پیاده سازی اثربخش بودجه ریزی عملیاتی نیازمند یک سری قوانین و مقررات پشتیبان میباشد.
- ذینفعان
یکی از چالشهای اساسی در پیاده سازی بودجه ریزی بر مبنای عملکرد این است که چگونه حمایت کلیه ذینفعان در فرایند بودجه ریزی کسب گردد چرا که بودجه ریزی بر مبنای عملکرد یک فرایند مشارکتی است که هر مشارکت کننده نقش ارزشمندی را ایفا می کند و در واقع یک ویژگی مجزای آن، این است که حمایت همه ذینفعان از فرایند بودجه برای ادغام اطلاعات عملکرد در بودجه ضروری است.
- مدیریت عملکرد
بودجه ریزی بر مبنای عملکرد تنها در صورتی کامیاب خواهد شد که بر اساس یک استراتژی مدیریتی برای عملکرد بنا گردد. به عبارت دیگر بودجه ریزی بر مبنای عملکرد وجود ندراد مگر اینکه اطلاعات عملکرد بر تامین مالی سازمان تاثیر گذارد. اگر سازمان فاقد توانایی برای اندازه گیری عملکرد به طور اثربخشی باشد، بودجه ریزی بر مبنای عملکرد به طور حتم با شکست مواجه خواهد شد. از این روی دولتها در طول سالها برای استقرار نظامهای مدیریت عملکرد مناسب بیش از سایر اجزای نظام بودجه ریزی بر مبنای عملکرد، تلاش کردهاند.
گامهای اصلی در مدیریت عملکرد عبارتند از: الف) حصول توافق پیرامون فلسفه وجودی، اهداف و استراتژی های در نظر گرفته شده برای دستیابی به اهداف مذکور، ب) پیاده سازی سیستم های اندازه گیری عملکرد که از کیفیت کافی برای ثبت عملکرد و حمایت از تصمیم گیری برخوردار باشند، ج) استفاده از اطلاعات عملکرد به منزله مبنایی برای تصمیم گیری در سطوح گوناگون سازمان.
- نیروی انسانی مجرب و آموزش دیده
منابع انسانی میتواند به سازمان کمک کند تا ظرفیت لازم را در راستای ایجاد تغییرات ایجاد کرده و به این امر پاسخ گوید که آیا تغییرات ادامه خواهند یافت و به بخشی از دورنمای سازمان تبدیل میشوند یا خیر.
پژوهشهای انجام شده بر اهمیت کسب اطمینان از توانمندی پرسنل در فرایند پیاده سازی بودجه ریزی بر مبنای عملکرد، تأکید میکنند. در این فرایند لازم است پرسنل از مهارت های خاص در اندازه گیری عملکرد و حفظ و اداره پایگاه های اطلاعاتی برخوردار باشند.
- تکنولوژی اطلاعات
ماهیت تکنولوژی سازمان، متغیر سازمانی دیگری است که بر پیاده سازی موفقیتآمیز بودجه ریزی بر مبنای عملکرد تاثیرگذار است. شواهدی در مبانی نظری دال بر این امر وجود دارد که ممکن است استفاده مدیران از تکنولوژی اطلاعات، حجم، سرعت، کارایی و ظرفیت پردازش داده ها توسط مدیران و ارتباطات بین شخصی را افزایش داده و به تبع آن منجر به اثربخشی استفاده از اطلاعات شود.
- ساختار سازمانی
روابط قدرت و اختیار در سازمان بر پیاده سازی بودجه ریزی بر مبنای عملکرد تاثیر می گذارد که این امر به طور خاص در استفاده از اطلاعات عملکرد خود را نشان میدهد. به نظر میرسد که بودجه ریزی بر مبنای عملکرد هنگامی که تفویض اختیار انجام میگیرد و به مدیران اجازه داده می شود تا تصمیماتی را پیرامون پرسنل، بودجه ریزی، گزارشدهی و مانند آن اعمال نمایند به اثربخشترین شیوه پیاده می شود.
- هزینهیابی بر مبنای فعالیت
معیارهای هزینه در کنار معیارهای عملکرد دو قطب هزینهیابی بر مبنای عملکرد هستند به طوری که بدون وجود یک سیستم هزینه یابی صحیح، مدیریت بودجه و بودجه ریزی بر مبنای عملکرد فاقد معنا است. هزینهیابی بر مبنای فعالیت برای سازمان ها این امکان را فراهم میآورد تا هزینه هایی را که مرتبط با فعالیتهایی است که به منظور تولید کالاها یا ارائه خدمات انجام میگیرد، رد یابی کنند، بدین معنی که این امکان را فراهم میآورد تا زمان و منابع صرف شده بر فرایندهای کاری مرتبط با تولید محصولات یک سازمان یا تحویل خدمات آن، اندازه گیری شود.
- رهبری
در راستای پیاده سازی موفقیتآمیز بودجه ریزی بر مبنای عملکرد، رهبری چشماندازی آشکار از سیستم جدید با دستورالعملهایی که به خوبی بیان شدهاست و شامل موارد زیر میگردد، ارائه نماید: ۱٫ چه معیارهایی استفاده خواهد شد. ۲٫ چگونه معیارهای هزینه/عملکرد، استفاده خواهد شد؛۳٫ چه شاخص هایی عملکرد را تنظیم خواهد کرد؛۴٫ در چه محدوده های کارکردی آزمایش و اجرا خواهد شد؛۵٫ با مجریان سطح بالا و پایین چگونه رفتار خواهد شد.
- فرهنگ سازمانی
بودجه ریزی بر مبنای عملکرد، هم به عنوان یک قاعده تصمیم گیری، و هم به عنوان یک ابزار تحلیلی، فقط هنگامی مؤثر واقع می شود که فرهنگ مدیریتی حمایت کننده باشد. چرا که یک اصلاح عمده نظیر بود جهریزی بر مبنای عملکرد شامل تغییرات قابل توجه و برنامه ریزی شده و با مقیاس گسترده است که اغلب مستلزم تغییرات اساسی در فرهنگ، رفتار و ذهنیتها به منظور دستیابی به موفقیت می شود.
- برنامه ریزی استراتژیک
بودجه ریزی بر مبنای عملکرد مستلزم برنامه ریزی استراتژیک پیرامون فلسفه وجودی سازمان، اهداف بلند مدت و کوتاه مدت آن، دادههایی با قابلیت کمی شدن در راستای ارائه اطلاعات معنیدار پیرامون پیامدهای برنامه، و همچنین مستلزم ارزیابی میزان پیشرفت سازمان به سمت هدفهای مشخص است.
- مدیریت تغییر
برای کشورهایی که اقددام به پیاده سازی بودجه ریزی بر مبنای عملکرد میکنند یک چالش مهم، اعمال صحیح مدیریت تغییر است. مبانی نظری حاکی از این است که پذیرش بودجه ریزی بر مبنای عملکرد میان مدیران نیز برای پیاده سازی بودجه ریزی بر مبنای عملکرد از اهمیت زیادی برخوردار است و این امر به ویژه در مورد استفاده از اطلاعات عملکرد در تصمیم گیری مدیریتی و ایجاد طرحهای انگیزشی، صدق می کند، به گونه ای که یک چالش مهم، متقاعد کردن مدیران برنامه ها از ارزش طرحهای استراتژیک و معیارهای عملکرد است.
۲-۱-۲-۵-۶-۳ مزیتهای بودجه ریزی عملیاتی
به طور خلاصه میتوان مزیتهای ذیل را برای این شیوه بودجه ریزی برشمرد:
-
- افزایش پاسخگویی عمومی: اطلاعات عملکرد منتج از بودجه ریزی عملیاتی می تواند به شیوه های مختلف نظیر اسناد بودجهای، برنامه های راهبردی و گزارش های عملکرد به اطلاع عموم برسد.
-
- مدیریت جهت عملکرد بهتر: تشویق مدیران به استفاده از بودجه ریزی عملیاتی، اطلاعات عملکرد را در اختیار مدیرانی قرار میدهد که مایلند کارایی عملیاتی برنامه ها و فرایندهای کاری خود را افزایش دهند.
-
- بهبود نحوه تخصیص منابع: در بودجه ریزی عملیاتی، تخصیص منابع با شاخص های عملکرد مرتبط می شود. این رویکرد تضمین می کند که همه پیشنهادات بودجهای با بهره گرفتن از معیارهای یکسان تحلیل شوند و اهمیت نسبی آنها در نظر گرفته شود.
-
- در بر گرفتن کلیه سطوح مدیریت: بودجه ریزی عملیاتی یک فرایند پیشرونده میباشد که همه مدیران در یک سازمان را از بالاترین سطح تا مدیران برنامه و بخش را در بر میگیرد.