مقدار T.VALUE برای تمامی ضرایب معنادار بوده و در عمل هیچ متغیری از مدل حذف نشده است. ضریب مسیر تاثیر نقش مدیران بر سرمایه اجتماعی ۹۶/۰r = به دست آمده است که تاییدکننده فرض اصلی تحقیق، یعنی تاثیرنقش مدیران بر ارتقای سرمایه اجتماعی است. همانطور که گفته شد برقراری ارتباط بین نقش مدیران و سرمایه اجتماعی به عنوان مبتلابهترین و متداولترین موضوعات مطرح در یک سازمان میتواند واجد جنبه کاربردی بوده و عملاً در برنامهریزیهای آینده مورد بهرهبرداری قرار گیرد. هدف ما در این تحقیق شناسایی تاثیر نقش مدیران بر سرمایه اجتماعی در آستان قدس رضوی است تا بتواند به شناخت بهتر از این سازمان منجر شده و به ارتقای دانش مدیریتی ما کمک کند. نتیجه برازش مدل نظری این تحقیق نشان می دهد مدل بدست آمده میتواند در جهت تکامل، توسعه و اصلاح روشهای کار درآستان قدس رضوی گرفته شود.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
۹-۴- خلاصه فصل:
فصل چهارم به یافتههای تحقیق و تجزیه و تحلیل آن اختصاص دارد. یافتهها در بخش کمّی تفکیک گردیده است. یافتههای پژوهش در بخش کمّی نیز به قرار زیر است:
الف- ارائه جداول و نمودارهای میلهای مربوط به ویژگیهای جمعیت شناختی پاسخ دهندگان پرسشنامهها
ب- بررسی ارتباط و تأثیر ابعاد دو متغیرنقش مدیران و سرمایه اجتماعی با بهرهگیری از آزمونهای رگرسیون
ج - آزمون صحت الگوی نظری تحقیق و محاسبه ضرایب تأثیر با بهره گرفتن از روش مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار LISREL
فصل پنجم: نتیجهگیری و پیشنهادات
۱- ۵- مقدمه:
مسائل امروز کشورها و سازمان ها با راه حل های دیروز حل شدنی نیست و پیش بینی آینده، مشکلات آتی را حل نمی کند، بلکه باید برای ساختن اینده اقدام کرد. امروزه شرایط محیطی وقواعد بازی رقابت به حدی پیچیده و مبهم شده که کشورها و سازمان ها دیگر نمی توانند تناه با تغییرات اندک در روش ها، ساختار،تکنولوژی و عواملی نطیر این، بقای بلندمدت خود را تضمین کنند. لذا کشورها و سازمان های امروزی باید انقلابی در اذهان مدیران و کارکنان خود به وجود آورند تا به طور اساسی مفهوم سازمان، کارفکیفیت و رقابت در ذهن آنها دگرگون شود.بدین ترتیب نقش سنتی مدیر کارآمدی خود راازدست می دهد.
سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است که نقشی بسیار مهم تر از سرمایه فیزیکی و انسانی در سازمان ها و جوامع ایفا می کند و امروزه در جامعه شناسی و اقتصاد و به تازگی در مدیریت و سازمان به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است.(حق شناس،دلوی،۱۳۸۶:۱۵)
به اعتقاد کلمن، سرمایه اجتماعی بخشی از ساختار اجتماعی است که به کنشگر اجازه می دهد تا با بهره گرفتن از آن به منافع خود دست یابد:"روابط اجتماعی هنگامی به وجود می آیند که افراد کوشش می کنند از منابع فردی خود بهترین استفاده را به عمل آورند، ونباید تنها به عنوان اجزاء ساختارهای اجتماعی در نظر گرفت.من این منابع اجتماعی- ساختاری را دارایی سرمایه ای برای فرد،یعنی سرمایه اجتماعی در نطر می گیرم"(کلمن،۱۳۷۷: ۴۶۲-۴۵۸).
از بین نویسندگان پیشکسوت، پاتنام متفاوت ترین رویکرد را به سرمایه اجتماعی اتخاذ کرده است. او مفهوم سرمایه اجتماعی را در مقیاسی متفاوت ازکلمن به کار می برد،اگرچه تعریف او از مفهوم سرمایه اجتماعی مستقیما تحت تاثیر کلمن می باشد.پاتنام سرمایه اجتماعی را به عنوان مجموعه ای از ارتباط های افقی بین افراد می بیند که همکاری در جهت کسب منافع متقابل را در اجتماع تقویت می کند.پاتنام سرمایه اجتماعی را به شکل زیر تعریف کرده است:"ویژگی هایی از سازمان اجتماعی مانند اعتماد،هنجارها و شبکه های اجتماعی که می توانند کارایی جامعه را از طریق تسهیل کنش های تعاونی بهبود دهند"(فیلد،۱۳۸۶: ۱۱).
با ملاحظه تعاریف بالا، بدیهی است از آنجایی که بعضی از کشورها توسعه یافته و بعضی در حال توسعه هستند، بعضی از سازمان ها هم موفق و برخی دیگر ذنباله روی آنها هستند.بعضی از افراد تمایل زیادی به کار کردن در سازمان های خود دارند و بعضی دیگر کار کردن در سازمان را به قدری سخت و مشقت بار می دانندکه می خواهند به هر دلیلی از زیر کار کردن شانه خالی نمایند.تفاوت در چیست؟جه جیزی باعث شدهسازمانی با افراد پر تلاش و با علاقه به کار،به سازمانی موفق تبدیل شود و گوی سبقت را از سایر سازمان ها برباید؟در اینجا باید تامل کرد تا جوابی صحیح برای این موضوع یافت.همه مدیران و همه سازمان ها می خواهند موفق باشند ولی راه دستیابی به موفقیت را نمی دانند و به آن توجهی نمی کنند، خیلی از موارد پیش پا افتاده را می دانند ولی به آنها بها نمی دهند،مثلا آخرین تجهیزات را وارد سازمان می کنند ولی افراد مشتاق و متعهد به کار ندارند که از تکنولوژی و دستاوردهای فنی بیشترین استفاده را به نفع سازمان بکنند.بسیاری از سازمان ها فکر می کنند ورودتکنولوژی و هزینه های سنگین مالی باعث پیروزی و بهکامی آنها می شود ولی آیا این گونه هزینه ها بدون توجه به مهم ترین منبع هر سازمانی یعنی افراد سازمان، موفقیت زاست؟ همانطور که می دانیم افراد هر سازمان جزء سرمایه اجتماعی آن سازمان است و اگر مدیران سازمان ها از این مهم فراموش کنند بدون شک بع مشکلات عمده ای روبرو خواهند شد.مدیران باید بتوانند تا در ارتباط با کارکنان،همکاران و مدیران سطوح مختلف سرمایه های اجتماعی سازمان خود را شناسایی کرده و برای ایجاد و ارتقای آن در سازمان تلاش کنند.آنها می توانند با ایجاد اعتماد،تعهد،همکاری و هویت و شناسایی ساختارهای مختلف سازمانی و ارزش های مهم افراد سازمان این مهم را انجام دهند.
همانطور که نشان داده شد، بی اعتمادی کارکنان و مدیران، و کم توجهی به منابع انسانی و رشد آنان و همچنین عدم توجه به روابط و کنترل احساسات باعث ایجاد محیطی برای افزایش تنش و فشارهای عصبی می شود و سازمان و مدیران را با مشکلاتی روبرو می کنندودر رقابت با دیگر سازمان ها زودتر از میدان به در خواهند شد.
با توجه به نتایج فوق الذکر، به مدیران سازمان ها توصیه می شود جهت کارآمد شدن سازمان در صددارتقای سرمایه اجتماعی کارکنان باشند.توصیه این تحقیق به مدیران سازمان ها این است که چون بین سرمایه اجتماعی و نقش آنها رابطه وجود دارد همواره سعی شود که از طریق ایجاد جو دوستانه و صمیمی،گسترش فرهنگ مشارکتی، و سعی در ایجاد اعتماد و روابط غیررسمی،سرمایه اجتماعی را در سازمان بالا برده تا بهره وری سازمان نیز بدین ترتیب افزایش یابد.
روشن است مؤلفهها و شاخصهای نقش مدیران و سرمایه اجتماعی متعدد و در هر سازمان با سازمان دیگر متفاوت است. کوشش این پژوهش بر آن بوده است تا با بهرهگیری از منابع گوناگون و مراجعه به صاحبنظر، این مؤلفهها و شاخصها شناسایی و احصا گردد که چنین شده است. آزمونهای آماری نیز بر این ابعاد و شاخصها صحه گذاشته و مدل مفهومی نیز با برازش مطلوب تأیید گردیده است.
۲- ۵- نتایج تحقیق
برای بیان نتایج و اهم یافتههای تحقیق، ضروری است ابتدا سؤالات پژوهش را مرور نموده و آنگاه بر اساس این سئوالات، به ترتیب دستاوردهای مرتبط با آن را تبیین نماییم. مطابق آنچه در فصل نخست تحقیق آمده سئوالات تحقیق از این قرار است:
سئوال اصلی:
مدیران سازمانهای دولتی تا چه اندازه درارتقای سرمایه اجتماعی تاثیردارند؟
سئوالات فرعی:
۱-نقش ارتباطی مدیران آستان قدس رضوی تا چه اندازه در ارتقای سرمایه اجتماعی تاثیر دارد؟
۲-نقش تصمیم گیری مدیران آستان قدس رضوی تا چه اندازه در ارتقای سرمایه اجتماعی تاثیر دارد؟
۳-نقش اطلاعاتی مدیران آستان قدس رضوی تا چه اندازه در ارتقای سرمایه اجتماعی تاثیر دارد؟
قابل ذکر است که در راستای سوالات تحقیق فرضیاتی نیز مطرح شده که در بخش های بعدی به طور مبسوط مورد بحث قرار خواهند گرفت
۳-۵- مهمترین عوامل موثر بر سرمایه اجتماعی
پیدایش بسیار سریع سرمایه اجتماعی یکی از جریانهای عمده در علوم اجتماعی و ”سیاست عمومی“ آمریکا در دهه اخیر است، و بحث بر سر این موضوع می باشد که چگونه می توان سرمایه اجتماعی را در سازمان های امروزی به وجود آورد. ، سرمایه اجتماعی تنها در طی نیم دهه به یکی از مسائل اصلی دستاندرکاران و پژوهشگران توسعه اجتماعی تبدیل شده است.مهمترین عوامل تاثیر گذار بر سرمایه اجتماعی مختلف می باشند.یکی از این عوامل بر اهمیت شبکه ها و روابط اجتماعی تاکید دارد.سرمایه اجتماعی بر خلاف سایر سرمایه ها، در ذات ساختار روابط میان کنشگران وجود دارد.کلمن (۱۹۸۵) ، مجموعه های مختلفی از کنش ها، پیامدها و روابط را سرمایه اجتماعی می نامد.از نطر او سرمایه اجتماعی ذاتا قادر به کار است، و سرمایه اجتماعی هر آن چیزی است که به مردم و نهادها امکان عمل می دهد. بنابراین، سرمایه اجتماعی یک مکانیزم، یک شیئ، یا پیامد نیست، بلکه به طور همزمان هریک یا تمامی آنها است.
اما آنچه به سرمایه اجتماعی واقعیت می بخشد، افراد و نیروهای انسانی می باشند. پوتنام استلال می کند که سرمایه اجتماعی منبعی است که افراد یا گروه هایی از مردم آن را با کار کردن دارند یا ندارند(Putnam, 2000,20)
۴-۵- مهمترین عوامل مؤثر در نقش مدیران
سازمان ها از شالوده های اصلی اجتماع امروزی هستند و مدیریت، مهم ترین عامل در حیات، رشد و بالندگی یا نابودی سازمان هاست .مدیر ،روند حرکت از “وضع موجود” به سوی “وضعیت مطلوب” را هدایت می کند و در هر لحظه ،برای ایجاد آینده ای بهتر در تکاپوست .گذشته با تمام اهمیت و آموختنی هایش و با تمام تاثیری که می تواند بر آینده داشته باشد، اتفاق افتاده است و هیچ نیروی بشری، قادر نیست آن را دگر بار و به گونه ای متفاوت بیافریند ولی آینده در پیش است و قسمت مهمی از آن به آنچه ” امروز” می گذرد ربط پیدا می کند . مدیران در سازمان ها ،نقش های متفاوتی را ایفا می کنند که بر حسب شرایط زمانی، مکانی و نوع کار،این نقش ها متفاوت و متغیر است و شناسایی این نقش ها در بهبود عملکرد تاثیر بسزایی دارد.
طبق نطریه گاری یوکی شاخص هایی که باعث اثربخشی و موفقیت یک مدیر در سازمان می شود عبارتند از:
۱- شبکه سازی: شرکت در مجامع غیر رسمی، توسعه، ارتباط با کسانی که منبع اطلاعات و پشتیبانی هستند.
۲- حمایت: نقش حمایتی و ارائه دوستی به کارکنان.
۳- تیم سازی و حل وفصل مناقشات: حل و فصل منازعات به نحو موثر.
۴-انگیزش: به کارگیری روش های تاثیر گذار بر احساسات.
۵- تشخیص و تشویق: ارائه جایزه، تشویق های شغلی، پاداش های مادی برای عملکرد موثر، موفقیت قابل توجه ودستاوردهای خاص، احترام و تشویق در مقابل موفقیت افراد.
۶-برنامه ریزی و سازمان دهی: تعیین اهداف بلند مدت و استراتژی های بلند مدت و استراتژی های متناسب با تغییرات شرایط محیطی، تعیین اقدامات لازم برای به انجام رساندن یک پروژه یا ماموریت، تخصیص منابع بر حسب اولویت ها، تعیین روش بهبود راندمان، بهره وری و هماهنگی با دیگر اجزای سازمان.
۷-حل مسائل: تشخیص مشکلات کاری، تجزیه و تحلیل آن ها به صورت سیستماتیک و مستمر برای تعیین علتها و راه حل ها و تصمیم گیری برای پیاده سازی راه حل ها و حل و فصل بحران ها.
۸- مشورت وتفویض اختیار: قبل از ایجاد تغییرات نظر کارکنان را جویا شدن، ترغیب آنان به ارئه پیشنهادات ممکن برای پیشرفت، دعوت به مشارکت در تصمیم گیری، ایجاد فرصت برای دیگران تا بر اساس نظرات خود کار کرده و مشکلات خود را حل کنند.
۹- مراقبت از عملیات و محیط: گردآوری اطلاعات در مورد پیشرفت و کیفیت انجام امور، موفقیت یا شکست پروژه ها کیفیت عملکرد افراد، تشخیص نیاز مشتریان و نظاره کردن محیط برای کشف به موقع تهدیدات و فرصت ها.
۱۰-اطلاع رسانی: نشر اطلاعات مربوط به تصمیمات، برنامه ها و یا فعالیت ها به کارکنان.
۱۱-شفاف کردن نقش ها و اهداف: تعیین وظایف، تهیه دستورالعمل ها و ایجاد یک درک صحیح از مسئولیت و اهداف کاری، مهلت ها و انتظارات عملکردی.
۵-۵- تأثیر نقش مدیران بر ارتقای سرمایه اجتماعی:
آنچه در اینجا حائز اهمیت است این که مدیران یک سازمان به عنوان کنشگران و تصمیم گیرندگان راس هرم سازمانی می توانند در ایجاد و رشد شبکه های اجتماعی و انگیزش افراد برای تسهیم آن نقش مثبت یا مخرب داشته باشند. این رفتار مدیران است که توسط کارکنان دیده و تفسیر می شود و جو ادراک شده سازمانی را به وجود می آورد. این جو می تواند همراه با اعتماد و تشریک مساعی باشد یا همراه با شک و بدبینی. بنابراین، می توان چنین بیان کرد که رفتار مدیران و نحوه ایفای نقش آنان در سازمان بر سرمایه اجتماعی تاثیری قابل توجه دارد. در ادامه به بررسی این ادعا با توجه به داده های آماری بیشتر خواهیم پرداخت.
نخستین گام در استفاده از آمار استنباطی تعیین نرمال بودن توزیع است. برای این منظور از آزمون K.S (کلوموگروف- اسمیرنوف) استفاده گردید. با توجه به بالاتر بودن عدد معناداری از آستانه ۰۵/۰ توزیع نمرات در دو شاخص مورد نظر نرمال بوده است. در ادامه از آزمون رگرسیون برای بررسی تاثیر ابعاد نقش مدیران بر سرمایه اجتماعی استفاده شد که نتایج آن به تفکیک فرضیات به این شرح است:
۱-۵-۵- فرضیه ۱: نقش ارتباطی مدیران بر سرمایه اجتماعی موثر است.
با توجه به جدول فوق مقدار Sig کمتر از ۰۵/۰ است که نشان دهنده وجود رابطه خطی میان نقش ارتباطی مدیران و سرمایه اجتماعی است. ضمن اینکه مقدار R نشان دهنده آن است که ۷۳۶/۰ تغییرات سرمایه اجتماعی متاثر از نقش ارتباطی مدیران است.می توان چنین بیان کرد که چون مبنای سرمایه اجتماعی بر ارتباط قرار دارد و از سوی دیگر مدیران در نقش ارتباطی به انجام وظایف اجتماعی به ویژه در مقابل دیگر بازیگران سازمانی می پردازند می توانند به عنوان سمبل در ابراز رفتار مطلوب اجتماعی کارکنان را نیز به ابراز چنین رفتارهایی ترغیب کنند.