گواه

همان طور که در جدول ۳-۱ مشاهده می شود ، منظور از R انتخاب تصادفی دانش آموزان و جایدهی آن ها در گروه آزمایش و گواه است . منظور از O1 و O3انجام آزمون های سلامت عمومی گلدبرگ و عزت نفس کوپراسمیت بر روی دانش آموزان گروه آزمایش و گروه گواه قبل از آموزش مهارت های زندگی به دانش آموزان گروه آزمایش می باشد . منظور از x آموزش مهارتهای زندگی به دانش آموزان گروه آزمایش است . منظور از O2 و O4انجام آزمون های سلامت عمومی و عزت نفس بر روی دانش آموزان گروه آزمایش و گروه گواه ، بعد از آموزش مهارت های زندگی به دانش آموزان گروه آزمایش می باشد .
۳-۲- جامعه آماری
جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه پنجم دبستان های دولتی شهرستان رشتخوار ( ۱۸۰نفر)می باشد که در سال تحصیلی ۸۹-۸۸ به تحصیل اشتغال داشتند .
۳-۳- نمونه گیری و حجم جامعه و نمونه
نمونه آماری در این پژوهش تعداد ۶۰ نفر از دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی دبستان های دولتی شهرستان رشتخوار است . برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی ساده ، استفاده شده است .وبه این طریق که ابتدا جهت کنترل متغیر هوش دانش آموزان از تمامی دانش آموزان آزمون هوشی وکسلر گرفته شد و تعداد ۱۰۰ نفر که در آزمون نمره بین ۱۱۰- ۱۰۰گرفته بودند بصورت تصادفی انتخاب شدندو باز دو باره از بین این ۱۰۰نفر بصورت تصادفی ۶۰ نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۳-۴- ابزارهای اندازه گیری
در این پژوهش از آزمون سلامت عمومی گلدبرگ ( GHQ)که البته سوالات توسط محقق متناسب با سن دانش آموزان اصلاح شده و آزمون عزت نفس کوپر اسمیت(GSSE) و راهنمای عملی آموزش مهارت های زندگی استفاده شده است که به تفصیل توضیح داده می شود .
۳-۴-۱ معرفی آزمون سلامت عمومی گلدبرگ ( GHQ)
گلدبرگ (۱۹۷۲) ، پرسشنامه سلامت عمومی را برای سرندکردن اختلالات غیر سایکوتیک در مراکز درمانی جامعه طراحی و تدوین نموده است. فرم اصلی این پرسشنامه مشتمل بر ۶۰ سوال می باشد . فرم های کوتاهتر ۱۲ و ۲۰و۲۸و۳۰ و ۴۴ ماده ای این مقیاس نیز تهیه شده است . در پژوهش حاضر از فرم ۲۸ سوالی پرسشنامه سلامت عمومی که توسط گلدبرگ وهیلیر (۱۹۷۹) معرفی شده استفاده گردیده است . پرسشنامه مذکور دارای چهار مقیاس فرعی می باشد که هر مقیاس ۷ سوال دارد . هدف اصلی این پرسشنامه دستیابی به یک تشخیص خاص در سلسله مراتب بیماری های روانی نیست ، بلکه منظور اصلی آن ایجاد تمایز بین بیماری روانی و سلامت است . در واقع فرم ۲۸ ماده ای این پرسشنامه دارای این مزیت است که برای تمامی افراد جامعه طراحی شده است . این پرسشنامه به عنوان یک ابزار سرندی می تواند احتمال وجود یک اختلال روانی را در فرد تعیین کند چهار مقیاس فرعی پرسشنامه سلامت عمومی عبارتند از : نشانگان جسمانی ، نشانگان اضطرابی و بی خوابی ، نشانگان اختلال در کارکرد اجتماعی و نشانگان افسردگی ، وجود چهار زیر مقیاس بر اساس تحلیل عاملی پاسخ ها تعیین شده است :
زیر مقیاس اول (A) شامل مواردی درباره احساس افراد نسبت به وضع سلامت خود و احساس خستگی آنهاست و نشانه های بدنی را در بر می گیرد . این زیر مقیاس دریافت های حسی بدنی را که اغلب با بر انگیختگی های هیجانی همراهند ، ارزشیابی می کند . ماده های ۱ تا ۷ مربوط به این زیر مقیاس می باشند . پرسش های زیر مقیاس دوم ( B) شامل مواردی است که با اضطراب و بی خوابی مرتبطند . ماده های ۸ تا ۱۴ مربوط به این زیر مقیاس می باشند :
زیر مقیاس سوم ( C) گسترده توانایی افراد را در مقابله با خواسته های شغلی و مسائل زندگی روزمره می سنجد و احساسات آنها را درباره چگونگی کنار آمدن با موقعیت های متداول زندگی آشکار می کند . ماده های ۱۵ تا ۲۱ مربوط به این زیر مقیاس می باشند و بالاخره چهارمین
زیر مقیاس(D )شامل موادی است که با افسردگی وخیم و گرایش شخص به خودکشی مرتبطند و ماده های ۲۲ تا ۲۸ مربوط به این زیر مقیاس می باشند . نمره کلی هر فرد از حاصل جمع نمرات چهار مقیاس فرعی به دست می آید (استورا^[۹۴] ، ۱۹۹۱ ترجمه دادستان ، ۱۳۷۷) .
این پرسشنامه بر اساس مقیاس لیکرت ( ۰ – ۱ – ۲ -۳) نمره گذاری شده است و نمره کل هر فرد از صفر تا ۸۴ متغیر خواهد بود .
ضمنا لازم به توضیح است که پایین بودن نمره در این پرسشنامه نشانه سلامت روان بالا و بالا بودن نمره نشانه سلامت روانی پایین است (یک نسخه از این پرسشنامه در پیوست شماره ۱آمده است ).
۳-۴-۲ پایایی آزمون سلامت عمومی گلدبرگ
گلدبرگ و ویلیامز^[۹۵] (۱۹۹۸) پایای تنصیف ۹۵ درصد وجان (۱۹۸۵) ثبات درونی پرسشنامه سلامت عمومی را با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ ۹۰ درصد گزارش نمودند .
کی یس^[۹۶] (۱۹۸۴) آلفای کرونباخ پرسشنامه سلامت عمومی را ۹۳ درصد به دست آورد و شک^[۹۷](۱۹۸۴) ضریب آلفای کرونباخ ۸۸ درصد را بر روی ۲۱۵۰ دانش آموز گزارش نمود( به نقل از تقوی ، ۱۳۸۰) .
پایایی فرم ۲۸ سوالی پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ توسط پالاهنگ ، نصر ، براهنی و شاه محمدی (۱۳۷۵) ، ۹۱ درصد محاسبه شده است ( کلافی ، استورا و حق شناس ، ۱۳۷۸) .
تقوی (۱۳۸۰) ضریب پایایی بازآزمایی GHQ را به فاصله ۳ تا ۴ هفته برای کل پرسشنامه ۷۲ درصد و برای نشانگان جسمانی ۶۰ درصد ، نشانگان اضطرابی ۶۸ درصد ، نشانگان اختلال در کارکرد اجتماعی ۵۷ درصد و نشانگان افسردگی ۵۸ درصد به دست آورد .
رجبی( ۱۳۸۳) در یک تحقیق ضرایب آلفای کرونباخ و تنصیف پرسشنامه سلامت عمومی را برای کل دانشجویان به ترتیب ۸۵/۰ و ۸۶/۰ برای دانشجویان دختر ۸۷/۰ و ۸۴/۰ و برای دانشجویان پسر۸ ۸/۰ و ۹۰/۰ به دست آورد .
امان الهی (۱۳۸۳) در پژوهشی ضرایب آلفای کرونباخ و تنصیف پرسشنامه سلامت عمومی را برای کل دانشجویان به ترتیب ۸۴/۰ و ۸۵/۰ برای دانشجویان دختر ۸۳/۰ و ۸۴/۰ و برای دانشجویان پسر ۸۵/۰ و ۸۶/۰ گزارش نمود .
وردی ( ۱۳۸۳) در پژوهش ضرایب آلفای کرونباخ و تنصیف پرسشنامه سلامت عمومی را به ترتیب ۹۴/۰ و ۸۹/۰ محاسبه نمود که در حد مطلوب است .
۳-۴-۳- معرفی آزمون عزت نفس کوپراسمیت
مقیاس عزت نفس کوپراسمیت ( ۱۹۶۷) یک مقیاس ۵۸ ماده ای خود- گزارشی ، مداد – کاغذی است که ۸ ماده آن دروغ سنج می باشد و ۵۰ ماده دیگر آن به ۴ خرده مقیاس عزت نفس کلی، عزت نفس اجتماعی ، عزت نفس خانوادگی ، و عزت نفس تحصیلی تقسیم شده است .
شیوه نمره گذاری این آزمون به صورت صفر و یک است به این معنا که ماده های شماره ۱۴ ، ۱۸،۱۹،۲۱،۲۳،۲۴،۲۸،۲۹،۳۰،۳۲،۳۶،۴۵،۴۷،۵۷،۲،۴،۵،۱۰ پاسخ بلی یک نمره و پاسخ خیر صفر می گیرد . و بقیه سوالات به صورت معکوس است یعنی پاسخ خیر آنها یک نمره و پاسخ بلی صفر می گیرد .
بدیهی است که حداقل نمره ای که یک فرد ممکن است بگیرد صفر و حداکثر ۵۰ خواهد بود . چنانچه پاسخ دهنده از ۸ ماده دروغ سنج که شامل ماده های ۶ ، ۱۳ ، ۲۰ ،۲۷ ،۳۴، ۴۱ ، ۴۸ ، ۵۵ می باشد بیش از۴نمره بیاورد بدان معنی است که اعتبار آزمون پایین است و آزمودنی سعی کرده است خود را بهتر از آن چیزی که هست جلوه دهد .
۳-۴-۴ پایایی آزمون عزت نفس کوپر اسمیت
کوپر اسمیت و همکاران ( ۱۹۶۷) ضریب باز آزمایی ۸۸ درصد را بعد از ۵ هفته و ضریب باز آزمایی ۷۰ درصد را بعد از سه سال برای این مقیاس به دست آورده اند تحلیل عوامل نشان داده است که فرد ، مقیاسها عامل های متفاوتی از عزت نفس را می سنجند ( به نقل از نیسی و شهنی ییلاق ، ۱۳۸۱) .
شکرکن و نیسی ( ۱۳۷۳) ، در پژوهشی که بر روی دانش آموزان سال اول تا سوم دبیرستانهای نجف آباد انجام دادند ، ضریب پایایی باز آزمایی این مقیاس را برای دانش آموزان دختر و پسر به ترتیب ۹۰ درصد و ۹۲ درصد گزارش کرده اند . علامه ( ۱۳۸۴) نیز با اجرای این مقیاس بر روی یک نمونه دانش آموز پایایی این مقیاس را با روش تنصیف ۸۳ درصد و با روش آلفای کرونباخ ۸۴ درصد بر آورد کرده است .
تحقیقات متعدد ضریب اعتبار مقیاس عزت نفس کوپراسمیت را تایید کرده اند ، در مطالعه شکرکن و نیسی (۱۳۷۳) ضریب اعتبار این مقیاس از طریق همبسته کردن نمره های آزمون با معدل آخر سال دانش آموزان محاسبه گردیده است و ضرایب بدست آمده برای پسران ۶۹ درصد و برای دختران ۷۱ درصد (۰۰۱/۰ = p ) گزارش شده است .
علامه ( ۱۳۸۴) برای محاسبه اعتبار این پرسشنامه از روش همبسته کردن آن با نمره های مقیاس اضطراب اجتماعی استفاده نموده است و ضریب اعتبار ۵۳/۰ – را با ( ۰۰۱/۰ > p ) به دست آورده است .
۳-۴-۵ ابزار آموزش مهارت های زندگی
محتوای آموزش مهارت های زندگی در پژوهش حاضر بر گرفته از « راهنمای عملی آموزش مهارت های زندگی در مقطع ابتدایی » می باشد . این برنامه آموزش شامل ده فصل است که در هر فصل به یکی از مهارت های زندگی و تمرینات عملی مربوط به آن پرداخته شده است . موضوعات ارائه شده شامل موارد ذیل می باشد :
آشنایی گروهی
شناخت خود و توانایی خود
آشنایی با ارزش های شخصی ، خانوادگی و اجتماعی
آشنایی با نحوه برقراری ارتباط با دیگران
آشنایی با تعیین هدف
آشنایی با تصمیم گیری
آشنایی با مفهوم خشونت و روش های مهار آن
آشنایی با سلامت جسمانی
۳-۴-۶نحوه اجرای آموزش مهارت های زندگی
موضوع جلسات آموزشی و تمرینات عملی آن در هشت جلسه ۹۰ دقیقه ای تنطیم گردید ، به طوری که نیمی از وقت هر جلسه به ارائه مطالب عملی در مورد موضوع جلسه اختصاص داده می شد و بعد از مدتی استراحت ، نیمه دوم جلسه به صورت بحث گروهی پیرامون تمرینات مربوط به موضوع آموزشی برگزار می گردید . در هر جلسه ابتدا پیرامون هر موضوع آموزشی ، مباحثی مطرح می شد و بعد موضوع به صورت گروهی مورد بحث و بررسی قرار می گرفت ، و در پایان هر جلسه تمریناتی ارائه می شد ، تا بدین وسیله همه آزمودنی ها مباحث آموزشی را خارج از موقعیت آموزش به صورت تجربی ، تمرین کنند. (نمونه هایی از تمرینات عملی در پیوست شماره ۲ ارائه شده است ) .
۳-۵ روش اجرا