تعیین سطوح در راستای عملکرد
تاکید بر برنامه ریزی راهبردی
انعطاف پذیری
در این شیوهی بودجهریزی دو نوع پیوند بین نتایج و منابع قابل تصور است. نخستین پیوند، رابطه میان بودجههای سازمان و نتایجی است که انتظار میرود سازمان با منابع تخصیص یافته کسب کند.
منابع مالی فعالیت ها خروجی ها نتیجه نهایی
پیوند دیگر، رابطه میان دستاوردهای گذشته ( عمکرد گذشته ) سازمان و بودجه های سازمان است که پیوند گذشته نگر نامیده می شود.
۲-۳-۲-۴- مراحل بودجهریزی عملیاتی
بودجهریزی عملیاتی به دنبال تخصیص بهینه منابع به برنامه ها و فعالیتهای یک سازمان یا دستگاه اجرایی است. این تخصیص بهینه در دو حالت می تواند رخ دهد، از یک طرف مکانیسم تخصیص بودجه به برنامه ها و فعالیت ها کاراتر شود، و از طرف دیگر ارتباط برنامه و فعالیتها با رسالتها و اهداف سازمان، یا دستگاه اجرایی ارتباطی دقیق باشد. برای رسیدن به چنین هدفی در فرایند اجراء بودجهریزی عملیاتی، فرایند زیر را می توان در نظر گرفت:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

شناسایی رسالتها، آرمانها مقاصد و اهداف.
پیوند اطلاعات برنامه ریزی راهبردی با بودجه.
توسعه و یکپارچه سازی شاخص های عملکرد در چارچوب بودجه.
گزارش نتایج براساس شاخص های عملکرد. .( پناهی،۷۳:۱۳۸۶)
مراحل فوق را میتوان بصورت شماتیک به ترتیب زیر نشان داد:
رسالت سازمان
آرمان راهبردی
هدف راهبردی
آرمان راهبردی عملیاتی
آرمان عملیاتی سالانه
هدف عملیاتی سالانه
شاخص عملکرد
شاخص برنامه
فعالیت
وظیفه
بودجه
نمودار (۲-۲)
۲-۳-۲-۵- الزامات بودجهریزی عملیاتی:
بودجهریزی عملیاتی علی رغم ویژگیها و فوایدی که دارد، در مراحل اجرا با پیچیدگی و مشکلاتی مواجه می شود. بنابراین، اجراء دقیق آن نیازمند طی مراحلی است که به لحاظ تقدم و تاخر دارای اهمیت هستند.
مرحله اول: جلب موافقت و تعهد نقش آفرینان اصلی
بستر سازی، ایجاد زمینه و حفظ چارچوب حمایتی در قالب دو رویکرد اصلی برای ایجاد ساختارهای لازم بلند مدت بودجهریزی عملیاتی محسوب می شوند. رویکرد اول ناظر بر دستورالعمل ها یا قوانین اجباری است که مبدا آن قوه مقننه است و رویکرد دوم رویکرد “پایین به بالا” است که به دنبال اجماع در سطوح پایین سازمانهاست. صرفنظر از رویکردهای فوق برای موفقیت بودجهریزی عملیاتی، برقراری رابطه میان همهی دست اندرکاران بودجه اهمیت بسیاری دارد. فقدان اجماع در سطوح مختلف سازمان ممکن است به یکی از نتایج زیر منجر شود:
مدیریت سنجش عملکرد به عنوان یک الزام اساسی بودجهریزی عملیاتی تنها در ”سطح کاغذ” بازی باقی بماند و از اطلاعات آن برای بهبود برنامه استفاده نشود.
قوهی مقننه بدون توجه به ارزش اطلاعات عملکرد به ادامه بودجه ریزی سنتی روی آورد.( پناهی،۷۴:۱۳۸۶)
مرحله دوم: تنظیم برنامهی زمانی برای اجراء
تنظیم برنامهی اجرایی می تواند با پرداختن به مشکلات بالقوه، تعیین سطح انتظارات و مسولیتهای روشن و تنظیم برنامه های زمانی مشخص برای کنترل زمانی عملیات به روان تر شدن گذار به بودجهریزی عملیاتی کمک کند. در ایجاد چنین برنامهای، باید با تهیه کنندگان و تصویب کنندگان به عنوان کاربران اطلاعات بودجهای مشورت کرد.برنامه زمانی یکی از عناصر بسیار مهم در فرایند اجراست که باید دست کم موارد زیر را در بر بگیرد:
ابلاغ دستورالعمل های بودجه به سازمان ها.
نظر خواهی از شهروندان.
تکمیل اسناد بودجهای که سازمان تحویل می دهند.
برگزاری جلسات با نمایندگان برای تشریح اسناد بودجهای.
ارجاع پیش نویس بودجه به مجلس.
معرفی ابعاد پیشنهاد جدید بودجهای.
تصویب بودجه.
ابلاغ بودجه.
برنامهی زمانی باید واقع بینانه تنظیم شود. درک این نکته که اجراء موفقیت آمیز سیستم بودجهریزی عملیاتی زمان بر است اهمیت بسیاری دارد. دست کم یکسال طول می کشد که هر سازمان برنامهی خود را نعریف کند و شاخص های عملکرد مناسب خود را ایجاد نماید. همچنین نمی توان انتظار داشت که تغییرات به یکباره رخ دهد.( پناهی،۶۶:۱۳۸۶)
مرحله سوم: تامین آموزش های لازم
یکی از الزامات اساسی استقرار بودجهریزی عملیاتی آموزش گسترده و موثر دست اندکاران استقرار این شیوه است. در آموزش مرتبط باید موارد ذیل را در نظر گرفت:
افزایش ظرفیتهای لازم برای اجرا بودجهریزی عملیاتی و پرورش قابلیت‌ها
پرورش مدیران کاآمد و لایق برای سازمانهای نصرف کننده بودجه است. به طور کلی، برای اصلاح نظام بودجهریزی در راستای افزایش اختیارات بودجهای مدیران دستگاه های اجرایی و ایجاد بستر عملیاتی مطمئن و عاری از ریسک، ظرفیت سازی مدیریتی یک متغیر کلیدی محسوب می شود.وقتی سازمان مرکزی بودجه این مسولیت را به عهده می گیرد، تا حدودی از کارکرد سنتی خود که محدود به کنترل جزییات مخارج است، فاصله خواهد گرفت و رویکرد مدیریتی جدیدی را جایگزین خواهد ساخت.
جلسات توجیهی، یا کارگاههایی برای معرفی مفاهیم سنجش عملکرد و برنامه ریزی راهبردی، برای دست کم مدیران و سیاست گذاران بودجهای
تدوین دستورالعمل ها و رهنمودهای بودجهای
آموزش مستمر.( پناهی،۷۸:۱۳۸۶)
مرحله چهارم: بررسی و توسعه برنامههای راهبردی