوصیسازی با انتقال مالکیت شامل عرضه سهام به عموم مردم، عرضه کلی یا جزئی
مالکیت شرکتهای دولتی به بخش خصوصی، فروش دارائیهای واحد دولتی، فروش واحد-
های دولتی به کارکنان یا مدیران یا ترکیبی از دو یا چند مورد از موارد ذکر شده میباشد.
-۱ عرضه سهام واحدهای دولتی به عموم مردم
در این روش، دولت تمام یا قسمت قابل توجهی از سهام خود را در واحدهای دولتی که تمام
یا قسمتی از سهام آن ها به دولت تعلق دارد، به عموم مردم میفروشد. هنگامی که دولت فقط
مقداری از سهام را عرضه میکند، شرکتی که در نهایت به وجود میآید یک شرکت مختلط
دولتی- خصوصی خواهد بود. این عمل دولت میتواند بهعنوان سیاستی در جهت حضور در
تصمیمگیریهای شرکت یا بهعنوان اولین قدم در جهت خصوصیکردن تلقی شود(کمیجانی،
.(۱۳۵۷
عرضه سهام هنگامی صورت میگیرد که شروط زیر برقرار باشند:
الف- واحد از نظر اندازه بزرگ باشد و سابقه درآمدی قابل قبولی داشته باشد یا بتوان آن را
چنان آماده کرد که از نظر مالی وضعیت مطلوبی داشته باشد.
ب- مجموعه کاملی از اطلاعات مالی – مدیریتی و غیره از واحد در دسترس باشد و بتوان آن
را چنان آماده کرد که از نظر مالی وضعیت مطلوبی داشته باشد.
پ- وجود نقدینگی در بازار قابل ملاحضه باشد.
ت- بازار پیشرفته در زمینه معاملات اوراق بهادار وجود داشته باشد یا بتوان ساختار مورد نیاز
برای این مورد را ایجاد و مالکیت غیر مستقیم واحدهای تولیدی را تشویق نمود.
۱۶
مهمترین مزیت عرضه عمومی سهام، گسترش مالکیت و نیز گسترش دامنه جمع آوری منابع در
جهت سرمایهگذاری مورد نظر میباشد. به این دلایل، این روش از لحاظ سیاسی نیز بیشتر
مورد پسند دولتها بوده است.
در به کارگیری این روش، به برخی نکات نیز باید توجه نمود. اولاً اگر واحد دولتی در زمان
عرضه سهام از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست، پیش از عرضه سهام بهتر است ساختار آن
مورد بازسازی قرار گیرد و به حالت مطلوبی برسد. سپس بقیه شرکت به صورت عمومی عرضه
شود. ثانیاًً اگر هدف دولت دستیابی به گسترش مالکیت است، باید انگیزه ها و مشوقهای لازم
در جهت دستیابی به هدف فوق بهکار گرفته شود. وگرنه ممکن است یک گروه سرمایهگذار
خاص، کنترل شرکت را در اختیار بگیرد. ثالثاً بدون وجود بازار سرمایه مناسب، عرضه عمومی
سهام در جهت به کارگیری سرمایه های عمومی جواب مثبت نخواهد داشت.
-۲ عرضه سهام شرکتهای دولتی به صورت کلی یا جزئی به بخش خصوصی
در این روش، بخش دولتی تمام یا قسمتی از سهام متعلق به خود را در شرکتی که سهام یا
بخشی از سهام آن تحت مالکیت دولت است را به شخص یا گروه از پیش تعیین شدهای در
بخش خصوصی میفروشد. روش واگذاری عمدتاًً به دو صورت اعمال می شود: