مهمترین معیارهای موثر در انتخاب پیمانکاران شهرداریها کدام معیارها هستند؟
اهمیت هر یک از معیارها نسبت به هم چگونه است؟
الویت بندی پیمانکاران چگونه است؟
۱-۵ روش تحقیق
با توجه به اینکه پدیده ها و مسئلههایی که مطرح میشوند ماهیتهای گوناگون و متفاوتی دارند، میبایست بر آن اساس نیز به آنها پرداخته شود. اینکه پژوهش مورد نظر به چه هدفی خواهد رسید و چه کاربردی خواهد داشت و تا چه میزان تعمیمپذیر خواهد بود، میتواند تعیین کنندهی نوع پژوهش از نظر هدف باشد. پژوهش از نظر هدف را میتوان به پژوهش بنیادی[۱]، پژوهش کاربردی[۲]، و پژوهش علمی[۳] طبقهبندی کرد. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی است، زیرا پژوهش کاربردی یا کاربسته به بررسی ساختهای نظری در بافتها و موقعیتهای عملی و واقعی میپردازد و به روش میانجامد.
پژوهش مقطعی پژوهشی است که در آن مشاهدهها فقط در یک زمان انجام میگیرد، نظیر انجام یک پیمایش یا نظرسنجی. این روش مانند گرفتن یک عکس یا کشیدن یک تصویر بیحرکت از جامعه یا گروه مورد بررسی است. بنابراین؛ این پژوهش یک پژوهش مقطعی است.
( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
پژوهش میدانی به مطالعهی آزمودنیها در محیط طبیعی خود میپردازد و شامل جمعآوری داده های اولیه یا اطلاعات جدید از خود آزمودنیها است. مشاهدهی مشارکتی، جمعآوری داده ها از طریق پرسشنامه، آزمونها و نگرش سنجها، مصاحبهها و به طور کلی پژوهشهای پیمایشی نمونههایی از پژوهشهای میدانی هستند. از پژوهشهای میدانی میتوان در مورد انواع گوناگون رفتارها از جمله رفتارهای شخصی و گروهی، وضعیت بازار، تولید، مصرف، رفتار مشتریان و غیره استفاده کرد. بنابراین؛ به علت اینکه در تعیین اهمیت شاخص ها از نظر خبرگان استفاده شده می شود، میتوان نتیجه گرفت که پژوهش حاضر یک پژوهش میدانی نیز می باشد.
۱-۶ تعیین جامعه و نمونه آماری :
در این تحقیق، جامعه آماری عبارت است از تعدادی از خبرگان شهرداری استان آذربایجان غربی که در زمینه عملیات های عمرانی در زمینه برون سپاری سابقه کاری داشتهاند. در مجموع ۱۰ خبره انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع شد.
۱-۷ روش و ابزار گردآوری داده ها
دراین تحقیق برای جمع آوری مبانی نظری تحقیق از مطالعات کتابخانه ای استفاده شده است .همچنین به منظور جمع آوری داده ها از مطالعات میدانی استفاده شده است. در این تحقیق برای گرد آوری اطلاعات از پایگاه های اینترنتی علمی معتبر ، فیش برداری و برای استفاده از نظر خبرگان ( اولویت بندی عوامل موثر ) از پرسش نامه استفاده شده است.
۱-۸- تکنیک تجزیه و تحلیل داده ها :
پیچیدگی های محیط برنامه ریزی، حجم زیاد اطلاعات و مشکلات عدیده ای که جهان کنونی با آن مواجه است، نگرش یک بعدی را نمی طلبد. بسیار مشکل است که از یک زاویه تک بعدی پدیده های اطراف خود را نبینیم و تنها با یک شاخص به قضاوت بپردازیم. در جهان امروز پیچیدگی ذاتی بسیاری از محیط های تصمیم گیری، لزوم جامع نگری در تصمیم گیری ها را ایجاب می کند. امروزه لزوم بهره گیری از افراد مختلف با مشاغل، تخصص ها، تجربیات، سوابق و دیدگاه های عملی گوناگون کاملاً معمول شده است. همه این موارد، ضرورت استفاده از روش های تصمیم گیری گروهی و چند معیاره را بیش از پیش مشخص می کند (عطایی، ۱۳۸۹، ص.۹).
فورمن و سلی معتقدند هر سیستم تصمیم گیری چند معیاره باید دارای خصوصیات زیر باشد:
امکان فرموله کردن مسئله و تجدید نظر کردن
در نظر گرفتن گزینه های مختلف
در نظر گفتن شاخص ها و معیارهای مختلف
امکان بکارگیری شاخص های کمی و کیفی در فرایند تصمیم گیری
در نظر گرفتن نظرات افراد مختلف در مورد گزینه ها و شاخص ها
امکان تلفیق قضاوت ها
داشتن یک بنای تئوریک قوی (عطایی، ۱۳۸۹، ص.۱۰).
در این پژوهش از مدلهای تصمیمگیری زیر که هر یک به اختصار توضیح داده شده است استفاده میگردد:
هرکدام از روش های ذیل می تواند در بخشهای متفاوتی اثر گذار باشد.
در این پژوهش از دو روش تصمیم گیری چند معیاره برای محاسبه نمره صلاحیت پیمانکاران پیشنهاد شده است، استفاده می شود بدین صورت که بعد از شناسایی معیارها موثر در ارزیابی پیمانکاران، اهمیت این معیارها با بهره گرفتن از روش سلسله مراتب فازیFAHP) ( بوسیله خبرگان در حوزه پژوهش مشخص شده و سپس با بهره گرفتن از روش تاپسیس پیمانکاران برای واگذاری پروژه ها به آنها ارزیابی و رتبه بندی می شوند.
روش FAHP: این روش که منعکس کننده رفتار طبیعی و تفکر انسانی است، تصمیم گیرنده را قادر می سازد که تعامل بین معیارهای مختلف را در موقعیت های پیچیده و غیر ساختاری، ارائه دهد. این تکنیک تصمیم گیری را ازطریق سازماندهی احساسات، ادراکات، برآوردها و قضاوت ها تسهیل می کند و نیروهای اثر گذار بر تصمیم را شناسایی می کند. فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی یکی از جامع ترین فرآیندهای طراحی شده برای تصمیم گیری با معیارهای چندگانه است، زیرا با این روش امکان فرموله کردن مسئله به صورت سلسله مراتبی فراهم می شود (عطایی، ۱۳۸۹).
روش TOPSIS: در این روش گزینه ها بر اساس شباهت به حل ایده آل رتبه بندی می شوند، به طوری که هر چه یک گزینه شبیه تر به حل ایده آل باشد، رتبه بیشتری دارد. این روش تصمیم گیری از پشتوانه ریاضی قوی برخوردار است. بنابراین با بهره گرفتن از روش تحلیل سلسله مراتبی معیارها وزندهی شده سپس با بهره گرفتن از روش تاپسیس به رتبه بندی پیمانکاران پرداخته می شود.
۱-۹- قلمرو انجام تحقیق
۱-۹-۱ قلمرو موضوعی تحقیق
تحقیق حاضر به ارزیابی و انتخاب پیمانکاران شهرداری در استان آذربایجان غربی می پردازد
۱-۹-۲- قلمرو زمانی تحقیق
از نظر زمانی این تحقیق در حدود ۶ ماه از شهریور تا بهمن ۱۳۹۲ به طول انجامیده است. در ۳ ماه اول محقق به مطالعات کتابخانه ای، اینترنتی و… جهت جمع آوری موضوعات تئوریک تحقیق، و در ۳ ماه دوم به جمع آوری داده های مورد نیاز، مصاحبه با مدیران و کارشناسان شهرداری، تهیه نرم افزار مناسب جهت حل مساله وتفسیر آن پرداخته است.
۱-۹-۳- قلمرو مکانی تحقیق
از نظر مکانی این تحقیق در شهرداری آذربایجان غربی به انجام رسیده است.
۱-۱۰- تعریف واژه ها و اصطلاحات فنی
فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP):
یکی از جامع ترین سیستم های طراحی شده برای تصمیم گیری با معیارهای چندگانه است زیرا این تکنیک امکان فرموله کردن مسئله را به صورت سلسله مراتبی فراهم می کند و همچنین امکان در نظر گرفتن معیارهای مختلف کمی و کیفی را در مسئله فراهم می کند ( قدسی پور، ۱۳۸۴).
نظریه مجموعه های فازی :
بنیاد منطق فازی بر شالوده نظریه مجموعههای فازی استوار است. این نظریه تعمیمی از نظریه کلاسیک مجموعهها در علم ریاضیات است. در تئوری کلاسیک مجموعهها، یک عنصر، یا عضو مجموعه است یا نیست. در حقیقت عضویت عناصر از یک الگوی صفر و یک و باینری تبعیت میکند. اما تئوری مجموعههای فازی این مفهوم را بسط میدهد و عضویت درجهبندی شده را مطرح میکند. به این ترتیب که یک عنصر میتواند تا درجاتی - و نه کاملاً - عضو یک مجموعه باشد (مومنی، ۱۳۸۵).
فصل دوم: ادبیات پژوهش
مقدمه
هم اکنون تفکر سنتی ای که در آن فعالیت های متفاوت زنجیره ارزش در داخل کارخانه یا شرکت صورت می گرفت ، جای خود را به یک شبکه سازمان یافته و یکپارچه داده است که در آن فعالیت های بسیار کمتری ( به لحاظ کمی ) توسط خود شرکت ها انچام می شود. بر این اساس تنها باید آن دسته از فعالیت هایی که ارزش افزوده ایجاد می کنند و جزء مزایای رقابتی شرکت به حساب می آیند ، باید در داخل سازمان صورت گیرند و مابقی باید برون سپاری شوند(چینگ[۴] ،۱۹۹۶).
برون سپاری در سال های اخیر یکی از رویکردهای پر اهمیت معرفی شده است. بعضی از سازمان ها ،به منظور بهبود کیفیت خدمات و محصولات ، کاهش هزینه و زمان تولید ، تمرکز بر روی مزیت های اصلی رقابتیو به طور کلی افزایش اثر بخشی سازمان ، اقدام به برون سپاری برخی فعالیت های خود کرده اند ،چنین به نظر می رسد که سازمان ها ، با برون سپاری فعالیت های خود به سازمان های تخصصی دیگر،بهتر می توانند بر روی فعالیت هایی که ارزش افزوده بیشتری ایجاد می کنند، تمرکز کنند و بدین طریق اثر بخشی فعالیت های خود را به بیشینه برسانند. از سوی دیگر ، شواهدی حاکی از این است که افزایش برون سپاری می تواند توآوری و کنترل بر روی کارها را افزایش دهد(کرمیک[۵] و همکاران،۲۰۰۶).بنابراین تصمیم گیری برای برون سپاری از جمله مسائلی است که متأثر از عوامل گوناگون و بعضاً متناقض است. این امر لزوم بهره گیری از الگوهای تصمیم گیری نظام مند و چند معیاره را در این باره ، بیش از پیش ، روشن می کند . روش هایی که تصمیم گیر را توانمند سازد تا ، با وزن دهی به معیار های گوناگون ، اولویت قطعی گزینه های تصمیم را مشخص کند.
۲-۱-بخش اول: برون سپاری
در دنیای کنونی سرعت تغییر دانش و اطلاعات به قدری است که سازمانهای بزرگ به سرعت از گردونه رقابت خارج میشوند و این امر باعث چاره اندیشی شرکت های بزرگ شده است. یکی از راه های نجات این شرکتها برون سپاری فعالیتها و کوچک سازی سازمانها تا جایی است که بتوانند به سرعت تغییر کنند(توکلی،۱۳۸۷).
تعاریف متفاوتی برای برون سپاری ذکر شده که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
× واگذاری تمام یا بخشی از مسئولیت یکی از واحدهای سازمان به یک عرضه کننده بیرون از سازمان
× خریدن بخشی از منابع یا امکانات یک شرکت یا سازمان
× نوعی مقاطعه کاری که در همهی زمینه ها قابل استفاده باشد
× ارائه خدمات و ابزار برای یک سازمان
× تصمیم اتخاذ شده توسط یک سازمان جهت ارائه و یا فروش داراییها،